دنیای اقتصاد ـ کرمان ـ‌ مجید نعمت‌الهی: در سال‌های گذشته مکرر از سوی مدیران دولتی استان کرمان، آمارهای متفاوت با موضوع نرخ بیکاری ارائه شد.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، در پژوهشی که محمدرضا دهقانپور از کارشناسان و پژوهشگران اقتصادی استان انجام داده است، آمده: «در سال‌های اخیر، مسوولان تصمیم‌گیر پیرامون مساله اشتغال و بیکاری در استان کرمان مطالب قابل توجه و شگفتی‌آفرینی مطرح کرده‌اند که بخشی از آنها در نشریات محلی استان انعکاس یافته است، چنانکه در مواردی گفته شده، بیکاری به شکل واقعی در استان کرمان وجود ندارد یا اینکه در سال 91 بالغ بر 88 هزار فرصت شغلی در استان به وجود آمده است یا بالغ بر 55 هزار فرصت شغلی به غیر از بخش ساختمان در استان کرمان ایجاد شده و در ادعایی عجیب‌تر هم عنوان شده که نرخ بیکاری در استان کرمان 8/7 درصد است!».
در این پژوهش آمده: « متاسفانه این مطالب غیرکارشناسی و به دور از واقعیت بیان شده است، چنانکه گفته می‌شود بیکاری به شکل واقعی در استان کرمان وجود ندارد، در حالی که اگر منظور،به فعلیت در نیامدن پتانسیل‌های بالقوه‌ای است که در بخش‌های مختلف استان برای اشتغالزایی وجود دارد باز هم نافی وجود بیکاری در استان نیست و این، خود نیز دلیل ناکارآمدی مدیریت در این حوزه است.
این کارشناس ارشد اقتصاد با اشاره به نرخ‌های بیکاری اعلام شده از سوی مسوولان استان که نرخ بیکاری استان کرمان را 8/7 درصد و 5/7 درصد اعلام می‌کنند، تصریح کرده است: این نرخ حتی در کشورهای توسعه‌یافته صنعتی آرمانی است و نرخ 7درصد شرایط اشتغال کامل را نشان می‌دهد به آن معنا که هر کس مایل به کسب شغل بوده به آن دست‌یافته و تنها بیکاران ارادی باقی مانده‌اند که به اراده خود بیکارند و این موضوع نشان می‌دهد متولیان اشتغال در استان، تنها در پی ارائه آمار مطلوب خود بوده‌اند».

نرخ بیکاری و میزان اشتغالزایی واقعی استان کرمان
در این پژوهش آمده است: «براساس آنچه در سالنامه آماری استان کرمان که از سوی دفتر آمار و اطلاعات استانداری تهیه و تدوین شده، جمعیت شاغل استان در سال ۱۳۸۵ برابر با ۶۹۱۶۰۱ نفر بوده که در سال ۱۳۹۰ به ۷۵۵۱۰۲ نفر رسیده است. یعنی طی پنج سال ۶۳۵۰۰ نفر در سطح استان به شغل دست یافته‌اند.
اگر رقم یاد شده بر حسب سال بیان شود نشان می‌دهد به طور متوسط در هر سال تنها ۱۲۷۰۰ شغل در استان کرمان ایجاد شده است. در واقع این رقم با ۸۸ یا ۵۵ هزار مقامات مسوول استان فاصله بسیار زیادی
دارد.
شایان ذکر است در صفحه ۱۴۱ سالنامه آماری استان کرمان جدولی متشکل از جمعیت بالای ۱۰ سال، شاغل و بیکار وجود دارد. براساس مبانی اقتصادی، جمعیت شاغل، نشان‌دهنده تقاضای نیروی کار و مجموع جمعیت شاغل و بیکار، نشان دهنده عرضه نیروی کار یا همان جمعیت فعال است.
برای محاسبه نرخ بیکاری باید جمعیت بیکار بر جمعیت فعال (جمعیت شاغل+ بیکار) تقسیم شود. براساس این نسبت، نرخ بیکاری استان کرمان در سال ۱۳۸۵ برابر با ۰۴/۲۱درصد و در سال ۱۳۹۰ برابر با ۱/۱۸ درصد
است.
اما در جدول صفحه ۱۵۳ سالنامه مذکور، نرخ بیکاری استان در سال ۱۳۸۵ برابر با ۴/۱۳ درصد و در سال ۱۳۹۰ برابر با ۱/۱۲ درصد بیان شده است.
ضمنا در صفحه ۱۴۰ و در قسمت گزیده اطلاعات سالنامه نیز رقم ۱/۱۲ درصد قید شده است.
با تمام این تفاسیر این احتمال وجود دارد مسوولان همچنان تاکید داشته باشند که طی سال گذشته ۸۸ هزار شغل در استان ایجاد شده است، اما در مقابل ۷۵۳۰۰ نفر، شغل خود را از دست داده‌اند!».
این بررسی نشان می‌دهد: «براساس آمار تعداد بیکاران استان در سال ۱۳۹۰ که حدود ۱۶۷۳۱۵ نفر هستند می‌توان این نتیجه را گرفت که اگر تا پایان برنامه پنج ساله پنجم توسعه، در استان کرمان به طور متوسط در هر سال ۳۳۴۶۳ شغل ایجاد شود، نرخ بیکاری استان صفر خواهد شد.
حال که سه سال تا پایان برنامه پنجم بیشتر باقی نمانده، اگر سالی حدود ۵۵ هزار شغل ایجاد شود، نرخ بیکاری استان صفر می‌شود. همان‌طور که قبلا بیان شد نرخ بیکاری مطلوب و مورد تایید تمام جوامع توسعه یافته و در حال توسعه بین ۵ تا ۷ درصد است، حتی یکی از اهداف برنامه پنجم توسعه در استان و کشور دستیابی به نرخ بیکاری ۷ درصد می‌باشد.
با فرض اینکه نرخ ۷ درصد بیکاری ملاک عمل باشد، اگر طی زمان باقی مانده از برنامه پنجم، مسوولان همت کرده و سالی ۳۴۲۴۸ شغل ایجاد کنند، نرخ بیکاری فوق محقق خواهد شد.
ناگفته نماند که ایجاد شغل از وظایف مستقیم دولت نیست، از این رو دولت باید مسیر را هموار و فضای کسب‌وکار را برای سرمایه‌گذاری، تولید و اشتغالزایی هموار سازند تا مشکل بیکاری به طور اصولی و ریشه‌ای حل شود.