کمتر، ساده‌تر، ارزان‌تر
ندا لهردی
این روزها دیگر صحبت از رکود و شرایط نابسامان اقتصادی، حرف جدیدی نیست. اما این رکود در حقیقت هر روز قربانی جدیدی می‌گیرد و این همان موضوعی است که ذهن کارشناسان و تحلیلگران بازار را به خودش مشغول کرده است و هر روز به سوژه خبری جدیدی تبدیل می‌شود.

این بار، اما گویا نوبت به پر رونق ترین بازار محصولات دیجیتال رسیده است. بازار موبایل با وجود حضور پررنگ هر روزه محصولات جدید و متنوع و رقابت برندهای بزرگ و شناخته شده، قربانی دیگر این رکود فراگیر است. حتی گزارش‌های تحقیقاتی هم این موضوع را تایید می‌کنند.
آخرین و جدیدترین گزارش موسسه تحقیقاتی IDC در این مورد نشان می‌دهد که این رکود اقتصادی و تاثیر آن رکورد بی‌سابقه‌ای را در بازار جهانی انواع گوشی‌های موبایل به وجود آورده است.
یک فصل تعطیلات استثنائی
در واقع رکود بازار موبایل از سال میلادی گذشته کلید خورده و در روزهای تعطیلات سال نو به اوج خود رسیده است تا آنجا که به گفته کارشناسان IDC رکود اقتصادی فراگیر بیشترین تاثیر خود بر بازار موبایل را در فصل چهارم سال 2008 به جا گذاشت تا حجم صادرات جهانی انواع گوشی‌های موبایل در این فصل را تا 6/11‌درصد در مقایسه با سال 2007 کاهش دهد. به این ترتیب بود که برای اولین بار در هفت سال گذشته فصل تعطیلات رشد فروش دو برابر را تجربه نکرد. این عوامل تاثیر گذار در نهایت تنها به رشد 3/4‌درصدی بازار جهانی موبایل در سال 2008 نسبت به سال گذشته آن یعنی 2007 منتهی شد.
ادامه رکود
با این اوصاف کارشناسان و تحلیلگران موسسه IDC چندان به رشد بازار موبایل در سال 2009 هم امیدوار نیستند. این افراد پیش‌بینی کرده‌اند که با ادامه این روند رکود، بازار جهانی موبایل در سال 2009 تنها تا 3/8‌درصد نسبت به سال 2008 رشد خواهد کرد.
در حقیقت همزمان با کاهش چشمگیر قدرت خرید کاربران و مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان گوشی‌های موبایل هم سعی می‌کنند میزان ذخیره مواد اولیه در اختیار خود را کاهش دهند تا به این ترتیب دچار ضرر نشوند.
این در حالی است که این کار می‌تواند تاثیر بسیاری بر حجم صادرات داشته باشد و از طرفی نمی‌توان میزان تقاضای کاربران را هم به طور دقیقی پیش‌بینی کرد. در واقع به همین دلیل هم هست که حتی تولیدکنندگان چیپ و قطعات سخت‌افزاری هم تولید خود را نسبت به دو ماه گذشته تا حد قابل‌توجهی کاهش داده‌اند. این اتفاقات به صورت زنجیروار به یکدیگر متصل هستند و روی هم تاثیر می‌گذارند تا به این ترتیب بازار جهانی موبایل را به سمت رکود سوق بدهند.
این وضعیت حتی بازارهای بزرگ کشورهای توسعه یافته را هم کاملا تحت‌تاثیر خودش قرار داده است. به عنوان نمونه، پیش‌بینی می‌شود که بازار کشورهایی مانند ژاپن، ایالات‌متحده آمریکا و اروپای غربی هم در سال ۲۰۰۹ کاهش ۶/۲۴ تا ۴/۱۲‌درصدی را در میزان صادرات خود تجربه کنند. از طرفی نرخ رشد دو رقمی گذشته کشورهای BRIC شامل برزیل، روسیه، هند وچین هم در این سال شکسته شده و در نهایت آن‌ها را به رشد سالانه ۳/۰‌درصدی قانع می‌کند. در این میان اما گویا هند کمترین تاثیر را می‌پذیرد و روسیه با بیشترین تاثیر، شدیدترین رکود را در بازار موبایل خود تجربه خواهد کرد.
