گزارشی از بازار بی‌رونق گوشی‌های ایرانی

تازه‌واردهای کم‌فروش

مریم عسگری
گوشی تلفن‌همراه از آن دسته کالاهایی است که طی سال‌های اخیر بازاری پرخبر و البته پرنوسان داشته و دستخوش تغییر و تحولات زیادی شده است.

مریم عسگری
گوشی تلفن‌همراه از آن دسته کالاهایی است که طی سال‌های اخیر بازاری پرخبر و البته پرنوسان داشته و دستخوش تغییر و تحولات زیادی شده است.

بحث تغییر نرخ تعرفه، نوسانات شدید قیمت این کالای پرمتقاضی، ورود بی‌رویه نمونه‌های قاچاق و تقلبی در برندهای مختلف و... از اتفاقاتی است که بازار این کالا تحت‌تاثیر آنها قرار گرفته بود.
اما بحث داغی که توجه بسیاری از کارشناسان، فعالان بازار و مصرف‌کنندگان این کالا را به خود جلب کرده است بحث تولید و عرضه گوشی داخلی یا همان گوشی ملی است.
گوشی ملی که بسیاری از فعالان و کارشناسان بازار، عنوان مونتاژ ملی را برای آن مناسب‌تر می‌دانند، با تاخیر وارد بازار شد اما هنوز نتوانسته است جایی در بازار باز کند.
شاید به همین دلیل باشد که در اخبار از احتمال کاهش مجدد نرخ تعرفه واردات گوشی می‌شنویم.
چرا که کارشناسان معتقدند، تولیدکنندگان گوشی، نتوانستند به تعهدات خود در قبال تولید گوشی‌های با کیفیت و شکیل عمل کنند و این اقدام دولت (افزایش تعرفه واردات گوشی از 4 به 60درصد) که به منظور حمایت از تولیدکنندگان داخلی صورت گرفته بود نتیجه‌ای جز رشد قیمت‌ها در بازار و افزایش ورود گوشی‌های قاچاق به بازار نداشت.
گوشی ملی، افتخار ملی!
داستان پرفراز و نشیب بازار گوشی ایران از آنجا آغاز شد که مقامات دولتی به این نتیجه رسیدند، به دلیل تعرفه پایین واردات گوشی، هیچ تلاشی برای تولید گوشی داخلی صورت نمی‌گیرد و باید تصمیمی منطقی در این زمینه اتخاذ شود.
آنها معتقد بودند، با توجه به نیاز مردم به ۶ تا ۹میلیون گوشی و گردش مالی ۹۰۰میلیارد تومانی این کالا عاقلانه نیست، برای واردات گوشی موبایل تنها چهاردرصد تعرفه در نظر گرفته شود. پس دولت در یک اقدام ناگهانی اقدام به افزایش تعرفه واردات گوشی کرد و این مساله باعث شد شرکت‌های تولیدکننده گوشی، دیگر تمایل چندانی برای عرضه محصولات خود در ایران نشان ندهند.
اما.... این موضوع از نظر مسوولان چندان اهمیت نداشت. زیرا آنها به تولید گوشی ملی و وعده و وعیدهای تولیدکنندگان داخلی دل خوش کرده بودند.
با افزایش تقاضا برای گوشی و وعده وعیدهای مسوولان به مصرف‌کنندگان برای عرضه گوشی ملی، قراردادی بین وزارت صنایع و سه شرکت نیمه هادی عماد، سروش رسانه و شهرک هوشمند به امضا رسید که طبق آن، شرکت‌های مذکور موظف شدند طی یک مدت معین حدود شش‌میلیون گوشی ایرانی به بازار عرضه کنند.
اما.... نه تنها طی مدت وعده داده شده گوشی‌های ایرانی به بازار عرضه نشدند، بلکه مصرف‌کنندگان با قوانین سختی چون قانون رجیستری مواجه شدند.
اگرچه این قانون از طرف شرکت مخابرات برای جلوگیری از فعال شدن گوشی‌های قاچاق صورت گرفت اما باعث شد مصرف‌کنندگان از خرید گوشی‌های نو و مدرن هراس داشته باشند. پس فروشندگان همیشه گره‌گشا، راه‌های مختلفی پیش پای خریداران گذاشتند و آنها چیزی نبودند جز اعتماد کردن به فروشنده، استفاده از گوشی‌های کارکرده و یا استفاده از نمونه‌های محدود گوشی‌های ایرانی که طی چند ماه خیر وارد بازار شده‌اند.
تولیدکنندگان گوشی ملی
«صا ایران» به عنوان پرچم‌دار تولید گوشی‌های ایرانی طی سال‌های اولیه ورود سیم‌کارت به ایران، سهم عمده‌ای در بازار گوشی تلفن‌همراه داشت.
