شتاب توسعه ICT با سرمایه‌گذاری خارجی

دنیای اقتصاد: همایش سه روزه معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و کسب و کار در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات روز گذشته با حضور ۱۹شرکت از ۱۱کشور هنگ‌کنگ، ترکیه، امارات، ارمنستان، چین، نیجریه، کره جنوبی، آلمان، هند، کانادا و روسیه در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران آغاز به کار کرد. این همایش با هدف معرفی توانمندی‌های علمی و تکنولوژیک ایران در حوزه ICT، معرفی مزیت‌های رقابتی ایران در تولید نرم‌افزار و محتوا، تجهیزات و زیرساخت‌های ICT و خدمات الکترونیک، تهیه فهرستی از فرصت‌های آماده سرمایه‌گذاری در حوزه ICT ایران، اعلام قوانین سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران و روش‌های تامین مالی پروژه‌ها به شیوه سرمایه‌گذاری خارجی برگزار شد. رئیس کمیسیون ارتباطات و فناوری اطلاعات اتاق ایران در آیین افتتاح این همایش گفت: در شرایطی که تحریم‌های اقتصادی ارتباط ایران را با صنایع بزرگ جهان قطع و امکان توسعه کشور را از تولیدکنندگان سلب کرده است، با این حال با گشایش مجدد دروازه‌های تجارت جهانی رو به ایران فرصتی برای سایر کشورها فراهم شده تا برای توسعه بازارهای خود به فکر سرمایه‌گذاری در ایران باشند. محمدرضا طلایی افزود: اگرچه در این مدت پیشرفت‌های نسبی در این حوزه وجود داشته؛ با این حال، حوزه مذکور در بازارهای جهانی ناشناخته است و انتظار می‌رود با برگزاری همایش‌هایی از این دست ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری کشور معرفی شود. وی افزود: بر این اساس، اتحادیه نرم‌افزار کشور با همکاری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در جهت معرفی قابلیت‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری کشور در صنعت فاوا قدم برداشته و شرایط را برای همکاری ۱۹ شرکت از ۱۱کشور فراهم کند.

ICT موتور محرک اشتغال کشور

در ادامه، عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با اشاره به روند پرفراز و فرود توسعه اقتصادی بیان کرد: توسعه یک امر اتفاقی نیست، همچنین در مسیر جهانی توسعه یک حرکت واگرا نیست. همه کشورها براساس روند توسعه در جهان حرکت کرده و جایگاه و مسیر خود را در این جریان پیدا می‌کنند. آن چیزی که باعث کندی یا تندی روند توسعه اقتصادهای جهانی می‌شود در هنر شناختن ابداعات جهانی و بومی‌سازی متناسب با مبنای ظرفیت‌های کشور است. پدرام سلطانی اشاره کرد: کشورهایی که بر این روند جهانی جامعه اطلاعاتی مستقر شدند و ظرفیت‌های خودشان را با حرکت جامعه اطلاعات و ارتباطات پیوند زدند، توانستند مسیر را سریع‌تر طی کنند. این در حالی است که در نقشه تقسیم کار جهانی در هر منطقه‌ای از دنیا این فرصت برای یک یا چند کشور وجود دارد که بتوانند موتور رشد و توسعه باشند. وی افزود: در منطقه خاورمیانه با توجه به ظرفیت انسانی که در ایران وجود دارد، کشور ما می‌تواند در این منطقه موتور محرکه و پیشگام باشد. براساس آمار معتبر تعداد مهندسان در ایران به نسبت کل جمعیت در دنیا اول است. این آمار و ظرفیت انسانی که در کشور ایجاد شده با هر صاحب سرمایه و ایده‌ای حرف می‌زند. به همین دلیل پس از امضای برجام یکی از بخش‌هایی که بیشترین اقبال را برای جذب سرمایه دارد ICT و استارت آپ‌ها است.

