از ترابردپذیری تا رجیسترینگ
مهم‌ترین تحولات اپراتورها در سال ۹۵
عاقله ترابی: در سالی که گذشت همه سازمان‌ها و نهادهای دولتی و خصوصی هریک به نوبه خود تلاش کردند تا تحولات جدید و ویژه‌ای در سازمان‌های خود داشته باشند و به این ترتیب از رقبای خود پیشی بگیرند. اپراتورهای موبایل نیز در همین راستا در سال ۹۵ تغییرات و تحولات جالب‌توجهی داشتند و سعی‌شان بر این بوده که با ارائه خدمات نوین و ارتقای کیفیت کار خود مخاطبانشان را راضی نگه دارند و چه‌بسا مشترکان رقبا را نیز به سمت خود بکشانند. در این حوزه در سالی که گذشت اتفاقات مهمی افتاد که برخی از این اپراتورها توانستند نظر مشترکان را به خود جلب کنند و برخی نه.
عاقله ترابی: در سالی که گذشت همه سازمان‌ها و نهادهای دولتی و خصوصی هریک به نوبه خود تلاش کردند تا تحولات جدید و ویژه‌ای در سازمان‌های خود داشته باشند و به این ترتیب از رقبای خود پیشی بگیرند. اپراتورهای موبایل نیز در همین راستا در سال ۹۵ تغییرات و تحولات جالب‌توجهی داشتند و سعی‌شان بر این بوده که با ارائه خدمات نوین و ارتقای کیفیت کار خود مخاطبانشان را راضی نگه دارند و چه‌بسا مشترکان رقبا را نیز به سمت خود بکشانند. در این حوزه در سالی که گذشت اتفاقات مهمی افتاد که برخی از این اپراتورها توانستند نظر مشترکان را به خود جلب کنند و برخی نه. در ادامه به مهم‌ترین طرح‌ها و تحولاتی که اپراتورها در سال۹۵ داشته‌اند می‌پردازیم و با مرور کوتاهی بر آنها نتیجه و میزان موفقیت‌شان را بررسی می‌کنیم.
ترابردپذیری
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که امسال مطرح شد و سر و صدای زیادی به پا کرد طرح ترابردپذیری ( Mobile Number Portability ) بود. ترابردپذیری به معنای انتقال از یک اپراتور به اپراتور دیگر با حفظ شماره تلفن است. به این صورت که اگر مشترک یک اپراتور به هر علتی بخواهد اپراتور خود را تغییر دهد، ولی شماره تلفنش حفظ شود، با اجرای طرح ترابردپذیری این اقدام شدنی است. ترابردپذیری بیش از ۱۵ سال است که در بیش از ۸۰ کشور دنیا در حال اجرا است و امسال هم در ایران به مرحله اجرا رسید؛ هرچند با کم‌وکاستی‌هایی که باعث شده در این حوزه مثل بسیاری از حوزه‌ها با استاندارد جهانی فاصله داشته باشیم. این طرح در فروردین ۹۵ از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تصویب و اجرای آزمایشی آن در ۲۷ اردیبهشت آغاز شد، البته به سبب وجود برخی مشکلات زیرساختی و هماهنگ‌نبودن اپراتورها با یکدیگر اجرای این طرح تا بیستم تیرماه به تعویق افتاد.
طبق مصوبه رگولاتوری اپراتوری که مشترک به آن منتقل می‌شود موظف است به ازای هر شماره مبلغ ۱۰ هزار تومان به اپراتور پایه بپردازد. همچنین می‌تواند حداکثر ۵ هزار تومان از مشترک برای جابه‌جایی هزینه دریافت کند. این طرح با استقبال جالب توجهی از مشترکان روبه‌رو شد، به گونه‌ای که حدود ۴ روز پس از اجرایی‌شدن طرح، به گفته صادق عباسی شاهکوه، معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بیش از ۲۵۰۰ تقاضای تعویض اپراتور به ثبت رسید. در این بین متقاضیان با مشکلات بسیاری همراه بودند که برخی از آنها حالا پس از گذشت ۸ ماه کم وبیش حل شده و برخی باقی مانده‌اند. از جمله این مشکلات می‌توان به این موارد اشاره کرد: زمان طولانی پاسخ به درخواست اولیه مشترک و تایید آن؛ تاخیر در زمان قطع سیم کارت تا زمان اتصال مجدد آن در شبکه اپراتور دیگر؛ نرسیدن سیم‌کارت جدید مشترک به دستش در حالی که ارتباط او قطع شده است؛ مکث طولانی تماس و پیامی نامفهوم هنگام برقراری ارتباط به‌گونه‌ای که شخصی که تماس می‌گرفت دچار کج‌فهمی می‌شد و ارتباط را قطع می‌کرد. البته این مشکلات تا حد بسیار زیادی حل شده، ولی هنوز آن‌طور که باید نشده و نمی‌توان به همان راحتی که در کشورهای توسعه‌یافته مشترک اپراتور خود را تغییر می‌دهد ما هم ترابرد کنیم.