همه ما با مدل‌های مختلف گوشی‌های این برند که اکنون دیگر در قید حیات نیستند آشنا هستیم و می‌دانیم به رغم تلاش‌های دولت برای مجاب کردن دارندگان سیم‌کارت به استفاده از گوشی‌های ایرانی «صاایران»، با ورود گوشی‌های خارجی با برندهایی چون نوکیا، زیمنس، اریسکون و ... مصرف‌کنندگان تمایلی به استفاده از این گوشی‌های ایرانی نشان ندادند و صاایران در بخش‌ تولید گوشی، رفته رفته به مرز نابودی رسید.
فعالان بازار معتقدند، گوشی‌های ایرانی «صا ایران» نه تنها از کیفیت خوبی برخوردار نبودند، بلکه نسبت به سایر گوشی‌ها ظاهر زیبایی نیز نداشته و این عاملی مضاعف بود تا مصرف‌کنندگان به سوی گوشی‌های خارجی کشیده‌ شوند. در حال حاضر ITMC، LG، GLX و Hyundai از برندهای ایرانی گوشی تلفن‌همراه هستند.
طبق اعلام فعالان بازار گوشی‌های ایرانی LG در مدل‌هایKG110، KG200، KG220، KG300 به بازار عرضه شده‌اند که به ترتیب با قیمت 43هزار، 95هزار، 135هزار و 140هزار تومان به فروش می‌رسند.
البته نمونه‌های کره‌ای این گوشی‌ها نیز در بازار موجود است که با قیمتی پایین‌تر از گوشی‌های ایرانی به فروش می‌رسند.
سامان پیرزاد، یک فروشنده گوشی و صاحب نمایندگی فروش گوشی‌های LG در ایران است.
به گفته وی، کیفیت گوشی‌های ایرانی LG که در حقیقت قطعات آنها چینی بوده و تنها عملیات مونتاژ آنها در ایران صورت می‌گیرد، نسبت به گوشی‌های کره‌ای LG بسیار پایین‌تر است.
این در حالی است که گوشی‌های ایرانی LG قیمتی بالاتر ازگوشی‌های کره‌ای دارند.
این فروشنده علت این امر را رقابت شرکت کره‌ای LG با تولیدکنندگان ایرانی عنوان کرد و گفت: LG در نظر دارد همواره قیمت گوشی‌های کره‌ای خود را در حد پایین‌تری از گوشی‌های ایرانی نگه دارد تا به این وسیله بازار را در دست داشته باشد.
GLX نمونه دیگری از گوشی‌های ایرانی است که در بازار تهران بسیار کمیاب است. مدل PC500 را که تبلیغات آن در سراسر بورس تلفن‌همراه در پایتخت به چشم می‌خورد، در هیچ فروشگاهی نیافتیم.
ضرابی یک فروشنده در این زمینه می‌گوید: گوشی ایرانی GLX که با مشارکت IBM، GLX و Micro soft تولید شده در ایران مونتاژ می‌شود و در‌حال‌حاضر در بازار موجود نیست.
به گفته وی، در‌حال‌حاضر گوشی‌های ایرانی، نمایندگی فروش نداشته و به صورت محدودی به برخی از فروشندگان واگذار می‌شوند تا به فروش برسند.
ITMC نیز برند دیگری است که طبق اعلام فعالان بازار، در حقیقت قطعات آن چینی بوده و در ایران مونتاژ می‌شوند.
فرشادی یک فروشنده در پاساژ ایرانیان در این زمینه می‌گوید: گوشی‌های ایرانی ITMC که با نام ایرانی «کما» در بازار شناخته می‌شوند در سه مدل MGQ3190، MCQ7190 و MCQ9190 در بازار موجودند که MCQ3190 یک گوشی ساده با امکاناتی چون دوربین 3/1مگاپیکسلی و بلوتوث است که با قیمت 102هزار تومان به فروش می‌رسد.
به گفته وی، مدل‌های MGQ۷۱۹۰ و MGQ۹۱۹۰ نیز گوشی‌هایی هستند که اولی تاشو و دومی کشویی است و به ترتیب با قیمت ۱۵۵ و ۱۷۵هزار تومان به فروش می‌رسند.
طبق اعلام این فروشنده، گوشی‌های مذکور فروش چندانی در بازار ندارند و طی 20روزی که وارد بازار شده‌اند، این فروشنده تنها یک مدل از این گوشی‌ها را به فروش رسانده‌ است.
«سلطان‌پناه»، یک فروشنده دیگر نیز از گوشی‌های Hyundai می‌گوید و فروش پایین این گوشی‌ها.
به گفته وی، در‌حال‌حاضر تنها مدل موجود از گوشی‌های این برند، مدل مچی است که مانند ساعت دور مچ بسته می‌شود.
