گروه تاریخ و اقتصاد: از آنجا که ایرانی‌ها بنا به‌طبع سوارکاران خوبی‌اند، می‌توانند از بهترین رزمندگان باشند. آنها با زندگی چادرنشینی خو گرفته و در دامن طبیعت بار آمده‌اند. سرتیپ راولینسُن (Rawlinson) فقید، ایرانشناس ورزیده، چنین دریافت که سربازان ایرانی اگر خوب آموزش ببینند می‌توانند رزمندگانی عالی باشند، اما چون اکنون بنیه مالی ایران ضعیف و احوال سیاسی آن دشوار و تیره است، نمی‌توان در تقویت نظام و رزمندگان کاری کرد.برابر گزارش وزیر نظام، شمار افراد قشون ایران ۱۰۵.۵۰۰ نفر است، که از اینان ۵.۰۰۰ نفر توپچی (۲۰ فوج)، ۵۴.۷۷۰ پیاده (۷۸ فوج)، ۲۵.۰۰۰ سوار و ۷.۲۰۰ نفر (۲۴ فوج) سرباز غیرحرفه‌ای‌اند، اما چون فقط نیم این عده توان و آمادگی جنگیدن دارند، عده واقعی سربازان ۲۴.۵۰۰ نفر است.

در سال ۱۸۷۵ م، (۱۲۹۲ هـ.) فرمان شاه صادر شد که قشون ایران به وضع نابسامان سربازگیری پایان دهد؛ و نظام تازه‌ای برای خدمت سربازی تدبیر شد که در آن مقرر بود به جای خدمت مادام‌العمر سربازی، منتهای مدت این خدمت ۱۲ سال باشد، اما به این تدبیر تازه عمل نشد و سرباز پیر و سپیدموی در کوی و گذر بسیار می‌بینیم.مشق قشون را دیدم. اما مشق سربازان بسیار بی‌نظم و قاعده و مانند بازی کودکان بود؛ و این احساس برایم پیدا شد که سربازان بخارا [با همه کمبودهاشان] از این سربازها بهتراند.واحدهای قشون ایران به ایالات و ولایات یا ایلات یا بلوکات جدا می‌شود. هر ایالت و ولایت چند واحد نظامی دارد و هر ایل معمولا یک و گاه دو لشکر می‌دهد؛ اما بلوکات معمولا فوج دارد. فرماندهان و افسران هر لشکر و واحد محلی از ایلخانی همان محل انتخاب می‌شوند. مسیحیان، کلیمیان، پارسیان و اهل کاشان (با اینکه اینها مسلمانند) از دادن سرباز معاف هستند. قشون ایران جز سه فوج آنکه در تهران و اصفهان مستقر است، هنوز آزمودگی بایسته ندارد و نمی‌توان به آن اطمینان کرد. اکنون ۹۰ سال است که از ممالک اروپا معلم و مربی و مستشار قشون دعوت می‌کنند و می‌آورند.نیروی دریایی ایران در یک ناو توپدار کوچک و یک کشتی کوچک بخاری ساخت برمرهافن (Bremerhaven) آلمان خلاصه می‌شود. ناو یاد شده در خلیج‌فارس شناور است و کشتی بخاری در رود کارون تردد دارد.

منبع: سفرنامه ایران، ماساجی اینووه (۱۳۲۰ق./ ۱۹۰۲ م.)، ترجمه دکترهاشم رجب‌زاده، انتشارات طهوری