مریم عسگری
نرم‌افزار از کجا بگیریم؟
تقریبا همه نرم‌افزارهایی را که توسط فروشندگان عرضه می‌شود، می‌توان بدون هزینه از ‌اینترنت هم دریافت کرد.

معلوم است که تحریم‌های اینترنتی باعث شده برخی شرکت‌ها در فروش نرم‌افزارهای خود به‌ایرانیان محدودیت داشته باشند و مشخص است که خرید نرم‌افزارهای اصل به مراتب بهتر از دانلود و نصب نرم‌افزارهای قفل شکسته است، اما به هر حال پیشنهاد ‌این است به جای آنکه بگذارید فروشنده نرم‌افزار روی گوشی نصب کند بهتر است سی‌دی‌های نرم‌افزارهای موبایل را خریداری کنید که هزینه آن به مراتب کمتر است. اگر اهل اینترنت باشید با کمی‌جست و جو سایت‌های خارجی و ‌ایرانی را پیدا می‌کنید که مملو از اطلاعات مفید و لینک‌های دانلود نرم‌افزارها است.


‌ایجاد شغل‌های کاذب و منابع مالی حاشیه‌ای در کنار بازارهای بزرگی مانند بازار گوشی تلفن همراه، کامپیوتر، لوازم صوتی و تصویری و... موضوعی است که طی چند سال اخیر که بازار‌ این کالاها چه از لحاظ تکنولوژیکی و چه از لحاظ تنوع مدل و... رشد زیادی کرده است شاهد آن هستیم.
این موضوع در بازار گوشی تلفن همراه که مخاطبان بیشتری دارد محسوس‌تر است؛ به طوری که در جوار مراکز خرید و فروش این کالا در خیابان جمهوری، خیابان ولیعصر و... شاهد حضور دستفروشانی هستیم که به راحتی به عرضه گوشی‌های بدون گارانتی ، قاب یدکی موبایل ،هندزفری و... می‌پردازند. به غیر از‌اینها، گروهی از فروشندگان در واحد تجاری و فروشگاهی خود عملیاتی روی گوشی‌ها انجام می‌دهند و بابت انجام این امور مبالغ هنگفتی از خریداران از همه جا بی‌خبر گوشی تلفن همراه اخذ می‌کنند. نصب نرم‌افزارهای سرگرمی‌ و بازی، نصب برنامه‌های کاربردی نظیر نقشه، BALCK LIST ،منشی تلفنی، WORD و... روی گوشی‌های موبایل، به ویژه روی گوشی‌هایی که عنوان هوشمند را یدک می‌کشند، نصب آنتی‌ویروس‌هایی که اغلب HIDDEN (پنهان یا نامرئی) هستند و... برخی از‌این اقداماتی که فعالان بازار گوشی بابت ارائه آنها به مشتریانشان مبالغی (بین ۱۰ تا ۱۰۰ و حتی گاه ۱۵۰ هزار تومان) اخذ می‌کنند. در مواردی دیده شده که فروشندگان خرید گوشی را به خرید نرم‌افزار منوط می‌کنند و برای گوشی قیمتی پایین‌تر می‌دهند، اما با احتساب نصب نرم‌افزار (که تقریبا همه سود آن به فروشنده می‌رسد) قیمت گوشی حتی بالاتر از معمول برای خریدار بی‌خبر از همه جا تمام می‌شود.
کسب و کار نان و آب‌دار فعالان بازار گوشی
حتما برای شما هم پیش آمده است که وقتی برای خرید گوشی تلفن همراه، به ویژه گوشی‌هایی که قابلیت نصب برنامه‌های مختلف را دارند به بازار مراجعه می‌کنید، پس از خرید با پیشنهادهای مختلفی بابت نصب نرم‌افزارهای گوناگون روی گوشی مواجه شوید.