وی ادامه داد: مقالات و گزارش‌ها را که در روزنامه‌ها و مجلات معتبر مرور می‌کنیم، می‌بینیم بیشترین توجه و تمرکز بیش از صنعت نفت و گاز روی صنعت ICT است. بر این اساس باید توجه به این صنعت بیشتر و بیشتر شود و بستر برای گسترش سرمایه‌گذاری همزمان داخلی و خارجی فراهم شود. جالب اینکه سرمایه‌گذار خارجی بیشتر از داخلی متوجه و متمرکز این موضوع است که یکی از ایرادات وارده بر بخش خصوصی و گفتمان ضعیف بخش خصوصی و دولتی است. عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران بیان کرد: فرصت‌هایی از این دست می‌تواند شرایط را با آهنگ سریع‌تری تغییر دهد. شبکه‌های اجتماعی و حضور فزاینده شهروندان در اینترنت و استفاده از اینترنت با آهنگ رشد دو رقمی جامعه ما را در ابعاد مختلف تکان می‌دهد و همه اینها منشأ در فضای مجازی دارد. ما با یک روند اجتناب‌ناپذیر پیوستن و استفاده شهروندان از اینترنت و موبایل مواجهیم و نمی‌توانیم آن را کند یا متوقف کنیم، بلکه سیاست اصلی مبنی بر توسعه آن است.

وی افزود: کوشش دولت در حوزه ارتباطات طی این سه سال قابل ستایش است. البته دستاوردها می‌توانست با حضور بخش خصوصی رشد بیشتری پیدا کند. ما اعتقاد داریم در حوزه ICT، نیاز بیشتری به آزادسازی و حضور بخش خصوصی داریم. اصولا شاکله ICT در کشورهای پیشرو در این صنعت بر این است که دولت به‌عنوان سیاست‌گذار و تعیین‌کننده استانداردها فعالیت کند و توسعه با بخش خصوصی داخلی یا اشتراک بخش خصوصی با سرمایه‌گذار خارجی شکل بگیرد. سلطانی خاطرنشان کرد: باید روی بخش توسعه تمرکز وجود داشته باشد، چرا که در غیر این صورت در استفاده از ظرفیت‌ها عقب می‌مانیم و روند توسعه با بوروکراسی موجود و عدم استقرار دولت الکترونیک با کندی مواجه می‌شود. فرصت ایجاد شغل را باید در نظر بگیریم. حوزه ICT به‌عنوان یک کاربر موتور اشتغال کشور خواهد بود و فرصت شغلی ایجاد خواهد کرد به ویژه در شرایطی که معضل بیکاری برای دولت دغدغه اصلی است. وی ادامه داد: چارچوب اقتصاد کشور تاکنون بر پایه نفت و گاز بوده که ذاتا اشتغال‌زا نیست در حالی که سرمایه‌گذاری برای اشتغال در این صنعت چندبرابر ICT است. اپلیکیشن‌های روی موبایل هر کدام یک فرصت شغلی است. حوزه نفت و گاز گره گشای اقتصاد کشور ما نخواهد بود. ما باید به دنبال ایجاد به دلیل بومی‌سازی مدل‌های کسب و کار مبنی بر ICT باشیم که سرعت بیشتری به توسعه بدهد.

ایجاد کریدور ICT در مهرشهر کرج

سخنران دیگر این مراسم معاون نوآوری و فناوری وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بود که مطالب خود را با اشاره به چند اتفاق خوب در حوزه ICT آغاز کرد و گفت: در حوزه ICT در کشور چند اتفاق خوب رخ داده است، توسعه پهن‌باند، دسترسی به اینترنت برای حجم وسیعی از مخاطبان و صدور پروانه‌های تازه برای ارائه‌دهندگان سرویس اینترنت(FCP) با هدف رشد اقتصادی کشور است. زمینه‌ای فراهم شد تا رشد اقتصادی کشور از منظر خاصیت توانمندسازی صنعت ICT مورد حمایت قرار بگیرد. امیرحسین دوایی بیان کرد: در حال حاضر در کشور ۳۷میلیون کاربر اینترنت وجود دارد و ضریب نفوذ اینترنت ۴۷درصد است. حدود ۱/ ۲۸ میلیون مشترک اینترنت پرسرعت هستند که ۱۹میلیون مشترک از طریق تلفن همراه به اینترنت متصلند و تعداد ارتباطات مشترکان تلفن همراه ۷۶ میلیون نفر است. وی افزود: از منظر شاخص‌های کلان بخش ICT، زیرساخت اصلی شبکه فیبر نوری در مدت روی کار آمدن دولت یازدهم از ۵۱ هزار کیلومتر به ۵۷ هزار و ۱۵۸ کیلومتر و ظرفیت شبکه دیتای کشور از ۶۲۴ گیگابیت، به چهار هزار گیگابیت بر ثانیه رسیده است. همچنین ظرفیت دسترسی بین‌المللی با رشد هشت درصدی ۵۶۴ گیگابیت شد.

