گزارش باختر امروز از استعفانامه مصدق

روزنامه باختر امروز که از ۸ مرداد سال ۱۳۲۸ به سردبیری دکتر حسین فاطمی شروع به کار کرده بود، ارگان غیررسمی جبهه ملی به‌شمار می‌رفت. این روزنامه در سال ۱۳۳۰ تیراژی بالغ بر ۳۰ هزار نسخه داشت که در میان مطبوعات ایران تا آن هنگام بی‌سابقه بود. باختر امروز تلاش کرد تا در روز ۲۶ تیرماه اخبار مربوط به استعفای دکتر مصدق را به‌صورت گسترده پوشش دهد. خبر اصلی روزنامه به گزارش مفصلی در مورد اختلافات مصدق با مجلس پرداخته و همچنین جزئیاتی از جلسه سه‌ساعته وی با شاه که در نهایت منجر به استعفا شد، آورده است. روزنامه همچنین به واکنش قشرهای مختلف جامعه به‌خصوص جریان مذهبی به رهبری آیت‌الله کاشانی که در این زمان حامی مصدق بود، بازاریان، احزاب و مردم شهرستان‌های مختلف پرداخته است.

به علاوه مقاله‌ای به قلم حسین مکی، نماینده اول تهران در صفحه نخست جای گرفته و تیتر آن به این شرح است: «حسین مکی اسرار استعفای دکتر مصدق را فاش می‌سازد.» متن استعفانامه دکتر مصدق و خبر جلوگیری از انتشار آن در رادیو موضوع دیگری است که روزنامه به آن پرداخته است. در این میان خبری در مورد انعکاس استعفای دکتر مصدق در محافل خارجی جالب توجه است و به نظر می‌رسد به‌رغم جاسوسی‌ها و اطلاعاتی که معمولا این‌گونه محافل از داخل ایران داشته‌اند، آنان نیز با این خبر با نوعی سردرگمی و نگرانی مواجه شده‌اند. در این خبر آمده است: «اواخر وقت دیشب (۲۵ تیر) نزدیک ساعت یازده و نیم شایعه استعفا در بعضی از محافل تهران پیدا شد ولی چون هیچ وسیله مناسب و موثقی برای تایید این شایعه وجود نداشت، هیچ‌یک از خبرگزاری‌ها و رادیوهای خارجی آن را تا اول صبح امروز مخابره نکرده بودند و در ساعات اولیه صبح امروز، ناگهان این شایعه در محافل تهران قوت گرفت و حدود ساعت ۹ صبح بود که سیل تلگراف مخبرین خارجی به طرف تلگراف‌خانه سرازیر شد و مخبرین آژانس‌ها خبر استعفا را به‌طور فوق‌العاده به تمام دنیا پخش کردند. در این گزارش‌ها علت استعفای دکتر مصدق همان موضوعات وزارت جنگ ذکر شده است ولی غالبا خبرگزاری‌ها و خبرنگاران پیش‌بینی کرده‌اند که مشکلاتی در ایران به وجود آید... انتشار خبر همان‌قدر که برای محافل داخلی غیرمترقبه بود، برای محافل و مقامات خارجی در تهران نیز عجیب و غیرمنتظره بود.»