در این میان آمارهای مختلفی هم از سوی اپراتورها و همچنین رگولاتوری اعلام شد که حتی گاهی متناقض بودند ولی آخرین آماری که معاون نظارت و اعمال مقررات رگولاتوری ارائه داد این بود که میزان ترابردهای تکمیل شده به ۵۵ درصد در حال حاضر رسیده است و ۴۵ درصد باقیمانده به‌سبب انصراف خود مشترکان یا رد درخواست ترابرد به دلایل قوانین تجاری ترابردپذیری است و اپراتورها در این زمینه کوتاهی نکرده‌اند. حسین فلاح جوشقانی احراز نشدن هویت مانند تطابق نداشتن مشخصات اعلام شده با مشخصات دارنده شماره، رعایت نکردن ترابرد نظیر به نظیر مانند درخواست ترابرد سیم‌کارت دائمی به اعتباری و بالعکس، فعال نبودن سیم‌کارت، فعال‌بودن کمتر از سه ماه سیم‌کارت شماره مورد درخواست برای ترابرد و پرداخت نکردن به موقع صورتحساب اولیه صادر شده از اپراتور فرستنده توسط مشترک در سیم‌کارت‌های دائمی را از دلایل رد درخواست ترابرد عنوان کرده است.
اینترنت موبایل
در سال ۹۵ یکی از پیشرفت‌های چشمگیر اپراتورها در زمینه سرعت اینترنت و پهنای باند آنها بود. همه اپراتورهای مطرح تقریبا پوشش ۳G یا نسل سوم را کامل کرده‌اند و در حال گسترش نسل چهارم هستند. در این میان صحبت‌هایی هم از اینترنت ۵/ ۴ جی به گوش می‌‌رسد که شایعاتی هم به همراه داشته است. برخی معتقد هستند ۵/ ۴ جی یک بازی تبلیغاتی است و برخی دیگر هم توضیحات فنی درباره این نسل ارائه می‌کنند. در حقیقت ۵/ ۴ جی همان LTE-AP است که مخفف شده Long-Term Evolution Advanced Pro است. به این ترتیب ۵/ ۴ جی با اینکه حتی برای آن لوگوی جدید هم طراحی شده است نسل جدید به شمار نمی‌رود و نمی‌توان آن را نسل بعدی اینترنت موبایل معرفی کرد.
شاید بتوان گفت این اصطلاح یک بازی تبلیغاتی است. در واقع LTE-AP به نوعی کامل‌شده LTE است و سرعت آن ارتقا پیدا کرده است. ۵/ ۴ جی که سال گذشته صحبت‌های ابتدایی و استفاده آزمایشی از آن شروع شد، امسال کمی به بلوغ بیشتر رسید و به گفته اپراتورها در بسیاری از شهرهای ایران درحال استفاده است. براساس استانداردهای جهانی سرعت دانلود نسل چهارم یا LTE باید بین ۵ تا ۱۲ مگابیت بر ثانیه باشد و سرعت آپلود هم بین ۲ تا ۵ مگابیت برثانیه انتظار می‌رود، همچنین در شرایط ایده‌آل سرعت دانلود آن نزدیک ۵۰ مگابیت برثانیه ثبت شده است. از طرف دیگر هم ۵/ ۴ جی یا LTE-AP سرعتی معادل ۳۰۰ مگابیت برثانیه دارد که در شرایط آزمایشگاه سرعت یک هزار مگابیت دانلود و ۵۰۰ مگابیت آپلود را ثبت کرده است که نشان می‌دهد با ۴ جی فاصله بسیار زیادی دارد.
