نیروها و هزینههای پلیسجنوب
جنگ جهانی اول برای ایران اثرات مخرب و زیانباری داشت. در شرایطی که مردم ایران در قحطی و ناامنی روزگار میگذراندند، نادیده گرفتن بیطرفی ایران و ورود نیروهای متخاصم جنگ به کشور خود سبب ایجاد اغتشاشات فزاینده شد اما آنچه این کشورها برای ورود به ایران به آن استناد میکردند، مقابله با برخی تحرکات بود که منافع آنها را تهدید میکرد. آنچه دول مزبور خصوصا متفقین متذکر میشدند، فقدان نیروی نظامی قدرتمندی بود که بتواند از عهده مقابله با آشوبها برآید. ژاندارمری ایران که بعضا افسران وطنپرست نیز در آن مشغول بهکار بودند، به طرفداری از آلمانها متهم بودند.
جنگ جهانی اول برای ایران اثرات مخرب و زیانباری داشت. در شرایطی که مردم ایران در قحطی و ناامنی روزگار میگذراندند، نادیده گرفتن بیطرفی ایران و ورود نیروهای متخاصم جنگ به کشور خود سبب ایجاد اغتشاشات فزاینده شد اما آنچه این کشورها برای ورود به ایران به آن استناد میکردند، مقابله با برخی تحرکات بود که منافع آنها را تهدید میکرد. آنچه دول مزبور خصوصا متفقین متذکر میشدند، فقدان نیروی نظامی قدرتمندی بود که بتواند از عهده مقابله با آشوبها برآید. ژاندارمری ایران که بعضا افسران وطنپرست نیز در آن مشغول بهکار بودند، به طرفداری از آلمانها متهم بودند. این در شرایطی بود که مجلس سوم به دلیل مهاجرت بعضی از نمایندگان به کرمانشاه و تشکیل دولت دفاع ملی، از حد نصاب افتاده و منحل شده بود.
انگلیس به هیچوجه نمیخواست از معرکه عقب بماند و با تشکیل نیروی نظامی به فرماندهی ژنرال «سرپرسی سایکس» و ورود آن به بندرعباس عملا خود کنترل نظامی جنوب را به دست گرفت. اما این حرکت نمیتوانست از سوی ایلات و عشایر جنوب چون قشقاییها و تنگستانیها بدون عکسالعمل باقی بماند، بنابراین برخورد با آن و شورشها علیه حضور پلیسجنوب بالا گرفت. عمدهترین حرکت در این زمینه به رهبری «صولتالدوله قشقایی» صورت گرفت. در مقابل سایکس و دولت انگلیس از ایران توقع داشتند ضمن به رسمیت شناختن پلیسجنوب در راه اعاده نظم در برخورد با اینگونه تحرکات همکاری کنند چراکه سایکس معتقد بود هدف از حضور آنها در ایران برقراری قانون و حفظ نظم و امنیت در ایران است. اگرچه به رسمیت شناختن پلیسجنوب به مباحثاتی طولانی انجامید اما دولت حسن وثوق (وثوقالدوله) ضمن تشکر از اقدامات سایکس در ایران، تشکیلات پلیسجنوب را به رسمیت شناخت. پلیسجنوب شامل ۵۴۰۰ سرباز ایرانی، ۱۹۰ نفر افسر ایرانی و ۴۷ افسر ارشد انگلیسی و ۲۵۶ افسر جزء انگلیسی و هندی بود و بودجه سالانه آن نیز ۳۵میلیون ریال بود که همه را دولت انگلیس پرداخت میکرد.
- بخشی از مقاله «پلیسجنوب، راهزنی در لباس پاسبانی، روزهای اشغال ایران در جنگجهانی اول»، نوشته عصمت بابادی، دانشجوی دکترای تاریخ.
ارسال نظر