در گفتوگو با دبیر انجمن آندوسکوپی گوارشی ایران مطرح شد
انتظارات کادر درمان از دولت چهاردهم
دولت واردات تجهیزات تشخیص و درمان بیماری‌‌‌های گوارشی را تسهیل کند
پیشرفت درمان بیماران با آندوسکوپی
امیرپاشا طبابیان، دبیر انجمن آندوسکوپی گوارشی ایران ضمن تایید این مطلب به «دنیای اقتصاد» گفت: در حال حاضر با توجه به پیشرفت علم و دستگاه‌‌‌ها می‌توانیم یکسری از مواردی را که قبلا توسط جراحی انجام می‌‌‌شد، به وسیله آندوسکوپی درمان کنیم. بدیهی است وقتی ما بتوانیم هر درمانی را به صورت کم‌تهاجمی‌‌‌تر انجام دهیم، عوارض کمتری به همراه دارد و احساس بهبودی برای بیمار هم زودتر حاصل می‌شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ما می‌توانیم بعضی از بیماری‌‌‌ها خصوصا ضایعات پیش سرطانی و پیش بدخیم را تشخیص دهیم و به وسیله آندوسکوپی درمان کنیم، افزود: این از ارزش بسیاری برخوردار است؛ تا اینکه یک ضایعه سرطانی بزرگ را تشخیص دهیم که نیاز به جراحی بزرگ و شیمی‌‌‌درمانی دارد و عملا نتوانیم با آندوسکوپی کاری برای درمان آن انجام دهیم. طبابیان ادامه داد: در موارد مختلفی درمان‌‌‌های آندوسکوپی وجود دارد که ما در سه کنگره اخیر سعی کردیم این موارد را در قالب نمایش فیلم و سخنرانی توضیح دهیم و امیدواریم بتوانیم آن را در سراسر کشور گسترده کنیم که همه مردم بتوانند از این درمان‌‌‌ها بهره‌مند شوند.
تبعات واردات تجهیزات قدیمی و قاچاق
براساس این گزارش، با وجود رشد علمی قابل‌توجهی که در سطح جهان در بخش تجهیزات پزشکی رخ داده است، اما در کشور ما بسیاری از شرکت‌های تامین‌‌‌کننده تجهیزات پزشکی به‌ویژه در زمینه تامین دستگاه‌‌‌های آندوسکوپی و کولونوسکوپی، با محدودیت‌‌‌هایی مواجهند که موجب نارضایتی آنها شده است. حال سوال این است که این محدودیت‌‌‌ها تا چه اندازه در زمینه درمان بیماران تاثیرگذار است؟ طبابیان در این زمینه معتقد است: این محدودیت‌‌‌ها می‌تواند بسیار اثرگذار باشد. شرکت‌های واردکننده دستگاه‌‌‌های آندوسکوپی، شرکت‌های معروفی در دنیا هستند و این دستگاه‌‌‌ها در سراسر دنیا استفاده می‌‌‌شوند. متاسفانه با توجه به افزایش نرخ ارز و گرانی دستگاه‌‌‌ها، شاهد هستیم که یکسری دستگاه‌‌‌های قدیمی و قاچاق وارد کشور می‌شود که این دستگاه‌‌‌ها کیفیت و کارآیی لازم، مخصوصا برای انجام آندوسکوپی‌‌‌های پیشرفته را ندارند. این در حالی است که ما برای تشخیص یک ضایعه پیش‌سرطانی و پیش بدخیم، نیاز به دستگاه‌‌‌های روز دنیا داریم که از رزولوشن و کیفیت بالایی برخوردار باشند.