باندلینگ
باندلینگ یکی از مرسوم‌ترین روش‌های فروش همزمان موبایل و تعرفه اپراتور در دنیا است. اپراتورهای بزرگ دنیا طرح‌های بسیار متفاوتی برای باندلینگ دارند. خیلی از آنها سرویس‌های خود را به‌صورت اقساط چند ساله به کاربر می‌فروشند و در کنار آن یک موبایل پرچمدار را به‌صورت رایگان می‌دهند که فقط با همان سیم‌کارت کار می‌کند. این مدل یکی از ده‌ها مدل فروش موبایل از سوی اپراتورها است. در ایران هم امسال دو اپراتور سعی در فروش موبایل به‌صورت قسطی داشتند که ظاهرا هنوز هم این طرح‌ها درحال اجرا است اما استقبال بسیار کم مردم از این طرح‌ها نشان‌دهنده ضعف این طرح‌ها و شکست آنها است. اگر نگاهی به برخی پیشنهادهای اپراتورها بیندازید متوجه می‌شوید که در بازار آزاد هم می‌توانید با همین شرایط یا حتی ارزان‌تر موبایل موردنظرتان را بخرید! با این حساب قیمت بالایی که اپراتورها به کاربران پیشنهاد می‌دهند، یکی از مهم‌ترین دلایل استقبال نکردن مردم است.
رجیسترینگ
رجیسترینگ یا ثبت شماره سریال‌های موبایل سال‌ها است که در ایران مدام بررسی می‌شود و درباره آن نقدها و نظرهای مختلفی از سوی کارشناسان مطرح می‌شود ولی هیچ‌وقت به نتیجه لازم نمی‌رسد و هنوز هم معلق مانده است. امسال البته این موضوع کمی جدی‌تر از گذشته مطرح شد و سر و صدای زیادی هم به پا کرد و بسیاری از فعالان این حوزه به تکاپو افتادند، ولی باز هم بی‌نتیجه کنار گذاشته شد. بسیاری از کشورهای دنیا این طرح را با موفقیت پیاده‌سازی کرده‌اند و مشکلی هم سر راهشان قرار نگرفته است. بسیاری از کارشناسان این طرح را تنها راه جلوگیری از قاچاق در ایران می‌دانند، ولی حواشی بسیار حول محور رجیسترینگ تاکنون نتوانسته معضل قاچاق را حل کند.
همان‌طور که می‌دانید در بازار موبایل ایران بسیاری از موبایل‌ها به‌صورت قاچاقی وارد می‌شوند و طبیعتا به‌دلیل دور زدن گمرک با قیمت پایین‌تری نسبت به گوشی‌هایی که قانونی وارد کشور شده‌اند فروخته می‌شود. مشخص نیست که این طرح چرا در کشور ما اجرایی نمی‌شود تا جلوی قاچاق این کالا گرفته شود. ضمن اینکه بر همه واضح است که از نظر فنی برای اپراتورها و ساختار مخابراتی پیاده‌سازی این طرح کار پیچیده‌ای نیست. برای مثال این طرح چند سالی است که در ترکیه درحال اجرا است و هیچ گوشی قاچاقی نمی‌تواند در این کشور فعال باشد و اگر شما بخواهید از کشور دیگری موبایل خریداری کنید باید هزینه رجیستر آن را جداگانه بپردازید. البته برای کاربران میهمان هم فرصتی داده می‌شود و هر موبایل میهمان فقط یک ماه می‌تواند بدون هزینه فعال باشد و پس از آن بلاک می‌شود.
اپراتورهای مجازی
اپراتور مجازی تلفن همراه اپراتوری است که خود دارای امکانات فیزیکی برای ارسال مکالمات و داده‌ها نیست. این نوع اپراتورها با بستن قرارداد با یک اپراتور دیگر که دارای امکانات فیزیکی برای ارسال مکالمات و داده‌ها است، این خدمات را به‌صورت عمده خریداری می‌کند، سپس با نشان تجاری و برند خود به فروش خدمات تلفن همراه، در بازار خرده‌فروشی اقدام می‌کند. اپراتور مجازی یا MVNO که مخفف Mobile Virtual Network Operator است قرار است به زودی در کشور ما کار خود را آغاز کند. امسال دو شرکت موفق شدند تا از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی پروانه نوع اول اپراتور مجازی تلفن همراه (Full MVNO) بگیرند و انتظار می‌رود سال آینده فعالیت خود را رسما آغاز کنند. جالب است بدانید کد این اپراتورها هم احتمالا ۰۹۹۹ خواهد بود.
ارسال نظر