مشهد - زهره الوندی: آلودگی هوا در کلانشهرهایی همچون مشهد بر اعتبار و اهمیت توسعه فضاهای سبز در آن افزوده است. توسعه فضاهای سبز، باعث می‌شود احتمال مرگ و افزایش بیماری‌های قلبی و فشارخون به نصف کاهش پیدا کند. زمان بهبود بعد از جراحی نیز کمتر می‌شود و سطح استرس و تنش روانی افراد نیز با فضای سبز رابطه مستقیم دارد. مطالعات نشان می‌دهد کودکانی که در خیابان‌های پردرخت زندگی می‌کنند، کمتر از سایر کودکان مبتلا به آسم و حساسیت مجاری تنفسی دچار می‌شوند.

مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری مشهد در این خصوص گفت: فضای سبز و پارک‌ها بهترین وسیله برای جلوگیری از آلودگی هوا است. این فضاها کارخانه اکسیژن‌سازی هستند به‌طوری‌که در هر هکتار فضای سبز ۱۲ تا۲۰ تن اکسیژن تولید می‌شود و مقدار زیادی گاز کربنیک CO۲ جذب می‌گردد و از این جهت فضای سبز را ریه شهر نامیده‌اند.

مهندس احمدرضا سلامی افزود: در حال حاضر سرانه فضای سبز مشهد ۸/۹ مترمربع است و مطمئنا هر چه فضای سبز بیشتر باشد مطلوب‌تر است.

وی با بیان اینکه متاسفانه در طول سال مردم خواسته یا ناخواسته به فضای سبز آسیب می‌رسانند گفت: هزینه‌ای که صرف دوباره‌کاری و بازسازی این فضای سبز می‌شود در سال بیش از دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان برآورد می‌شود. وی تصریح کرد: به طور متوسط ایجاد یک‌مترمربع فضای سبز ۸۰ هزار ریال و نگهداری آن ۴هزار و ۳۰۰ ریال برآورد شده است.

سلامی با اشاره به جایگزینی پوشش‌های گیاهی به‌جای چمن در قسمتی از مجموعه فضای سبز مشهد اظهار کرد: چمن مزایای بسیار زیادی از جمله جذب آلودگی هوا را دارد، اما نیازمند آب بسیار زیادی است بدین جهت در برخی از پارک‌ها و فضای سبز مشهد از سایر پوشش‌های گیاهی که با آب و هوای مشهد سازگاری دارد، استفاده خواهد شد. وی با اشاره به استفاده از برخی گیاهان دارویی مثل رزماری و اسطوخدوس در فضای سبز شهری که جنبه زینتی نیز برای شهر دارد گفت: البته این گیاهان چون در معرض آلودگی هوا قرار دارند و آلاینده‌های محیطی را جذب می‌کنند قابلیت دارویی خود را از دست می‌دهند.

وی در خصوص استاندارد سرانه فضای سبز نیز گفت: متوسط سرانه فضای سبز در ایران ۹ متر مربع است. مسکن و شهرسازی استاندارد این رقم را ۱۲ متر مربع و انجمن‌های مهندسی نیز ۱۵ متر مربع عنوان می‌کنند، اما در واقع استاندارد فضای سبز هر شهر می‌بایست متناسب با آب‌وهوا و شرایط اقلیمی آن شهر باشد.

دکتر محمود شور، متخصص علوم باغبانی دانشکده کشاورزی مشهد نیز در این خصوص گفت: با توجه به اینکه تعداد زائران در سال به ۲ برابر جمعیت عادی مشهد می‌رسد برای رسیدن به حالت مطلوب، سرانه فضای سبز باید به ۵ برابر وضعیت فعلی برسد. وی با بیان اینکه نباید به فضای سبز به طور سطحی نگاه کرد افزود: میزان گرد و غبار هوا در مشهد بالا است که بخش اعظمی از آن ناشی از فعالیت‌های عمرانی، کنده‌کاری‌ها در سطح شهر و نبود استاندارد و اصولی برای حمل خاک و مصالح ساختمانی است. وی با اشاره به تاثیر گرد و غبار و گازهای آلاینده بر فضای سبز شهر گفت: خشکی هوا از دیگر عوامل محدود‌کننده رشد درختان است که باید روی این موضوع و راهکارهای کاهش آن کار شود.

وی توسعه فضای سبز را در مشهد نیازمند همکاری شهرداری در جهت جلوگیری از مسکونی شدن زمین‌ها و تخصیص پساب شهری برای آبیاری فضای سبز دانست و گفت: با توجه به کمبود منابع آب و امکانات بازنگری در طراحی فضای سبز، انتخاب گیاه مناسب، ‌منطقه‌بندی کشت گیاه، مدیریت آب، ‌کاهش سطح چمن و افزایش درختکاری و تاسیس رشته مهندسی فضای سبز در دانشگاه‌ها ضروری است.