توسعه مراکز داده استانی چهار برابر شده و ارتباط دستگاه‌های اجرایی به شبکه تبادل داده ملی (NIX) به ۱۰۹ دستگاه رسیده است؛ در همین حال پوشش پایش فضای فرکانسی کشور ۵۶ درصد شده و ۱۱۰ گیگاهرتز از این فضا تحت پوشش قرار دارد.وی ادامه داد: میزان سرمایه‌گذاری در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات از سال ۹۲ تا سال آینده ۳۲۰ هزار میلیارد ریال برای توسعه پهن باند تحت بستر شبکه ملی اطلاعات است که پیش‌بینی شده بیش از دوسوم آن را بخش غیردولتی محقق کند. ۱۱هزار میلیارد ریال برای توسعه زیرساخت، ۱۶هزار و ۵۰۰میلیارد ریال برای نظارت بر طیف امواج فرکانسی، ۱۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال توسط دولت برای توسعه خدمات روستایی و مناطق کمتر توسعه یافته و ۱۱ هزار میلیارد ریال برای توسعه فناوری فضایی سرمایه‌گذاری شده که حدود پنج هزار میلیارد ریال آن توسط بخش غیردولتی محقق خواهد شد.

معاون وزیر اطلاعات اظهار کرد: ایجاد و توسعه کریدور علم و فناوری یکی دیگر از بخش‌های ICT است که ماهیت متفاوتی از سایر بخش‌ها دارد، این کریدور از چند پهنه جغرافیایی تشکیل می‌شود، دو پهنه اصلی یکی منطقه ویژه پیام در مهرشهر کرج است که یک بخش پذیرش شرکت‌های توزیع‌کننده سقف در حوزه IT از طریق سرمایه‌گذاری بین‌المللی فعالیت می‌کند. بحث دیگر ایجاد یک شهر ICT است. در واقع، طرح ایجاد کریدورهای علم فناوری با هدف توسعه فناوری‌های نوین و با سرمایه‌گذاری حدود ۱۴ هزار میلیاردریال در کشور ایجاد خواهد شد. وی افزود: راه‌اندازی پارک اینترنت اشیا یا IOT در جاده کرج که ۲۰هکتار زمین خریداری شده تا با احداث آن شرکت‌های داخلی و خارجی با رویکرد تولید نرم افزارهای (اپلیکیشن) قابل رقابت در جهان در آن مستقر شوند.برآورد می‌شود تا سال ۲۰۲۵، اثربخشی صنعت ICT در اقتصاد جهانی به ۲۰ هزار میلیارد دلار برسد و فضای رقابت در اقتصاد بین‌الملل را تغییر دهد.

