آگهی ماشین تحریر!
دکتر عبدالمهدی رجایی: برای پژوهشگرانی که با اسناد سر و کار دارند، یک سند دستخطی با یک سند تایپی بسیار متفاوت است. چرا که خواندن سند تایپی راحت تر است. اما گذر از نامه‌نگاری سنتی یا دستخطی به نامه‌نگاری تایپی نیز زیاد آسان نبود. این حرکت به اندازه وارد شدن اتوماسیون اداری (نقل‌وانتقال الکترونیکی نامه‌ها) دارای اهمیت است. با تایپی شدن نامه‌نگاری‌ها، یک طبقه که معمولا از زنان تشکیل می‌شدند، به نام ماشین نویس در ادارات ایجاد شد. بسیاری از کارها به سرعت و دقت ماشین‌نویس بستگی پیدا کرد و از همان زمان یعنی از دوره رضاشاه، ابتدا ادارات مهم مانند استانداری‌ها نامه‌های اداری خود را تایپ کردند. بعد از آن ادارات پایین‌تر و البته این داستان همچنان ادامه دارد.

در اصفهان «آموزشگاه سپاهان» که در خیابان سپه قرار داشت، بار زیادی از این نقل‌وانتقال را بر عهده گرفته بود. در دهه بیست و سی و شاید بعد از آن، این آموزشگاه به تربیت ماشین‌نویس در اصفهان اشتغال داشت. البته در کنار آن زبان انگلیسی نیز تدریس می‌کرد و دفترداری نیز آموزش می‌داد. آگهی تبلیغاتی این آموزشگاه که در روزنامه اصفهان در سال ۱۳۲۳ منتشر شده در خور توجه است و به نوعی فریاد از عقب‌ماندگی اصفهان در زمینه نامه‌نگاری تایپی است.

متن آگهی

«در ممالک متمدن تمام لوایح و مکتوبات از نظر صرفه وقت و نظافت، با ماشین تحریر (تایپ) تهیه و به جریان گذاشته می‌شود در ایران هنوز با اصول پوسیده ما قبل تاریخ یعنی با قلم و دوات و مرکب و صمغ کار می‌کنند در اصفهان آموزشگاه اسپاهان همه گونه وسایل فرا گرفتن فن ماشین‌نویسی و زبان انگلیسی و دفترداری دوبل را فراهم و شما را با دنیای متمدن آشنا می‌سازد.»