ناآرامی‌های 29 تیر

پس از تهران ابتدا از اصفهان، قزوین، آبادان و بعد کرمانشاه خبر از ناآرامی و تظاهرات رسید. اولین تظاهرات با جمعی کفن‌پوش قبل از سی تیر، روز بیست و نهم در آبادان و خرمشهر برگزار شد. در قزوین هم مثل تهران، رشت و برخی جاهای دیگر، روز ۲۹ تیر هم مثل روزهای قبل مغازه و بازار تعطیل بود. در تهران کارگران کارخانه‌ها اعتصاب کرده بودند، سرویس‌های سی‌گانه اتوبوسرانی دست از کار کشیده و پمپ‌بنزین‌ها از فروش بنزین خودداری می‌کردند. در این روز (۲۹ تیر) درگیری و زد و خوردهای پراکنده‌ای به‌خصوص در نقاط حساسی چون بازار، مخبرالدوله و بهارستان در جریان بود.

اولین درگیری صبح ۲۹ تیر در نزدیکی صفی‌علیشاه (محل حزب زحمتکشان) بین ماموران و اعضای حزب و بعد دیگر دستجات طرفدار نهضت ملی با شعارهای مرگ بر قوام، زنده‌باد کاشانی، زنده‌باد مصدق اتفاق افتاد. به گفته شاهدان عینی بیش از ۳۰ تانک (و زره‌پوش) در بهارستان مستقر شده بود اما مردم با میله‌های آهنی مانع از حرکت آنها می‌شدند. محتوای شعارهای مردم در برخی از نقاط (سبزه‌میدان، بازار و...) مذهبی‌تر می‌نمود. از کرمانشاه که یکی از کانون‌های مهم خیزش مردمی بود، بیش از سیصد نفر کفن‌پوش عازم تهران شدند. سرلشکر وثوق از عاملان قوام با سرباز و ساز و برگ در کاروانسرای سنگی تهران در مقابل آنها و مردم همدان که برای یکسره‌کردن کار قوام به تهران می‌آمدند، ایستاد و از ادامه حرکت آنها جلوگیری کرد. به شهادت مطلعین، اسناد و مدارک و شهادت برخی از ناظران آن روز، وثوق نقش فعالی در سرکوبی جنبش در بخش‌های مختلف کشور ایفا کرد.

منبع: فقیهی محمدی، علی، «تیرماه خونین»، پیام بهارستان، 1385.