احتمالا پیش آمده که شما هم بر پایه اعتماد به فروشنده کالای خریداری شده را به فروشنده بسپارید تا آن را برای مقابله با مشکلاتی مانند هنگ‌کردن، خالی شدن ناگهانی شارژ باتری، افزایش کاربری گوشی و... با نصب نرم‌افزارهای جادویی و البته نامرئی واکسینه کند و البته در قبال ارائه این خدمت بزرگ مبلغی حدود 40 تا 100هزار تومان و حتی گاه بیشتر از شما دستخوش یا دستمزد بگیرد؟


احتمالا باز هم برایتان پیش آمده است که پس از مدتی که از نصب نرم‌افزارها روی گوشی جدیدتان گذشته متوجه شده‌اید که حتی برخی از‌این نرم‌افزارها قابل رویت نیستند. وقتی هم از فروشنده علت را جویا شده‌اید با‌ این پاسخ که این نرم‌افزارها پنهان (HIDDEN) هستند مواجه شده‌اید. در بسیاری از موارد هم پیش می‌آید که فروشنده گوشی، نرم‌افزارهای مورد نیاز صاحب گوشی را با استفاده از‌اینترنت با هزینه بسیار‌اندک و یا به طور رایگان دانلود کرده و اشتراک یک ماهه یا چند هفته‌ای از سایت می‌گیرد. ولی بدون اعلام این مطلب که ‌این نرم‌افزارها مجددا باید به روزرسانی شوند، از صاحب گوشی مبلغی به مراتب بالاتر از آنچه برای دانلود و نصب و اشتراک‌گیری نرم‌افزار هزینه کرده است دریافت می‌کند. بسیاری از اوقات هم اتفاق می‌افتد که نرم‌افزارهای نصب شده روی گوشی باعث بروز مشکلاتی مانند هنگ کردن گوشی، عدم اجرای برنامه و... می‌شود.
اگرچه دود ‌این موضوع تنها به چشم مصرف‌کننده و خریداران از همه جا بی‌خبر گوشی می‌رود ولی برخی از فعالان بازار می‌گویند، این اقدام برخی از کسبه بازار که گروه بزرگی را شامل می‌شود باعث بی‌اعتمادی مشتری به کل بازار و فعالان ‌این صنف می‌شود.
کاشفی مسوول یکی از نمایندگی‌های فروش نوکیا در پاساژ علاءالدین در این‌باره می‌گوید: به این دلیل که طی سال‌های اخیر شرکت‌های تولیدکننده گوشی امکانات سخت‌افزاری بیشتری را روی گوشی‌ها ارائه کرده‌اند، اهمیت نرم‌افزار و نصب آنها روی گوشی بیشتر شده است و با توجه به این موضوع افراد سودجو برای اخذ مبلغ اضافه از خریداران ادعا می‌کنند نرم‌افزاری‌هایی را روی گوشی نصب می‌کنند که اغلب این عمل صورت نمی‌گیرد و در صورتی هم که نرم‌افزاری نصب شود به دلیل اینکه نرم‌افزار قفل شکسته است، باعث هنگ کردن گوشی می‌شود. به گفته وی، عدم وجود نرم‌افزار هرگز باعث هنگ کردن گوشی نمی‌شود و این نرم‌افزار قفل شکسته است که باعث بروز ایراد در گوشی موبایل می‌شود. به گفته جواد معروفی، یکی از فعالان بازار گوشی تلفن همراه در خیابان جمهوری نیز، متاسفانه اخذ هزینه بالای حدود 50 تا 150 هزار تومان به بهانه نصب نرم‌افزار و برنامه‌های مختلف روی گوشی تلفن همراه ‌این روزها به کسب‌وکار برخی از فعالان بازار تبدیل شده است و‌این موضوع باعث اعتراض و نگرانی گروهی از فعالان بازار که ‌این اقدام را به طور رایگان برای خریداران انجام می‌دهند شده است. محمد خاتمی مسوول فروشگاه نوکیا مرکزی در پاساژ علاءالدین هم می‌گوید، در حال حاضر اکثر فعالان بازار بدون هیچ نگرانی و محدودیتی این نرم‌افزارها را در ازای دریافت مبلغ هنگفتی روی گوشی‌ها نصب می‌کنند ولی برخی از کسبه پا پیش‌تر گذاشته و بدون ‌اینکه اقدامی‌انجام دهند از صاحب گوشی هزینه کاری که انجام نداده‌اند را اخذ می‌کنند. تنها به‌این بهانه که نرم‌افزارهای مخفی یا HIDDEN را روی گوشی نصب کرده‌اند.