وزارت بهداشت به واردات تجهیزات کمک کند
معاون فنی حوزه وزارتی وزارت بهداشت، با اشاره به نقش این وزارتخانه در جهت تسهیل واردات این دستگاه‌‌‌ها بیان کرد: وزارت بهداشت باید برای واردات این دستگاه‌‌‌ها کمک کند. باید با تسهیلاتی که می‌‌‌دهند و با ارز مناسبی که در اختیار شرکت‌ها قرار می‌‌‌دهند، بتوانیم این دستگاه‌‌‌ها را به صورت گسترده وارد کشور و در اختیار پزشکان قرار دهیم تا بتوانند این خدمات را به مردم ارائه کنند. دستگاه‌‌‌هایی که به صورت قاچاق وارد کشور می‌‌‌شوند، کیفیت لازم را ندارند و به طور خاص نیاز پزشکان فوق تخصص گوارش را برطرف نمی‌‌‌کنند.
نقش دستگاه‌‌‌های نظارتی در مبارزه با قاچاق
طبابیان همچنین درخصوص نقش نهادهای نظارتی برای جلوگیری از قاچاق این دستگاه‌‌‌ها به کشور اظهار کرد: دستگاه‌‌‌های نظارتی می‌توانند مانند هر کالای قاچاق دیگری، روی واردات این دستگاه‌‌‌ها هم نظارت داشته باشند، اما واقعیت این است که ما باید به جای اینکه به سمت این برویم که بحث نظارت را در این بخش فعال کنیم؛ باید به این سمت برویم که شرایط را مهیا کنیم تا پزشکان ما بتوانند دستگاه‌‌‌های موردنیاز خود را در اختیار داشته باشند.
وی تشریح کرد: درواقع وقتی قیمت‌ها بالا باشد و از آن طرف بخواهند جلوی واردات این دستگاه‌‌‌ها را بگیرند، ممکن است خدمترسانی کاهش پیدا کند. در این قسمت وزارت بهداشت، سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی باید بتوانند ارز موردنیاز شرکت‌های واردکننده تجهیزات گوارشی را تخصیص دهند و دستگاه‌‌‌ها و موارد مصرفی گوارش را با قیمت و شرایط مناسب در اختیار پزشکان و فوق تخصصان گوارش قرار دهند.
تامین تجهیزات گوارشی اولویت وزارت بهداشت نیست
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه متاسفانه به دلیل سیاست‌‌‌های خاص اداره تجهیزات، تامین تجهیزات پزشکی در بحث گوارش جزو اولویت‌‌‌های مهم وزارت بهداشت نیست و ما به دنبال تغییر این رویه هستیم، ادامه داد: باید بدانیم که اگر بسیاری از تجهیزات اورژانسی که اکنون برای بیماران استفاده می‌شود، در دسترس نباشد یا با کمبود آنها مواجه شویم، با مشکل جدی مواجه خواهیم شد. بنابراین تامین تجهیزات تشخیص بیماری های گوارشی مصرفی و سرمایه‌‌‌ای(یعنی دستگاه‌‌‌های آندوسکوپی و موارد مصرفی برای بیماران) در اولویت سیاستگذاران قرار بگیرد.
وی تاکید کرد: ضمن اینکه ما در مراکز تربیت پزشکان فوق تخصص، نیاز به دستگاه‌‌‌های پیشرفته و جایگزین کردن بسیاری از دستگاه‌‌‌های موجود داریم و این نوسازی باید انجام گیرد. چون در این مراکز پزشکان فوق تخصصی را تربیت می‌‌‌کنیم که قرار است در آینده در کشور به مردم خدمترسانی کنند. پس امروز آنها باید با بهترین دستگاه‌‌‌ها و با کیفیت مناسب آموزش ببینند تا بعدها بتوانند خدمات درمانی را به نحو احسن انجام دهند و با این محدودیت واردات، در این بخش هم دچار مشکل می‌‌‌شویم.
تاثیر تحریم‌‌‌ها بر واردات دستگاه‌‌‌های گوارشی
طبابیان درخصوص نقش تحریم‌‌‌ها در واردات دستگاه‌‌‌های گوارشی به کشور، گفت: تحریم‌‌‌ها در زمینه واردات این دستگاه‌‌‌ها تاثیری نداشته است. گاهی برخی سیاستگذاری‌‌‌ها باعث می‌شود که یک کالا یا وسیله مصرفی در کشور با کمبود مواجه شود. بنابراین باید برنامه‌‌‌ریزی صحیحی انجام و دیدگاه‌‌‌ها نسبت به رشته‌‌‌های مختلف اصلاح شود.
