از میادین مشترک با کشورهای همسایه غافل نشویم
نیاز روزافزون صنعت حفاری به ساخت دکل دریایی
اهواز - عباس سید جلالی: برنامه پنج ساله پنجم توسعه کشور درحالی از سال آینده آغاز می‌شود که روند رو به رشد پروژه‌های نفت و گاز و همچنین سرمایه‌گذاری گسترده در پروژه‌های پارس جنوبی و شمالی و افزایش ناوگان حفاری در خلیج فارس را به یک ضرورت تبدیل کرده است، به طوری که شرکت ملی حفاری ایران برای تحقق اهداف برنامه پنجم توسعه حفاری در دریا، به حدود ۳۰ دستگاه حفاری نیازمند است.
از این رو و در این برهه از زمان، ساخت دکل‌های حفاری دریایی JACK UP از نیازهای فوری و استراتژیک کشور محسوب می‌شود؛ چراکه به اعتقاد مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران در حال حاضر در خلیج فارس ۷۶ دستگاه به عملیات حفاری مشغولند که از این تعداد تنها ۱۳ دستگاه در اختیار ایران قرار دارد و این به آن معنی است که اگر بخواهیم پا به پای کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس حرکت کنیم باید حداقل ۳۰ تا ۳۵ دستگاه دیگر به ناوگان حفاری دریایی خود اضافه کنیم.
بهمنی همچنین به این نکته اعتقاد دارد که وجود میادین مشترک در خلیج فارس مانند رشادت، آرش، فروزان و اسفندیار و توان بهره‌برداری بالای کشورهای همسایه و نیز مشخص شدن وضعیت زمین‌شناسی برخی از میادین جدید، خود گواه نیاز کشور به دکل‌های حفاری جدید است.
مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران در حالی در مراسم رونمایی از دستگاه حفاری دریایی شهید مدرس در جزیره کیش مطالب فوق را بیان می‌کرد که بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که اگر بر فرض مثال، ۵ سال پیش این شرکت با مشارکت یکی از شرکت‌های سازنده داخلی، اقدام به ساخت دکل حفاری می‌کرد در حال حاضر حداقل ۵ دکل حفاری جدید ایرانی داشتیم و این مهم در حقیقت، تعامل بیشتر شرکت ملی حفاری ایران را با شرکت‌های سازنده داخلی برای ساخت تجهیزات حفاری ضروری می‌کند.
هر چند که به گفته بهمنی هم‌اکنون صدها شرکت و سازنده داخلی در کارگاه‌های تولیدی و شهرک‌های صنعتی در حال ساخت قطعات مورد نیاز این صنعت هستند و این شرکت از مرز ساخت قطعه هم فراتر رفته و ساخت دکل حفاری را در کشور بومی کرده است، اما به نظر می‌رسد که در زمینه ساخت دکل‌های حفاری در دریا تا برآورده شدن نیاز کشور فاصله زیادی وجود دارد.
از سویی دیگر، می‌بایست استهلاک تجهیزات و ماشین‌آلات را به مشقات کار حفاری در دریا اضافه کرد. تماس مداوم دستگاه حفاری با آب شور دریا باعث می‌شود که این دستگاه‌ها هر ۵ سال یکبار مورد نوسازی و بازسازی قرار بگیرند. اما این مساله در مورد برخی از دستگاه‌های دریایی از جمله مدرس اتفاق نیفتاد و باعث شد که قسمت اعظمی از سازه و دکل این دستگاه دچار خوردگی شده و از رده خارج شود.
وی اضافه کرد: کمبود دستگاه‌های حفاری دریایی، هزینه بالای روزانه اجاره یک دکل و نیز طولانی بودن زمان ساخت یک دستگاه حفاری دریایی باعث شد تا دستگاه مدرس، در مدار بازسازی قرار بگیرد، به طوری که این دستگاه هم‌اکنون مشابه یک دستگاه حفاری نو در گام نخست عملیات حفاری ۱۷ حلقه چاه نفتی و گازی در پارس شمالی را به عهده خواهد داشت و از طرفی برای ۲۰۰ نفر به طور مستقیم اشتغالزایی می‌کند.
مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران به نرخ سرسام آور اجاره یک دستگاه دریایی نیز اشاره و اظهار کرد: در حال حاضر نرخ روزانه یک دستگاه در دریا بالاتر از ۱۰۰هزار دلار و خرید یک دستگاه نیز حدود ۲۰۰میلیون دلار هزینه دارد.
وی با بیان اینکه این دستگاه با نرخ روزانه یک صد‌هزار دلار در خلیج فارس می‌تواند با کارکردی ۱۸ ماهه تمام هزینه‌های بازسازی، نوسازی و ارتقای کیفی خود را مستهلک سازد، گفت: دستگاه حفاری دریایی شهید مدرس در چارچوب قراردادی به مبلغ نزدیک به ۸۹ میلیون یورو میان شرکت ملی حفاری ایران (NIDC) با شرکت نفت و گاز پارس (POGC) برای حفاری ۱۷ حلقه چاه نفت و گاز در میدان گازی پارس شمالی فصل جدید فعالیت خود را آغاز می‌کند.