این گوشی که W۱۰۰ نام دارد و با قیمت ۲۶۰هزار تومان به فروش می‌رسد.
البته نکته قابل توجه در این بین آن است که این مدل ساخت کشور چین بوده و به هیچ عنوان ایرانی نیست و از طرف شرکت نیمه‌ هادی عماد هم به بازار وارد نشده است.
تولیدکنندگان گوشی ملی می‌گویند...
اگرچه فروشندگان بازار با دیدی منفی از گوشی‌های ایرانی حرف می‌زنند، اما تولیدکنندگان، نظر دیگری دارند و معتقدند فروشندگان با این افکار مسموم سعی دارند گوشی‌های ایرانی را از بازار حذف کرده و دولت را ناچار کنند با تصور عدم توانایی تولیدکنندگان در تحقق اهداف خود (که افزایش تولید با کیفیت گوشی است)، تعرفه واردات گوشی را کاهش دهد و فروشندگان بتوانند گوشی‌های قاچاق را به فروش برسانند.
پژمان محمدیاری، مدیر فروش و بازاریابی شرکت SKY، نمایندگی انحصاری عرضه گوشی‌های ITMC در این باره می‌گوید: طی یک ماه اخیر متخصصان، کارشناسان و مهندسان ایرانی موفق به تولید و عرضه انبوه سه مدل جدید از گوشی‌های ایرانی به بازار شدند که برخلاف نظر فروشندگان، نه تنها کیفیت مطلوبی دارد، بلکه قابل رقابت با گوشی‌های خارجی است.
وی مدل‌های 9190، 7190 و 3190 را از گوشی‌های ITMC موجود در بازار معرفی کرد و گفت: این گوشی‌ها همه ویژگی‌های جدیدترین گوشی‌های تلفن‌همراه جهان را دارند.
وی قیمت فروش گوشی‌های مذکور را به ترتیب ۱۹۰هزار، ۱۷۵هزار و ۱۱۵هزار تومان اعلام کرد و گفت: ‌این شرکت قصد دارد تا پایان امسال ۱۰ مدل جدید از گوشی‌های ایرانی را به بازار عرضه کند.
وی در مورد قطعات تولیدی گوشی‌های ITMC گفت: شرکت کارخانه‌های مخابراتی ایران، هم‌اکنون بیش از 70درصد قطعات گوشی تلفن‌همراه کشور را خود تولید می‌کند.
مادیران تولیدکننده گوشی‌های ایرانی LG نیز در مورد گوشی‌های ایرانی این شرکت می‌گوید: گوشی‌های ایرانی LG در چهار مدل KG۱۱۰، KG۲۲۰، KG۲۰۰ و KG۳۰۰ در بازار موجودند که دو مدل KE۷۷۰ و KE۹۷۰ نیز به تازگی وارد بازار شده‌اند.
به گفته نماینده این شرکت گوشی‌های مذکور در ایران مونتاژ می‌شوند و تمام قطعات این گوشی‌ها کره‌ای هستند.
وی در مورد گوشی‌های بی کیفیت که با برند LG به فروش می‌رسند، گفت: این گوشی‌ها با قطعات چینی، پاکستانی و... مونتاژ می‌شوند و به اسم مادیران به فروش می‌رسند؛ در حالی که این گوشی‌ها قاچاق هستند.
ختم کلام
گوشی‌های ایرانی چه مونتاژی باشند چه ایرانی‌الاصل، چه زیبا باشند چه زشت و چه ارزان باشند، چه گران توانایی رقابت با تولیدات خارجی را ندارند.
این نظر جمع کثیری از فروشندگان بازار تلفن‌همراه است.
با نگاهی به روند خرید و فروش گوشی در بازار و جریان عرضه و تقاضای این کالا در مراکز فروش تلفن‌همراه، صحت گفته‌های فروشندگان برایمان روشن شد.
کسی نمی‌داند، شاید تبلیغات سوء فروشندگان باعث فروش بسیار پایین گوشی‌های ایرانی باشد. شاید هم به قولی این گوشی‌ها امتحان خود را پس داده‌اند.
اما... با توجه به مدت کوتاهی که از ورود این گوشی‌ها به بازار می‌گذرد و باز هم با توجه به تعداد بسیار اندک خریداران این گوشی‌ها، تولیدات ایرانی چگونه امتحان خود را پس داده‌اند؟

در جدول زیر برخی از مدل‌های گوشی‌های ایرانی معرفی شده‌اند

LG مدل: KG 200 قابلیت: دوربین ۳/۱ مگاپیکسلی، پورت USB قیمت: 000/95 تومان
ITMC مدل: MGQ9190 قابلیت: کشویی، دوربین ۲MP قیمت: 000/175تومان
ITMC مدل: MGQ7190 قابلیت: تاشو، دوربین VGA قیمت:000/155تومان