سپاسی یکی دیگر از فعالان بازار نیز با تایید ‌این گفته خاتمی ‌گفت، برخی از فروشندگان گوشی موبایل را از صاحب گوشی می‌گیرند و با این دلیل که در صورت عدم نصب‌نرم‌افزار، گوشی موردنظر دچار مشکلات زیادی می‌شود برای مدت کوتاهی آن را به لپ‌تاپ یا pc وصل کرده و آن را در قبال دریافت مبلغی حدود ۴۰ تا ۵۰هزار تومان تحویل می‌دهند. یکی دیگر از مواردی که فعالان بازار به آن اشاره می‌کنند هزینه جیلبریک و نصب برنامه روی گوشی‌های ‌ایفون ال است که به تازگی متقاضیان زیادی در بازار یافته‌اند. به گفته بهنامی ‌هزینه ‌این اقدام بین ۱۰ تا ۳۵ هزار تومان است. ولی برخی از فعالان بازار هزینه‌ای بیشتر از مشتری دریافت می‌کنند.
راهکار چیست؟
نمایندگی‌های فروش گوشی موبایل به خریداران گوشی موبایل توصیه می‌کنند، سعی کنند نرم‌افزارهای مورد نظر را خود نصب کرده و هنگام خرید گوشی به توصیه‌ها در مورد نصب نرم‌افزار گوش ندهند. نصب همه‌ این نرم‌افزارها از طرق دیگر نیز قابل انجام است، بنابراین برای نصب نرم‌افزار روی گوشی‌های تازه عجله نکنید. همچنین البته طبق اعلام نمایندگی‌های فروش اخذ مبلغ اضافه از خریدار گوشی به بهانه نصب نرم‌افزار برای جلوگیری از هنگ کردن گوشی یک دروغ بزرگ است و نباید به آن توجه کرد.
افشار فروتن لاریجانی، رییس انجمن صنفی فروشندگان سیم کارت: گوشی و لوازم جانبی نیز در‌این باره گفت، متاسفانه بازار ما با چنین معضلی مواجه است، ولی ما نمی‌توانیم به طور مستقیم با تک‌تک ‌این افراد که تعدادشان هم بسیار زیاد است برخورد کنیم. به گفته وی، روی اکثر گوشی‌هایی که از طریق نمایندگی به فروش می‌رسند نرم‌افزارهای مورد نیاز نصب می‌شود و گوشی‌هایی که از طریق قاچاق وارد کشور شده‌اند بیشتر با ‌این مشکلات مواجه می‌شوند. شادزی، مسوول یکی از نمایندگی‌های فروش گوشی‌های سامسونگ نیز در‌ این باره می‌گوید، متاسفانه برای مقابله با این افراد نمی‌توانیم اقدام قانونی کنیم، چرا که نفس عمل نصب برنامه خلاف قانون نیست و برخی از برنامه‌ها مانند تقویم فارسی، منشی تلفنی، Black List و... مفید هستند. پس نمی‌توانیم بگوییم می‌توانیم با این مساله (نصب نرم‌افزارهای قفل شکسته و نرم‌افزارهای نامرئی) مبارزه کنیم، بلکه باید دقت کنیم تا نرم‌افزار قفل شکسته روی گوشی نصب نشود تا گوشی دچار مشکل نشود. همچنین به صرف اعتماد به فروشنده هر چه گفت، انجام ندهیم.