نقش مدارس در گسترش شیعه

تبلیغات در جامعه تاثیری شگرف دارد که چشم‌پوشی از آن ناممکن است. این تبلیغات برای اشاعه دین نیز تاثیر بسزایی دارد. حتی نقش تبلیغی پیامبران در جهان بسیار مهم بوده است و در واقع کار اصلی آنان تبلیغ و ترویج آیین الهی در جامعه بوده است. از آنجا که ایران عصر صفوی کشوری بود که به تازگی مذهب شیعه در آن رسمیت یافته بود، تبلیغ می‌توانست در اشاعه این مذهب بسیار موثر باشد، اما مسوولیت این تبلیغ با چه کسی بود و این تبلیغات را چه کسانی باید انجام می‌دادند؟ طبیعی است که قبل از هرکس خود حکومت که بانی رسمیت یافتن این آیین در ایران بود باید کاری را که آغاز کرده است به ثمر برساند. پس اولین مبلغ دولت بود اما دولت نمی‌توانست به‌طور مستقیم این وظیفه را دنبال کند. از این‌رو به کمک کسانی نیاز داشت که خود وظیفه اشاعه دین را در جامعه برعهده داشتند. حکومت صفوی با حمایت از روحانیان به این مهم پرداخت، یکی از راه‌های حمایت از دین و روحانیون، گسترش مدارس و در نهایت توسعه نهاد آموزشی دینی بود که این مهم به خوبی انجام پذیرفت. بنابراین می‌توان چنین استدلال کرد که پیشرفت نهاد آموزش دینی در جامعه گسترش تشیع را به‌دنبال داشته است.

منبع: نزهت احمدی، «تشیع و وقف در عصر صفوی»، مجله دانشگاه اصفهان، 1384.