دستور کار نشست کارشناسان اتمی در استانبول

آخرین نشست ایران و ۱+۵ در آلماتی

یک منبع آگاه از مذاکرات آلماتی به تشریح جزئیات بیشتری از پیشنهادهای ۱+۵ به ایران در جریان این مذاکرات پرداخت و البته توضیحاتی را هم درباره دستور کار نشست استانبول (نشست کارشناسان فنی ایران و گروه ۱+۵) ارائه کرد. این منبع آگاه که با «خبرگزاری مهر» مصاحبه کرده، گفته است که کارشناسان فنی در نشست آخر اسفند ماه در استانبول می‌کوشند تا پیشنهادهای اعضای شش قدرت جهانی به ایران را متوازن کنند. به گفته این منبع آگاه شش کشور در قبال امتیازاتی که از ایران خواسته‌اند، مابه ازای متوازنی را در رفع تحریم‌ها به ایران ارائه نکرده‌اند. به گفته این منبع آگاه، غرب به ایران پیشنهاد داده است که گام‌هایی را ظرف مدت معینی بردارد، اما در قبال آن امتیاز ویژه‌ای به ایران نمی‌دهد و کار کارشناسان ایرانی این است که به طرف غربی در این باره مشورت بدهند.

به گفته این منبع آگاه، طرف غربی در جریان مذاکرات پیشنهادهایی داشتند که اگر ایران گام‌هایی را ظرف مدت معینی بردارد، آنها متقابلا کارهایی می‌کنند؛ از جمله اینکه تحریم طلا و فلزات گرانبها برداشته می‌شود و در مراحل بعدی تحریم پتروشیمی و بخشی از تحریم‌های بانکی یا تحریم تعمیر هواپیما و تامین قطعات لغو می‌شود. این پیشنهادها فی نفسه یک گام به جلو به حساب می‌آید، اما پیشنهادی که مطرح شده با اقدامی که در مقابل از ایران خواسته می‌شود، توازن ندارد.

وی یادآور شد: از این رو قرار است در نشست استانبول کارشناسان این پیشنهادها را متوازن کنند و مشخص کنند که مثلا پیشنهادی که در آن از عدم تزریق اورانیوم به سانتریفیوژها بحث می‌شود و به این معنی است که ما ظرفیت غنی‌سازی را به صورت موقت، متوقف کنیم، این اقدام با چه ما به ازایی از سوی طرف غربی همراه است؟ خب معادل این اقدام ایران تنها لغو تحریم مثلا طلا نیست و غرب باید اقدام متوازن و مشابهی انجام دهد.

این مقام آگاه ایرانی ادامه داد: یا اینکه از ایران خواسته می‌شود اورانیوم ۵ درصدی اش را در یک سطح مشخصی نگه دارد، یعنی اینکه برای حجم کاری که ایران باید انجام دهد یک سقف و یک کفی مشخص می‌کنند و این اقدام یک مابه ازای متناسبی می‌خواهد. اینکه بگویند ایران باید همه چیز را تبدیل به میله سوخت کرده یا اورانیوم ۲۰ درصد اضافی را به اورانیوم ۵ درصد تبدیل کند، این اقدام یک ما به ازایی می‌خواهد و قرار نیست که ما هر چه آنها می‌خواهند انجام دهیم، ولی آنها به مسائلی که برای ما موضوعیت و اهمیت دارد، نپردازند. این قسمت مذاکرات است که نیازمند کار کارشناسی است. کاترین اشتون و ۱+۵ نیز [در آلماتی] معترف بودند که متخصص و کارشناس فنی این بحث‌ها نیستند، اینها پیشنهادهایی است که ارائه می‌شود و کارشناسان دو طرف باید در موردش بحث و بررسی کنند.

وی تاکید کرد:کارشناسان ما نیز به دو صورت می‌توانند با این پیشنهادها برخورد کنند، یکی اینکه آنها را رد کرده و بگویند که اینها بی ربط است و به قولی برخورد سلبی داشته باشند و روش دیگر این است که ما برویم و سعی کنیم با مشورت‌های فنی که انجام می‌دهیم یک سری پیشنهادهایی که برای طرف مقابل هم قابل قبول و متوازن هست، از دل پیشنهادهای طرف دربیاوریم، این وظیفه‌ای است که بر دوش کارشناسان گذاشته شده است.

این دیپلمات ایرانی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: طرف مقابل هم باید توانمندی و مجوز ورود به بحث را داشته باشد، از آنجا که آنها ۶ کشور هستند و با ۶ نگاه متفاوت به مساله می‌نگرند، برایشان مشکل است که به اجماع برسند و این طبعا مشکل آنها است. این هم ایراد شکلی و چارچوبی طرحشان بود که یک مقطعی را مورد توجه قرار داده و به مقاطع قبلی و بعدی توجهی نکرده بودند. بنابراین پرداختن به این مسائل دستور کار اجلاس استانبول خواهد بود.