وی همچنین درباره وضعیت فعلی دستگاه‌‌‌های موجود در مراکز درمانی گفت: در برخی شهرها مانند بابل دستگاه آندوسکوپی خراب شده و وقتی یک دستگاه مستهلک و خراب می‌شود و جایگزین نمی‌شود، به مرور سطح خدمات‌‌‌رسانی به مردم ضعیف و مختل می‌شود. بنابراین لازم است سریع‌‌‌تر چاره‌‌‌اندیشی شود. اگر از اکنون سیاستگذاری نشود و دستگاه‌‌‌ها نوسازی نشود، در آینده نزدیک خدمترسانی با مشکل مواجه می‌شود. دستگاه باید برای پزشکان در دسترس باشد تا به سمت دستگاه‌‌‌هایی نروند که به صورت غیررسمی وارد کشور می‌شود و هیچ پشتوانه‌‌‌ای از نظر خدمات و کیفیت ندارند و کسی هم در قبال آنها پاسخگو نیست.
لزوم ایجاد گروه‌‌‌های مشورتی برای سیاستگذاری
دبیر انجمن علمی مطالعات بیماری‌‌‌های کبدی ایران توضیح داد: در هر رشته باید از کارشناسان همان رشته استفاده و نظرخواهی شود. مثلا نمی‌شود یک سیاست کلی در رشته گوارش اتخاذ کنند، اما با کارشناسان گوارش مشورت نکنند. در رشته‌‌‌های دیگر هم به همین ترتیب است. هر رشته نیازهایی دارند که افرادی که در آن رشته فعالیت می‌‌‌کنند؛ بهتر از هر کسی می‌توانند این موارد را توضیح دهند. بهترین راهکار ایجاد گروه‌‌‌های مشورتی برای تصمیم‌گیران و سیاستگذاران است که آنها بتوانند از این نظرات گروه مشورتی استفاده کنند تا ما هیچ‌گاه کمبود وسایل مصرفی و سرمایه‌‌‌ای را در کشور نداشته باشیم. انجمن‌‌‌های علمی ما می‌توانند یک بازوی مشورتی قوی برای وزارت بهداشت باشند.
شرط تولید،داشتن تکنولوژی است
حال سوال این است که آیا شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی، پتانسل تولید دستگاه‌‌‌های موردنیاز را در داخل کشور دارند؟ طبابیان در این زمینه گفت: بعضی از دستگاه‌‌‌ها را می‌توان در داخل تولید کرد، همان‌طور که اکنون هم تولید می‌شود. خواسته همه ما این است که همه دستگاه‌‌‌های موردنیاز در داخل کشور تولید شود؛ اما به شرطی که کیفیت لازم حفظ شود. یکی از مشکلاتی که درخصوص دستگاه‌‌‌های پیشرفته آندوسکوپی پیش می‌‌‌آید، این است که فرضا یک شرکت اعلام کرد که قصد تولید این دستگاه‌‌‌ها را در کشور دارد و این ادعا سبب شد که واردات این دستگاه‌‌‌ها به کشور محدود شود. متاسفانه نه تنها تولیدی اتفاق نیفتاد؛ بلکه از واردات آنها به کشور نیز جلوگیری شد و به مدت یکی، دو سال این دستگاه‌‌‌ها به کشور وارد نشدند. درنهایت عدم‌واردات دستگاه‌‌‌های جدید، موجب استهلاک دستگاه‌‌‌های قبلی شد و بدیهی است؛ وقتی یک دستگاه مستهلک شود، عملکرد نهایی و تشخیص آن هم درست نخواهد بود.