دوایی گفت: حجم سرمایه‌گذاری دولت در بخش زیرساخت‌ها بالغ بر ۳۵۰میلیارد تومان از آذر سال گذشته تاکنون است که حدود دو برابر آن از سمت بخش خصوصی انجام گرفته است که در مجموع به رقم ۱۰هزار میلیارد تومان می‌رسد. پیش‌بینی شده در برنامه پنجساله ششم توسعه کشور بیش از۶۰۰ میلیارد ریال سرمایه‌گذاری در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات(ICT) صورت گیرد که ۲۰۰ میلیاردریال آن را دولت انجام خواهد داد.وی ادامه داد: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و شورای عالی فضای مجازی برنامه‌هایی برای حمایت از ایجاد پیام رسان‌های داخلی دارند. با این حال در تولید محتوای داخلی فضای مجازی، راه‌اندازی شبکه‌های اجتماعی بومی (OTT) و شبکه‌های ایرانی توزیع محتوا (CDN) را در برنامه داریم که با ایجاد مراکز تبادل اطلاعات داخلی (IXP) و رسیدن تعرفه آنها به حداقل، علاقه مندی برای سرمایه‌گذاری در این بخش مشهود است. معاون نوآوری و فناوری وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پایان یادآور شد: در حال حاضر سهم ترافیک ارتباطات داخلی و خارجی مساوی است که انتظار می‌رود تا سال آینده سهم ترافیک داخلی به ۶۰درصد برسد. همین امر باعث شده ISP به‌عنوان مراکز تبادل داده‌های داخلی با تعرفه صفر در کشور ایجاد شود، شرکت‌های خدمات اینترنتی و اپراتورها مایلند سرمایه‌گذاری کنند. برای نمونه می‌توان به ایجاد CDN در شیراز اشاره کرد که ظرفیتISP و مشتری داخلی همزمان وجود دارد. این مساله موجب ارتقای تکنولوژی و تقویت CDN در کشور شده و سودآوری اقتصادی را در پی خواهد داشت.

میهمانان خارجی

یکی از سخنرانان این همایش خانم مارتینا لوبون، مدیر کل نمایشگاه‌های CEBIT هانوفر بود که گفت: همه ساله حدود ۱۸۰ هزار غرفه مشارکت‌کننده و ۱۰ میلیون بازدیدکننده در نمایشگاه‌های آلمان شرکت می‌کنند. با وجود اینترنت، نمایشگاه‌ها همچنان به‌عنوان یک ابزار مدرن و چندکاره در بازاریابی به حساب می‌آیند که تاثیرات اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی را به دنبال دارند. کشور آلمان به دلیل بهره‌وری بالا اقتصادی، سطح بالای رقابت در زمینه تکنولوژی با کشورهای دیگر و دارا بودن افراد متخصص و مجرب در زمینه برگزاری نمایشگاه، تبدیل به بهترین مکان نمایشگاهی نسبت به دیگر کشور‌های اروپایی شده است.

وی ضمن برشمردن مزایای شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی اظهار کرد، بسیاری از شرکت‌های صاحب‌نام همچونTUI، Continental،Volkswagen و شرکت‌های بزرگ بیمه حضور قدرتمندی در هانوفر دارند. گسترش سریع و عظیم رسانه‌های اجتماعی، دیجیتالی شدن و … تاثیر بسزایی در ایجاد فرصت ها، رقابت‌ها و کسب و کار جدید در اروپا دارند. دیگر سخنران خارجی این همایش معاون مرکز تحقیقات الکترونیک و ارتباطات کره‌جنوبی بود که با اشاره به راه‌اندازی صنعت ICT این کشور از سال ۱۹۷۰ بیان کرد: کره جنوبی از سال ۱۹۷۰، بخش ICT را فعال کرد و ظهور این تکنولوژی باعث شد GDP کره رشد چشمگیر ۶۰درصدی داشته باشد و در این میان سهم ICT از رشدGDP بالغ بر هشت درصد بود. دکتر یونگ بی چویی گفت: دولت کره جنوبی در سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۱۳ یک صندوق به ارزش بیش از ۳/ ۵ میلیارد دلار با هدف سرمایه‌گذاری روی واحد R&D صنعت ICT راه‌اندازی کرد. سیاستگذاری و تعیین مقررات متمرکز دولت، تشویق کسب و کارهای ICT برای ورود به بازارهای جهانی و ایجاد بازار آزاد در این صنعت رموز موفقیت کره در ICT بوده و برنامه آن برای ۲۰سال آینده تقویت و به روز کردن زیرساخت‌ها است.

شتاب توسعه ICT با سرمایه‌گذاری خارجی