گروه بورس جهانی - حمزه بهادیوند چگینی: افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در بخش پتروشیمی در کشورهای بزرگ فعال در این حوزه از جمله آمریکا، چین، کره‌جنوبی، ژاپن و عربستان و بسیاری دیگر از کشورها، موجب شده است عرضه این محصولات در بازارهای جهانی با روند فزاینده‌ای مواجه شود که این امر به کاهش قیمت این کالاها در یک سال اخیر منجر شده است.

در آسیا این روند به همین صورت است، به طوری که خبرها از توسعه شرکت‌هایی مانند گروه پتروشیمی فورمسا که در تایوان واقع است، گروه پتروشیمی لوته کره جنوبی و شرکت‌های مشابه حکایت دارند و اکثرا اعلام کرده‌اند که با افزایش ظرفیت‌های تولید مواجهند.
کارشناسان این نوع برنامه‌ریزی‌ها و رشد عرضه متعاقب آن را به عنوان اهرمی می‌دانند که به زودی ترمز طرح‌های توسعه‌ای این صنایع را خواهد کشید، چرا که سرعت رشد عرضه از تقاضا بالاتر است و از طرفی با توجه به کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی، قیمت محصولات پتروشیمی از این جهت نیز کاهش می‌یابد و در نتیجه شاهد افت قیمت‌ها در مجموع خواهیم بود بنابراین ممکن است منابع مورد نیاز برای توسعه طرح‌ها و تکمیل آنها تامین نشود خصوصا آن که بدانیم تقاضا چندان میل به جهش ندارد.
به گفته پال هادج، مدیر موسسه تحقیقات و مشاوره eChem این تصور که به زودی تقاضای خود را بازیابی خواهد کرد تصور غلطی است و در نتیجه این که برخی تصور می‌کنند باید عرضه‌ها افزایش یابد درست نیست و تعادل بازار را به هم می‌زند. اما تولیدکنـندگان آسیایی محصولات پتروشیمی با تقاضای پایین‌تری مواجهند خصوصا آن که رشد اقتصادی آنها در حال حاضر در حد و‌اندازه‌ای است که انتظار افزایش‌های شدیدی از آنها نمی‌رود.
به عنوان توضیح باید گفت اقتصادهایی که پس از بحران جهانی با افت رشد اقتصادی مواجه شدند ظرفیت‌های کافی برای رشد تقاضا دارند در حالی که این انتظار در اقتصادهایی مانند اقتصادهای آسیا نمی‌رود که رشد اقتصادیشان در ‌اندازه‌های قابل قبول‌تری است. بنابراین خروج اقتصاد آمریکا از نرخ 5/2 درصدی کنونی به 5 درصد حجم بالایی از تقاضا را به بازار تزریق می‌کند، در حالی که حداکثر انتظاری که از چین می‌رود نیم واحد درصد است. در این بین و به صورت موردی می‌توان به اتیلن ارزان قیمت ایالات متحده اشاره کرد که در صنایع پلاستیک سازی و منسوجات به کار می‌رود.
گفته می‌شود در تولید این محصول از خوراک گاز ناشی از منابع شیل استفاده می‌شود که هزینه‌ای به میزان نصف هزینه‌های ناشی از استفاده از نفتا در آسیا دارد. این به معنای آن است که همان‌طور که پیش از این نیز در گزارش‌های مرتبط با خوراک پتروشیمی‌ها در جهان گفته‌ایم، آسیا باید به فکر تعریف منابع خوراک ارزان قیمت‌تر باشد تا بتواند در بازار رقابت کند. از طرفی به بازار پارازایلین که نگاه کنیم درمی‌یابیم که میزان تولید این محصول از آروماتیک‌ها و مواد پایه اساسی تا سال ۲۰۱۵ به ۹۸/۵ میلیون تن در سال می‌رسد، در حالی که رقم تقاضا برای آن در همان زمان ۲/۴ میلیون تن تخمین زده می‌شود.
این در حالی است که رقم تولید در سال 2011 تنها 3/2 میلیون تن در سال بوده که این رقم برای تقاضا در این سال 07/3 میلیون تن گزارش شده است، به عبارتی باید گفت از مازاد تقاضا در سال 2011 به مازاد عرضه رسیده ایم که این موضوع روند کاهشی قیمت‌ها را رقم زده است. به گفته یکی از تحلیلگران موسسه IHS با استناد به تحلیل فوق، قیمت‌ها به‌زودی کاهش‌های بیشتری را از خود نشان می‌دهند.
در عین حال گفته می‌شود ظرف ۳ تا ۴ سال آینده در حدود ۱۶ شرکت یا تولیدکننده محصولات پتروشیمی در دنیا با استفاده از منابع شیل به فعالیت خود ادامه خواهند داد که برخی از آنها آسیایی‌اند. طبیعتا در این شرایط انتظار کاهش بیشتر قیمت‌ها به خصوص در مورد اتیلن بعید نیست، چراکه بنا بر پیش‌بینی‌های صورت گرفته این شرکت‌ها قادر به تولید سالانه ۱۰ میلیون تن اتیلن خواهند بود در حالی که در خوش‌بینانه‌ترین حالت حداکثر تقاضا برای این محصول ۵ تا ۶ میلیون تن است و این موضوع نیز مانند پارازایلین بر ثبات قیمت‌ها اثر عکس خواهد گذاشت و قیمت‌ها را بیش از پیش کاهش خواهد داد.
در این شرایط تولیدکنندگان سنتی محصولات به این فکر افتاده‌اند که اقدامات متقابلی را در پیش بگیرند، چرا که به زودی موجی از کاهش قیمت‌ها توجیه پذیری تولید را برای این بنگاه‌ها زیر سوال می‌برد بنابراین به گفته یکی از فعالان آسیایی این صنعت، تولیدکنندگان سنتی باید به فکر ارتقای سود و کاهش هزینه‌های تولید باشند وگرنه نمی‌توانند در انقلاب شیل، جان سالم به در ببرند.