خروج مورگان شوستر از ایران

مورگان شوستر، کارشناس مالیه و خزانه‌دار اخراجی از ایران، ۲۳ اسفندماه سال ۱۲۹۰ (۱۳ مارس ۱۹۱۲) نخستین بخش کتاب«اختناق در ایران» را منتشر کرد. استخدام او بنا به مصوبه مجلس شورای ملی و بدون جلب موافقت قبلی انگلستان و روسیه صورت گرفته بود که طبق موافقت‌نامه دوجانبه سال ۱۹۰۷ سن‌پترزبورگ ایران را میان خود قسمت کرده بودند! شوستر پس از تاسیس یک خزانه‌داری کل برای ایران و اعلام این واقعیت که تا ایرانیان عادت به دادن مالیات، به میزان واقعی نکنند این کشور از بدبختی و دشواری‌ها خارج نخواهد شد یک واحد پلیس مالیات و حافظ خزانه‌داری مرکب از عده‌ای ژاندارم تشکیل داده بود که روس‌ها با این کار او هم موافق نبودند. شوستر به مجلس شورای ملی پیشنهاد کرده بود که تعلل در پرداخت مالیات همانند آمریکا جریمه سنگین و تقلب در آن کیفر زندان و سلب القاب [سلطنه، دوله و...] را به‌دنبال داشته باشد. شوستر مسوولیت کل نظام مالی و مالیاتی را برعهده گرفته بود، او بساط بسیاری از رجال متمولی را برچید که از برکت حکومتی بی‌تجربه با یک نظام مالی نابسامان و رانت‌خوار، مدام به ثروت خود می‌افزودند. با این حال روس‌ها بار دیگر دست به کار شدند و با اولتیماتوم اخراج شوستر، ضربه‌ای بزرگ به یکی دیگر از دستاوردهای انقلاب مشروطه وارد کردند.