این در حالی است که «رایان ریت» یکی از کارشناسان IDC در این مورد می‌گوید: «در حقیقت به دنبال کاهش رشد این بازار در سال 2008 و ظهور نتایجی بدتر از پیش‌بینی‌های انجام گرفته و البته اخبار اقتصادی منفی، انتظارات ما را از رشد بازار جهانی موبایل در سال 2009 تا حد قابل‌توجهی کاهش داده است. به این ترتیب پیش‌بینی ما برای سال 2009 بسیار بدتر از سال 2008 خواهد بود. با این همه اگرچه نگرانی از بروز این شرایط منطقی به نظر می‌رسد، اما بهتر است بدانیم که بازار موبایل هنوز ظرفیت‌هایی برای رشد در سطح جهانی دارد که می‌تواند ما را برای بهبود اوضاع آن تا نیمه اول سال 2010 امیدوار کند.»
موبایل‌های هوشمند در کما
این رکود حتی گوشی‌های موبایل به اصطلاح حرفه‌ای و هوشمند را هم در برگرفته و تحت‌تاثیر خود قرار داده است. به این ترتیب است که تحلیلگران موسسه تحقیقاتی ‌IDC هم چشم انداز روشنی را برای بازار جهانی موبایل‌های هوشمند پیش‌بینی نکرده‌اند. این بازار معمولا تحت‌تاثیر بازار جهانی موبایل، تغییر کرده و حتی رکود را تجربه می‌کند.
بر اساس آخرین گزارش موسسه IDC در سال‌های اخیر به دنبال تغیییر سلیقه کاربران و مصرف‌کنندگان و البته رشد تکنولوژی‌های جدید، بیشترین تقاضا در بازار جهانی موبایل به گوشی‌های موبایل هوشمند اختصاص دارد. درست به همین دلیل هم هست که با وجود سایه رکودی که بر سر بازار موبایل وجود دارد، بازار این گوشی‌ها رشدی هر چند کم را هم تجربه خواهد کرد.
در مقابل اما فروش گوشی‌های هوشمند که در فصل چهارم سال 2008 به کمترین میزان خود رسید، قرار است به روند خود در سال 2009 هم ادامه دهد.
براساس گزارش اخیر موسسه تحقیقاتی Gartner، در سه ماه منتهی به ماه دسامبر سال ۲۰۰۸ ۱۴/۳۸‌میلیون دستگاه گوشی موبایل هوشمند در بازار جهانی به فروش رسیده است که این میزان برابر رشد ۷/۳‌درصدی در مقایسه با همین دوره در سال ۲۰۰۷ بوده است. به گفته کارشناسان این میزان رشد از سال ۲۰۰۳ تاکنون کمترین میزان رشد بازار جهانی موبایل بوده است. در نهایت فروش گوشی‌های موبایل هوشمند تا پایان سال ۲۰۰۸ به ۳/۱۳۹‌میلیون دستگاه رسید که در مقایسه با سال ۲۰۰۷ تنها ۱۴‌درصد رشد داشته است. از طرفی فروش این گوشی‌ها در بازار آسیای پاسیفیک با کاهش ۶/۴‌درصدی و فروش ۱/۲۸‌میلیون دستگاهی در سال ۲۰۰۸ همراه بوده است. در منطقه آمریکای شمالی هم فروش این گوشی‌ها اما با رشد ۶۹‌درصدی به ۸/۳۵‌میلیون دستگاه رسیده است.
منبع: www.idc.com
www.afp.com