انباشت طلا و خروج سرمایه

کمبود پـول و بـه‌دنبـال آن تشدید مشکلات اقتصادی در این دوره معلول دو عامل بود: یکی انباشت سرمایه کشور(طلا و نقره) توسط شـاه و دربار و دیگری خروج این سـرمایه از ایـران توسـط هندیان. شاردن از علاقه شـاه سـلیمان بـه جمـع‌آوری ثروت فراوان در خزانه نقل‌های فراوانـی آورده اسـت اما در باب هندیان بایـد افزود که آنان دست به تجارتی ناسالم در ایران می‌زدند، صراف و رباخوار بودند که بازار و پول ایران را دچـار بحران می‌کردند بنابراین اقتصاد و جامعه ایـران باید ضرر این رباخواری و تقلب را در اقتصاد می‌پرداخـت. کار اینان چنان ناشایسـت بـود کـه خـود دولـت هنـد نمی‌توانست آنها را تحمـل کنـد. شاه عباس اول نیز چون از اقدام سوء آنهـا آگـاه بـود؛ از اقامت‌شان در ایران جلوگیری می‌کـرد ولـی شـاه صـفی و جانشینان او دچار تطمیع‌های آنان شدند.

- منبع: ولادیمیر مینورســکی، ســازمان اداری حکومت صفوی، ترجمه مسعود رجب‌نیا، تهـران: امیرکبیر، چاپ دوم. (1368)