وی تاکید کرد: نفس اینکه همه کالاها در کشور تولید شود، خوب است و ما هم موافق آن هستیم، به شرطی که تکنولوژی آن را داشته باشیم و این اتفاق به درستی بیفتد. نه اینکه دستگاه به اسم تولید داخل باشد، اما حتی قاب آن از چین وارد و در ایران مونتاژ شود؛ درواقع اسم مونتاژ در ایران را نمی‌توان تولید داخلی گذاشت. تولید خوب زمانی است که تکنولوژی آن را داشته باشیم و حداقل 30درصد قطعات آن را در کشور تولید کنیم؛ نه اینکه 100درصد قطعات را وارد و مونتاژ کنیم.
طبابیان اضافه کرد: دستگاه‌‌‌های اندوسکوپی بسیار پیشرفته هستند و در حال حاضر تکنولوژی تولید آنها در کشور وجود ندارد. اگر جلوی واردات این دستگاه‌‌‌ها را بگیرند، ضرر آن صرفا متوجه سیستم درمان کشور خواهد بود.
انتظارات از دولت چهاردهم
وی در پاسخ به اینکه از دولت جدید چه انتظاراتی دارید، بیان کرد: خوشبختانه در حوزه سلامت اقداماتی انجام شده که باید ادامه پیدا کند. اما در این بخش نقصان‌‌‌ها و اشکالاتی هم وجود دارد که باید برطرف شود. یکی از مهم‌ترین مواردی که باید به آن توجه شود، بحث انضباط مالی در وزارت بهداشت است. این مهم باید مورد تایید قرار بگیرد و یکی از اشکالاتی است که ما به این موضوع داشته‌‌‌ایم.
طبابیان ادامه داد: بحث دوم در وزارت بهداشت شنیدن صدای گروه‌‌‌های مختلف است که به عنوان کادر درمان مشغول به خدمت هستند. به طور مثال پرستاران زحمات زیادی می‌‌‌کشند. اگرچه اصلاح تعرفه پرستاری بعد از سال‌ها اجرا شد، اما آن‌طور که باید، رضایت‌‌‌بخش نبود. پرستاران مجبور به اضافه‌کاری اجباری با دستمزد ناچیز 25هزار تومان هستند که این ظلمی به پرستاران است و امیدواریم تعرفه اصلاح شود. صدای گروه‌‌‌های مختلف پزشکی از جمله ماماها، فوق‌تخصصان مراقبت‌‌‌های ویژه و... باید شنیده شود و به خواسته‌‌‌های آنها توجه شود تا با کار کارشناسی بتوانیم مشکلات این افراد را حل کنیم.
وی افزود: بحث دیگر پرونده الکترونیک است که در حوزه سلامت شروع شده و اقدامات خوبی برای آن انجام شده ولی هنوز اجرایی و قطعی نشده است. حتما باید بتوانیم بحث پرونده الکترونیک را به اتمام برسانیم تا پزشکان در هنگام ویزیت بیماران، به سوابق بیماری و داروهای مصرفی آنها دسترسی داشته باشند.
طبابیان همچنین بر ضرورت واقعی‌‌‌سازی تعرفه آندوسکوپی و کولونوسکوپی تاکید کرد و گفت: با توجه به هزینه کلان تامین و تعمیرات این دستگاه‌‌‌ها، با تعرفه‌‌‌های کنونی امکان تعمیر و نوسازی آنها برای پزشکان وجود ندارد. بهتر است که در این بخش هم طرحی مشابه دارویار اجرا شود؛ یعنی تعرفه آندوسکوپی و کولونوسکوپی واقعی شود، ولی مردم از جیب خود پرداختی بیشتری نداشته باشند و صرفا پوشش بیمه‌‌‌ای آنها افزایش یابد، به طوری که مردم از جیب خود پرداخت نکنند و بارمالی را متحمل نشوند. لازم به ذکر است؛ «سومین همایش جامع گوارش و کبد»، «دهمین همایش بین‌المللی هپاتیت ایران (10THC)» و «دومین همایش جامع اندوسکوپی‌‌‌های گوارشی ایران» 29 خردادماه تا اول تیرماه در مرکز همایش‌‌‌های بین‌المللی رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد. این رویدادهای علمی با هدف بهبود درمان بیماران، ارائه آخرین درمان‌‌‌ها و تکنولوژی‌‌‌های درمانی برگزار شد.