بهمنی افزود: این دستگاه که از دستگاه‌های منحصر به فرد حفاری دریایی در خلیج فارس به شمار می‌رود، با هدف حضور فعال در پروژه‌های بین‌المللی و پاسخگویی به نیاز داخلی به خصوص در حفاری چاه‌های نفت و گاز در مناطق دریایی پارس جنوبی و شمالی و لزوم بهره‌برداری از مخازن مشترک در خلیج فارس، بازسازی، نوسازی و ارتقای کیفی یافته و به آخرین فناوری روز جهان تجهیز شده است.
وی همچنین با بیان اینکه با تحقق بخش عمده از بازسازی کیفی و ارتقای دستگاه حفاری دریایی شهید مدرس، این دستگاه موفق به اخذ گواهینامه DNV با آخرین روش‌های جدید در دریا مطابق با استانداردهای بین‌المللی شد، افزود: این دستگاه هم‌اکنون به یکی از پیشرفته‌ترین دستگاه‌های حفاری دریایی مبدل شده و قادر است برای سال‌های متمادی در پهنه نیلگون خلیج فارس کلیه برنامه‌های حفاری مورد نیاز واحدهای متقاضی را تحقق بخشد.
نیاز به حفر ۵۰۰ حلقه چاه در دریا
بر اساس سند چشم‌انداز صنایع نفت و گاز در افق ۱۴۰۴، ایران باید به دومین تولیدکننده نفت در اوپک با ظرفیت ۷درصد از تقاضاهای بازار جهانی و سومین تولیدکننده گاز در جهان با سهم ۱۰درصد از تجارت جهانی گاز تبدیل شود، بنابراین سرمایه‌گذاری در بخش صنعت حفاری کشور را ضروری می‌کند.
به اعتقاد کارشناسان، مخازن نفتی ایران اکثرا در دوران ثانویه تولید قرار دارند، از این رو با افت فشار مواجه هستند و از این رو به منظور حفظ سقف تولید نفت، نیاز به حفر حدود ۶هزار حلقه چاه با اهداف مختلف احساس می‌شود. بنابراین بر اساس برنامه پنجم توسعه حفاری، از ۲۵۰۰ حلقه چاه مورد نیاز، حدود ۵۰۰ حلقه چاه باید در دریا حفر شود. در حال حاضر توسعه و استفاده از میدان‌های دست نخورده مشترک، نیاز شدید کشور به انجام عملیات حفاری در دریا را نمایان می‌کند. این در حالی است که با وجود این همه میدان دست نخورده در سواحل شمالی خلیج فارس و نیازمند حفاری، تنها ۹ دکل دریایی مشغول به کار هستند، اما در بخش عربی خلیج فارس بالغ‌بر ۱۰۰ دکل پایه‌های خود را در بستر دریا محکم کرده اند.
هر چند که مدیر دفتر پشتیبانی شرکت ملی حفاری ایران از هدایت و پشتیبانی ۸۳ حلقه چاه نفت و گاز در خلیج فارس خبر می‌دهد، اما از سویی دیگر، بنا به گفته مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران تنها در بخش حفاری دریایی برای تحقق برنامه نیازمند ۳۵ دستگاه حفاری هستیم که هم‌اکنون ۱۳ دستگاه حفاری در آب‌های خلیج فارس داریم؛ در حالی که شمار دستگاه‌های حفاری کشورهای همسایه افزون بر ۶۰ دستگاه است.
بهمنی همچنین بیان کرد: طی سال‌های گذشته برای تامین دکل‌های دریایی به خوبی سرمایه‌گذاری نشده و هم‌اکنون هم به دلیل تورم جهانی قیمت دکل حفاری در بخش دریا نسبت به سال‌های گذشته به شدت افزایش پیدا کرده است.
وی همچنین در گفت‌وگو با ایسنا به دو میلیارد دلار طرح دریایی در دست اقدام شرکت ملی حفاری ایران اشاره و عنوان کرد: در میدان هیدروکربوری کیش، حفر ۱۳ حلقه چاه را در دستور کار داریم که پیش‌بینی می‌شود براساس برنامه زمان‌بندی عملیات حفاری این تعداد چاه، از یک ماه آینده آغاز شود. وی همچنین به این نکته اشاره کرد که حفاری فازهای ۹ و ۱۰ میدان پارس‌جنوبی در مراحل آخر است و به‌زودی کار در این فازها پایان می‌یابد.
گام‌هایی به سمت خصوصی‌سازی
هر چند که همواره این مساله مطرح بوده که مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران چندان موافق خصوصی‌سازی نیست، اما وی در مراسم رونمایی از دستگاه حفاری شهید مدرس در اسکله کیش اذعان کرد که این شرکت هم‌اکنون با واگذاری تامین خدمات به پیمانکاران، گام‌های اساسی را به سمت خصوصی‌سازی و اجرایی شدن اصل ۴۴ برداشته است.
بهمنی با بیان اینکه مدیریت کار و نیز مشاغل کلیدی باید در دست دولت قرار داشته باشد، تاکید کرد: بحث خصوصی شدن در شرکت ملی حفاری ایران با دقت و کارشناسی بیشتر مورد توجه قرار بگیرد، چراکه تاکنون برای بومی‌سازی این شرکت هزینه‌های سنگینی پرداخت شده است.
وی همچنین اشاره کرد که این شرکت ضمن اینکه یکی از رقبای سرسخت شرکت‌های خارجی به شمار می‌رود، در حال حاضر از درآمدهای خود اداره می‌گردد و هیچ هزینه‌ای به دوش دولت و وزارت نفت ندارد.
ارسال نظر