واردات داریم بدون محدودیت

مریم عسگری

بازار شایعه همچنان داغ است و از گوشه و کنار اخباری مختلف و البته متعدد در زمینه روند قیمت‌ها و میزان عرضه و تقاضای لپ‌تاپ، کالایی که طی هفته‌های اخیر مرکز شایعات مختلف بوده است، به گوش می‌رسد. با وجود گذشت مدت زیادی از انتشار این اخبار و زرد شدن شایعات، هنوز کسی پاسخ روشنی برای اتفاقات اخیر در بازار لپ‌تاپ نشنیده است.

به همین دلیل هر فردی فراخور منافع و یا ذهنیات خود اظهارنظری می‌کند و ارگان یا فرد خاصی را در بروز وضعیت کنونی گناهکار معرفی می‌کند.

در گزارش‌های قبلی از شایعات گفتیم، از ادعای فروشندگان و گله‌مندی آنها، از نمایندگی‌های فروش، از شکوه و شکایت خریداران سرگردان لپ‌تاپ و همچنین از پاسخ‌های ضد و نقیض نمایندگی‌های فروش که گروهی خبر یا شایعه عدم ترخیص لپ‌تاپ از گمرک امام‌خمینی را تکذیب و گروهی نیز تایید می‌کردند.

البته پاسخ‌های گمرک را نیز برایتان منعکس کردیم که کم‌اظهاری برخی از واردکنندگان لپ‌تاپ را عامل اصلی این اتفاق (عدم ترخیص لپ‌تاپ از فرودگاه امام) معرفی کرده بود.

پس از گفته‌های گمرک نتیجه گرفتیم که خبر عدم ترخیص لپ‌تاپ از گمرک امام صحت دارد و ادعای فروشندگان لپ‌تاپ و برخی نمایندگی‌های فروش در این خصوص واقعی است.

راستش را بخواهید پاسخ گمرک باعث شد، دلمان برای فروشندگان بسوزد که برخی روزنامه‌گناه آنها را شستند و ما تصور کردیم آنها برای بالا بردن قیمت‌ها و سوءاستفاده از شرایط بازار، شایعات اینچنینی را بر سر زبان‌ها انداخته‌اند.

اما روز گذشته گمرک پاسخ جدیدی در رابطه با این موضوع داد.

پاسخی که با آنچه قبلا اظهار کرده بود، متفاوت است را بخوانید:

پاسخ جدید گمرک

روابط‌عمومی گمرک جمهوری اسلامی ایران، روز گذشته به خبرنگار ما اعلام کرد، آنچه طی هفته‌های اخیر در زمینه واردات انواع لپ‌تاپ از سوی برخی رسانه‌ها مطرح شده صحت ندارد و واردات این کالا از طریق مبادی رسمی مانند گذشته ادامه دارد. به عبارتی واردات لپ‌تاپ و تجهیزات کامپیوتری بدون هیچ محدودیتی در تمام گمرکات کشور انجام می‌شود.

طبق اعلام روابط عمومی گمرک ایران، با توجه به اینکه همه گمرکات کشور مجاز به انجام تشریفات واردات انواع لپ‌تاپ هستند، بنابراین طرح ترخیص این کالا تنها از طریق یک یا دو گمرک، حاکی از اظهارات غیرکارشناسی یا به دلیل بی‌اطلاعی بوده یا با جهت‌گیری‌های خاصی مطرح شده است که قابل رسیدگی و پیگیری در مراجع ذی‌صلاح است و هم اکنون واردات انواع لپ‌تاپ از طریق گمرک مهرآباد، امام خمینی (ره)، گمرک تجاری مهرآباد، خرمشهر، شهید رجایی، غرب تهران، شهید باهنر و گمرکات مختلف کشور در حال انجام است.

