مراوده اروپاییان با ایران و نقش جاده‌ها

آن خصوصیاتی که عامل تسلط ما [اروپاییان] است، به‌تدریج از میان خواهد رفت و ما در همان حال که این خصوصیات را برای سیراب‌کردن خود به‌کار می‌بریم، مردم آسیا ناآگاهانه نیز از امتیازات غیر‌قابل‌انکار و بی‌همتای آن استفاده خواهند کرد. . . روزی که ما برای آنها جاده ساختیم و برای آنها امکان را فراهم نمودیم که بدون بیم از خطر دزدی، سرمایه خود را در صنایعی که استعداد آن را به‌خوبی دارند، به کار اندازند، آنها در مقابل پارچه‌های نخی و ابریشمی و محصولات کشاورزی و خلاصه تمام مایحتاج ما را همان‌طور که می‌خواهیم، منتها با قیمت نازل در اختیار ما خواهند گذارد و آن وقت است که ما دیگر باید دست از مبارزه برداریم.

آن خصوصیاتی که عامل تسلط ما [اروپاییان] است، به‌تدریج از میان خواهد رفت و ما در همان حال که این خصوصیات را برای سیراب‌کردن خود به‌کار می‌بریم، مردم آسیا ناآگاهانه نیز از امتیازات غیر‌قابل‌انکار و بی‌همتای آن استفاده خواهند کرد... روزی که ما برای آنها جاده ساختیم و برای آنها امکان را فراهم نمودیم که بدون بیم از خطر دزدی، سرمایه خود را در صنایعی که استعداد آن را به‌خوبی دارند، به کار اندازند، آنها در مقابل پارچه‌های نخی و ابریشمی و محصولات کشاورزی و خلاصه تمام مایحتاج ما را همان‌طور که می‌خواهیم، منتها با قیمت نازل در اختیار ما خواهند گذارد و آن وقت است که ما دیگر باید دست از مبارزه برداریم.»

- گ‍وب‌ین‍و، کنت ژوزف آرتور (1367)، سه سال در آسیا. ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی. تهران: کتابسرا.