ادوار مجلس سنا ابراهیم حکیمی

به موجب اصل ۴۳ قانون اساسی، تعداد نمایندگان مجلس سنا شصت نفر بود؛ سناتورهای انتخابی مردم (پانزده نفر از تهران و پانزده نفر از شهرستان) و سناتورهای انتصابی شاه (پانزده نفر از تهران و پانزده نفر از شهرستان). انتخابات مجلس سنا همزمان با انتخابات مجلس شورای ملی شروع و اخذ رای در یک روز انجام می‌شد. سناتورها شرایط خاصی برای عضویت در مجلس سنا داشتند؛ و فقط نخست‌وزیران، وزرا، معاونان، استانداران، امرای بازنشسته ارتش، استادان دانشگاه، قضات (با داشتن ۱۵ تا ۲۰ سال سابقه) و کسانی که حداقل سابقه سه دوره نمایندگی مجلس شورا را داشتند می‌توانستند در این مجلس حضور داشته باشند.

مجلس سنا به‌طور کلی در هفت دوره قانون‌گذاری تشکیل شد:

دوره نخست، هم‌زمان با شانزدهمین دوره مجلس شورای ملی در ۲۰ بهمن ۱۳۲۸ در تالار مجلس شورا گشایش یافت. در سال ۱۳۳۱، هنگام مبارزات ملی‌شدن صنعت نفت و قطع روابط سیاسی با انگلیس، مجلس سنا نسبت به انتخاب مجدد مصدق به نخست‌وزیری و سیاست وی در زمینه نفت مخالفت کرد؛ در نتیجه، مصدق درصدد انحلال آن مجلس برآمد و از ورود سناتورها به مجلس شورای ملی جلوگیری شد، اگرچه آنها جلسه خود را در منزل نظام‌السلطنه مافی تشکیل دادند، اما مجلس سنا تعطیل و پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ دوباره تشکیل شد.

دوره دوم در ۲۷ اسفند ۱۳۳۲ آغاز و در ۲۵ اسفند ۱۳۳۸ خاتمه یافت.

دوره سوم در ۳ فروردین ۱۳۳۹ شروع به کار کرد و در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۴۰ به دستور محمدرضا شاه منحل شد.

دوره چهارم، پس از حدود دو سال تعطیلی، در ۱۴ مهر ۱۳۴۲، فعالیتش را آغاز کرد و در ۱۴ مهر ۱۳۴۶ به کار خود پایان داد.

دوره پنجم نیز در ۱۴ مهر ۱۳۴۶ گشوده شد و در ۹ شهریور ۱۳۵۰ خاتمه یافت.

دوره ششم در ۹ شهریور ۱۳۵۰ آغاز به کار کرد و در ۱۶ شهریور ۱۳۵۴ به پایان رسید.

دوره هفتم - که آخرین دوره مجلس سنا بود- در ۱۷ شهریور ۱۳۵۴ گشایش یافت و در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ (آغاز دوره انقلاب اسلامی) منحل شد.

روسای مجالس هفتگانه سنا، ابراهیم حکیمی، سیدحسن تقی‌زاده، محسن صدر، جعفر شریف‌امامی و محمد سجادی بودند.

- منبع: مسعود کوهستانی‌نژاد، تاریخچه مجلس سنا، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، 1390

ادوار مجلس سنا