گمرک جمهوری اسلامی ایران، در زمینه پروسه ترخیص لپ‌تاپ و سایر تجهیزات کامپیوتری می‌گوید: ترخیص انواع کالا در گمرکات سراسر کشور بر اساس مقررات صادرات و واردات، قانون امور گمرکی و مصوبات مرتبط صورت می‌گیرد. بر همین اساس انواع لپ‌تاپ با عنوان ماشین‌های خودکار داده‌‌پردازی شخصی (PC) کیفی (Note Book) و بر مبنای سیستم هماهنگ‌ شده طبقه‌بندی می‌شوند و مشمول ۴درصد حقوق ورودی به ازای هر دستگاه لپ‌تاپ ورودی است. بنابراین اخذ ۴درصد حقوق ورودی نیز نشان‌دهنده این است که سود بازرگانی واردات انواع لپ‌تاپ صفر است و ۴درصد حقوق ورودی نیز مربوط به قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران موسوم به قانون تجمیع عوارض مصوب ۲/۱۱/۱۳۸۱ است که حقوق گمرکی، مالیات، حق ثبت سفارش کالا، انواع عوارض و سایر وجوه دریافتی از کالاهای وارداتی تجمیع شده و معادل ۴درصد ارزش گمرکی کالا به عنوان حقوق ورودی دریافت شود. این توضیحات نشان می‌دهد، اظهارات برخی اشخاص در زمینه خودداری گمرکات از ترخیص این کالا یا اخذ حقوق ورودی بیشتر صحت ندارد و گمرک در‌حال‌حاضر نیز از دستگاه‌ لپ‌تاپ‌ وارداتی تنها ۴درصد حقوق ورودی دریافت می‌کند.

در زمینه انتشار شایعه افزایش تعرفه ورودی لپ‌تاپ نیز گمرک ایران می‌گوید: تعیین حقوق ورودی ۴درصدی، برای واردات انواع لپ‌تاپ بر اساس مقررات صادرات و واردات بوده و این میزان حقوق ورودی تنها در صورت پیشنهاد کمیسیون ماده یک مقررات صادرات و واردات و پس از تصویب هیات وزیران قابل تغییر است.

روابط عمومی گمرک ایران معتقد است، این امکان وجود دارد که با توجه به تعرفه پایین انواع لپ‌تاپ، کالای دیگری با حقوق ورودی بالاتر تحت عنوان لپ‌تاپ به گمرکات ورودی اظهار گردد که این اقدام نیز براساس ماده ۲۹ قانون امور گمرکی، قاچاق گمرکی محسوب می‌شود. به طوری که طبق این ماده اظهار کردن کالای مجاز تحت عنوان کالای مجاز دیگری که حقوق گمرکی و سود بازرگانی و عوارض آن کمتر است با نام دیگر و با استفاده از اسناد خلاف واقع، قاچاق گمرکی محسوب می‌شود. همچنین براساس ماده ۱۶ قانون امور گمرکی نیز هرگاه بعد از ترخیص کالا از گمرک معلوم‌شود وجوهی که وصول آن به عهده گمرک است، بیشتر یا کمتر از آنچه مقرر شده دریافت شود، گمرک و صاحب کالا می‌توانند ظرف هشت ماه از تاریخ سند ترخیص کالای مورد بحث بر‌حسب مورد تمام یا مابه‌التفاوت را از یکدیگر مطالبه و دریافت کنند.

بنابراین مطابق با ماده ۲۹ قانون امور گمرکی در صورت تخلف در وارد کردن کالا به کشور یا خارج کردن کالا از کشور به ترتیب غیرمجاز، قاچاق گمرکی محسوب شده و گمرک ایران با جدیت با آن برخورد و برای رسیدگی به مراجع قضایی معرفی می‌کند.

اعتراف گمرک

البته گمرک از سوءاستفاده یکی از واردکنندگان لپ‌تاپ پرده برداشت و مشخص کرد که اخبار رسیده از سوءاستفاده یک واردکننده و به هم خوردن نظم بازار چندان هم بی ربط نبوده است.

طبق اعلام گمرک، اخیرا گمرک با همکاری وزارت اطلاعات، نسبت به شناسایی یکی از اشخاصی که با استفاده از اسناد مجعول که در حال قاچاق تعدادی لپ‌تاپ که کمتر از یک‌هزار دستگاه بود اقدام نمود و بدین منظور پرونده‌ای تشکیل و جهت رسیدگی به مراجع ذی‌صلاح احاله شده است. طبق اعلام گمرک، این تعداد لپ‌تاپ به دلیل قاچاقی بودن قابل ترخیص نبوده که پس از صدور رای نهایی نتیجه به اطلاع عموم خواهد رسید.

