نویسنده: رهام وزیری

اپل تلفن همراه جدید خود را رونمایی کرد.آشکارا می‌توان متوجه شد که این ابزار دیجیتال نتوانسته انتظار طرفداران اپل را برآورده کند. این را به خوبی می‌شود از شوخی‌های تصویری که در این چند روز با این محصول شده است متوجه شد. از آی‌فونی به بلندی ساختمان امپایراستیت تا آی‌فونی که به شمشیر شوالیه جدای در دست اوبی وان کانوبی تبدیل شده است.در حقیقت همه تنها بلندتر شدن آی‌فون ۵ را نسبت به مدل قبلی دیده اند. برای اکثر کاربران آی‌فون پردازنده A۶ یا بهبود عملکرد دوربین آن اهمیت چندانی نداشته است. آنها یک «چیز» جدید از اپل می‌خواستند و اپل آن را به ایشان نداده است.

در درجه اول باید به این سوال پاسخ داد که آیا این واکنش سرد به آی‌فون ۵، نافی پیشرفت اپل در تولید تلفن همراه است یا نه؟زمانی که شما یک ساختمان یک طبقه دارید ساختن ۱۰ طبقه روی آن کار دشواری نیست. اما وقتی عمارتی به بلندی مثلا برج خلیفه امارات متحده داشته باشید، اضافه کردن یک متر به ارتفاع آن نیز هم یک کار دشوار مهندسی خواهد بود و هم یک اتفاق که می‌تواند جالب توجه باشد. کاستن ۲۰ درصد از وزن یک تلفن همراه بدون آنکه استحکام و کارآیی آن کاهش یابد در تلفنی مانند آی‌فون دست کمی از یک متر اضافه کردن به برج خلیفه ندارد. با این حال همچنان موضوعی که در ابتدا مطرح شد بر جای خود باقی است. چرا اپل نتوانست انتظار طرفداران خود را برآورده کند؟ برای پاسخ به این سوال شاید بهتر باشد به سال ۲۰۰۱ بازگردیم. زمانی که استیو جابز تحول در تولیدات اپل را با معرفی آی‌پاد آغاز کرد. روندی که با معرفی مک‌بوک‌ها و آی‌فون اولیه ادامه پیدا کرد. استیو جابز با روش ابداعی خود برای رونمایی از محصولات اپل نه فقط یک بازاریابی محصولات جدید دیجیتال را به راه انداخت، بلکه اقدام به نوعی فرهنگ‌سازی برای این محصولات نیز کرد.

جابز با شانس یا نبوغ خود توانست در درجه اول اپل را از کاروان تولیدکنندگان محصولات دیجیتال جدا کرده و در درجه دوم این وجه تمایز را به کاربران محصولات اپل هم منتقل کند. کاری دشوار که اگر چه به فروش بالای تولیدات این شرکت منجر شد؛ اما اکنون می‌بینیم که خود به یک تیغ دو لبه برای اپل تبدیل شده است. مرگ تراژیک استیو جابز لبه خطرناک این تیغ را بیشتر به روی اپل گردانده است. روند کاری در شرکت‌های منسجمی در سطح اپل نشان می‌دهد که در صورت حیات جابز نیز آی‌فون ۵ همین چیزی بود که اکنون با آن رو به رو هستیم. اما امروز همه مدیر جدید را عامل از دست رفتن خلاقیت و نوآوری در اپل به حساب می‌آورند. اپل و آی‌فون ۵ اکنون پشت سدی گرفتار شده‌اند که خودشان ساخته بودند. میل به نوآوری و شگفت زده شدن چیزی بود که کاربران محصولات اپل با تک تک محصولات این شرکت تجربه کرده و از آن لذت برده بودند و اکنون با آی‌فون ۵ این میل سرکوب شده است. بدون تردید این سیگنال منفی از مخاطبان قبل از هر جای دیگر به دفتر مرکزی اپل رسیده است و این احتمال وجود دارد که آی‌فون بعدی با نام ۶ یا هر نام دیگری که داشته باشد زودتر از آنچه قرار بود و با طرحی جنجالی به بازار عرضه شود. در دنیای امروزی که دانش در سطح وسیعی منتشر و توزیع شده است برای بسیاری از شرکت‌ها در دوران حیاتشان این فرصت که سرآغاز یک تحول در دنیای دیجیتال باشند فراهم نمی‌شود، اما این فرصت برای اپل دست کم سه بار با معرفی آی‌پاد، آی‌فون و آی‌پد دست داده است. آنها دین خود را به دنیای تکنولوژی ادا کرده‌اند.