سالروز نخستین چاپ «صور اسرافیل»

گروه تاریخ و اقتصاد: هشتم خرداد سال ۱۲۸۶ هجری شمسی، انتشار روزنامه «صور اسرافیل» در دوران مشروطه آغاز شد. این روزنامه را میرزا جهانگیرخان شیرازی مشهور به صور‌اسرافیل اداره می‌کرد و نویسنده اصلی آن هم علی اکبر دهخدا ادیب پرآوازه ایرانی بود که به طرزی ساده و روان مطالب روزنامه را می‌نوشت. این طرز نگارش تا آن زمان در روزنامه‌ها بی‌سابقه بود و تاثیری شگرف در تغییر نوع نگارش روزنامه‌ها ایجاد کرد. سهراب یزدانی، نویسنده کتاب «صور اسرافیل: نامه آزادی» می‌نویسد: این موضوع روشن نیست که اجتماعیون تهران به‌طور گروهی تصمیم گرفتند روزنامه‌ای منتشر کنند یا آنکه انتشار صور‌اسرافیل تصمیمی فردی بود. آگاهی ما اینها است: میرزا جهانگیرخان عضو اجتماعیون تهران بود و با حیدر عمو اوغلی و تقی زاده ارتباط نزدیک داشت.

وی از اعضای برجسته «انجمن اتحادیه آذربایجان» بود که اجتماعیون بر آن نفوذ داشتند و یکی از مراکز اصلی مبارزه با اتابک بود. شاید بتوان گفت اجتماعیون تهران هنگامی‌که مشروطیت را در خطر دیدند، مصمم شدند به پشت‌گرمی روزنامه‌ای پیشرو بر دامنه مبارزه خود بیفزایند، اما با آگاهی‌های کنونی این فرضیه‌ای اثبات نشده بیش نیست. این را نمی‌دانیم که چه کسی فکر انتشار صور اسرافیل را پیش کشید. به نوشته تقی‌زاده در اوایل سال ۱۳۲۵ ق./ ۱۲۸۶ش. میرزا ابوالقاسم‌خان به صرافت افتاد که روزنامه‌ای را با سرمایه خود به راه اندازد. همچنین در ربیع الاول ۱۳۲۵/ اردیبهشت ۱۲۸۶ روزنامه مجلس خبر داد که میرزا ابوالقاسم‌خان می‌خواهد روزنامه‌ای به‌نام صور اسرافیل منتشر کند.