قاچاق لپ‌تاپ و پیگیری‌های گمرک

طبق اعلام روابط عمومی گمرک ایران، با توجه به اینکه سود بازرگانی واردات لپ‌تاپ در‌حال‌حاضر صفر است و تنها ۴درصد حقوق ورودی آن هم تحت عنوان تجمیع عوارض دریافت می‌شود، قاچاق این کالا توسط برخی اخلال‌گران اقتصادی با استفاده از اسناد جعلی جای تامل دارد.

همچنین براساس آمارهای رسمی در شش ماه اول سال‌جاری، تعداد ۲۲هزار و ۲۷۲ فقره پرونده در خصوص قاچاق انواع کالاها در گمرکات کشور تشکیل شده است که ارزش این تعداد پرونده به ۸۴میلیارد و ۱۰۰میلیون ریال می‌رسد. از این تعداد پرونده قاچاق نیز ۳۲میلیارد و ۷۰۰میلیون ریال جریمه توسط گمرکات سراسر کشور اخذ شده است که این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۷/۲۱درصد رشد داشته است.

در بین این پرونده‌ها نیز تعدادی به واردات قطعات کامپیوتر مربوط می‌شود که براساس ماده ۲۹ قانون امور گمرکی قاچاق گمرکی محسوب شده و برخی از این پرونده‌ها نیز هم اکنون در مراجع قضایی در حال رسیدگی است.

واردات لپ‌تاپ

براساس آمارهای رسمی گمرک و در هفت‌ماه اول سال‌جاری ۲۴میلیون و ۸۳۰هزار دلار انواع لپ‌تاپ، از طریق گمرک مهرآباد وارد کشور شده است و رتبه نخست واردات در بین گمرکات کشور به این گمرک اختصاص دارد. همچنین طی این مدت ۶میلیون و ۱۶۷هزار دلار انواع لپ‌تاپ نیز از طریق گمرک فرودگاه امام خمینی(ره) وارد کشور شد و این گمرک رتبه دوم را به خود اختصاص داده است. گمرکات تجاری مهرآباد، خرمشهر، شهید رجایی، غرب تهران، شهید باهنر، شیراز و بندر امام‌خمینی (ره) نیز به ترتیب بیشترین میزان واردات لپ‌تاپ را در هفت‌ماه اول سال‌جاری به خود اختصاص داده‌اند.

گمرک جمهوری اسلامی ایران همچنین بخش عمده واردات لپ‌تاپ را مربوط به امارات متحده‌ عربی می‌داند و چین و سنگاپور را به ترتیب دومین و سومین عرضه‌‌‌کنندگان لپ‌تاپ به ایران معرفی می‌کند.

آلمان، کانادا، ایرلند، ‌هلند، مالزی و تایوان نیز در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

ارزش واقعی

براساس اعلام گمرک، محاسبه ارزش واقعی هر دستگاه لپ‌تاپ وارداتی با توجه به اینکه قیمت انواع قطعات کامپیوتری‌ ثابت نیست و همواره در حال تغییر است، کار وقت‌گیری است.

بنابراین گمرک، مبنای ارزش‌گذاری این‌گونه کالاها را طبق بند ۳ ماده ۱۲۱ آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی بازار قرار داده و قیمت پایه آنها با توجه به قیمت‌های روز توسط گمرک تعیین می‌شود. بنابراین دلال‌ها و واسطه‌ها نمی‌توانند به افزایش قیمت‌ها دامن بزنند و هم به مصرف‌کنندگان اجحاف و هم حقوق مالی دولت را پایمال کنند.

ختم کلام

بنابر اظهارات گمرک جمهوری اسلامی ایران، اخباری که اخیرا در خصوص واردات لپ‌تاپ و قطعات الکترونیکی مطرح شد و مشکلاتی که به گمرکات نسبت داده شده صحت ندارد و یقینا افرادی به منظور سوء‌استفاده از این بازار این شایعات را مطرح می‌کنند. طبق اعلام گمرک ایران، با توجه به مکانیزه بودن اطلاعات و آمار واردات انواع کالاها، گمرک ایران در صورت لزوم آماده است اسامی افراد واردکننده را در اختیار رسانه‌های جمعی قرار دهد. بنابراین جوسازی‌های تبلیغاتی روزهای اخیر در خصوص واردات لپ‌تاپ و قطعات الکترونیکی و متهم کردن گمرک به دلیل عدم صحت این اظهارات، نمی‌تواند مانع انجام وظایف قانونی گمرک شود.