آرامش پاییزی بازار سهام
گروه بورس- شروین شهریاری: بورس اوراق بهادار تهران در آستانه تعطیلات ماه محرم هفته‌ای نسبتا راکد را پشت سر گذاشت که نتیجه آن ثبت افت ۳/۰ درصدی شاخص در کارنامه هفتگی بود. به این ترتیب سودآوری میانگین بورس در دومین ماه پاییز به ۳ درصد رسید که قابل مقایسه با جهش ۱۴ درصدی مهرماه نیست. در این هفته فضای روانی بازار کماکان تحت تاثیر ریزش قیمت ارز در بازار آزاد قرار داشت؛ جایی که افت قیمت‌ها سرعتی تازه به خود گرفت و در مورد دلار آمریکا حتی افت‌هایی تا سطح ۱۰۰ تومان در روز نیز تجربه شد. در نتیجه در پایان روز گذشته فاصله قیمت اتاق مبادلات و بازار آزاد به کمتر از ۱۵ درصد رسید که در ۵۰ روز گذشته بی‌سابقه است. با توجه به اینکه رونق پاییزی بورس با تمرکز بر سهام منتفع از رشد نرخ ارز صورت گرفته، جو آرام کنونی در بازار سهام را می‌توان منطقی تلقی کرد.
اگر ارز مبادله‌ای مبنا قرار گیرد ...
شرایط تحولات، بخشنامه‌ها و اظهارنظر‌های اخیر از سوی مسوولان ارشد اقتصادی کشور و بانک مرکزی نشان می‌دهد که یک توافق کلی در خصوص مبنا قرار گرفتن نرخ ارز اتاق مبادلات در دادوستدهای ارزی حاصل شده است. در این راستا، بانک مرکزی بخشنامه‌ای را صادر کرده که براساس آن بازپرداخت تسهیلات ارزی با نرخ مبادله‌ای انجام گیرد. وزارت صنعت، معدن و تجارت بر ارزش گذاری کالاها در بورس بر مبنای قیمت ارز مبادله‌ای اصرار دارد و حتی برای کنترل این مساله قصد استقرار نماینده‌ای از سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان در بورس کالا را دارد. وزارت نفت نیز به دنبال ارزی کردن خوراک پتروشیمی‌ها (هم گاز و هم مایع) بر مبنای همین قیمت جدید ارز است.
از سوی دیگر، وزارت اقتصاد هم تلاش خود را بر مجاب کردن صادرکنندگان به عرضه ارز در اتاق مبادله‌ای متمرکز کرده و حتی بخشنامه‌های تهدید‌آمیز مالیاتی مبنی بر حذف معافیت مالیاتی صادرکنندگانی که مبادرت به این اقدام نکنند، صادر کرده است. در نهایت زمزمه‌هایی از مبنا قرار گرفتن نرخ ارز مبادله‌ای برای تنظیم بودجه سال آینده هم به گوش می‌رسد. مجموع تحولات مزبور حکایت از تقویت نقش ارز مبادله‌ای در آینده اقتصادی کشور دارد.
در این میان، بورس تهران هنوز به تحولات مزبور واکنش جدی نشان نداده و تا حدی از موضع بلاتکلیفی با این اظهارنظرها و بخشنامه‌های متعدد برخورد کرده است. واقعیت این است که با فرض ثبات قیمت فعلی ارز مبادله‌ای، شرکت‌های پیشرو بورس بر اساس تخمین سودآوری سال آینده با نسبت قیمت بر درآمد ۳ تا ۵/۳ (پس از تقسیم سود در مجمع آتی) در حال معامله هستند که نشانه‌ای جذاب برای خریداران سهام به شمار می‌رود. اما نگرانی اصلی این است که با مبنا قرار گرفتن دلار مبادلاتی در فروش شرکت‌ها، عملا ارتباط قیمت محصولات با نرخ آزاد ارز قطع شود و قیمت‌های دستوری جای عرضه و تقاضای آزاد در بورس کالا را بگیرد.
از سوی دیگر، ابعاد مربوط به رشد هزینه‌ها به ویژه در بخش خوراک پتروشیمی‌ها و بازپرداخت وام‌های ارزی برای سرمایه‌گذاران روشن نیست و به نظر می‌رسد بازار هنوز نسبت به آثار کاهنده این دو عامل بر سودآوری شرکت‌ها بی‌تفاوت مانده است.
برآیند دو عامل مزبور باعث شده تا به‌رغم مطلوب بودن نرخ ارز مبادله‌ای برای فروش شرکت‌ها، سرمایه‌گذاران از موضع محافظه‌کارانه با تحولات ارزی اخیر رو‌به‌رو شوند که نتیجه آن به شکل رکود نسبی قیمت سهام پتروشیمی، معدنی و فلزی در هفته جاری درآمده است؛ روندی که تغییر آن نیازمند شفاف شدن بیشتر اوضاع به ویژه در گزارش‌های نه ماهه شرکت‌ها است.
«شبندر»؛ از شایعه تا واقعیت!
سهام شرکت پالایش نفت بندرعباس در مدت پنج ماهه حضور خود در بازار سرمایه گوی سبقت را از سایر شرکت‌های بزرگ ربوده و با ثبت بازدهی نزدیک به ۲۰۰ درصد عملا به پربازده‌ترین سهام سنگین وزن بورس تهران تبدیل شده است.
نکته جالب در مورد این شرکت عدم تحول مثبت چشمگیر در زمینه پیش‌بینی سود است، به نحوی که این سهم بر خلاف سایر سهام پیشروی بازار در گزارش شش ماهه پیش‌بینی سود هر سهم را با تعدیل جزئی از ۱۴۲ ریال به ۱۶۹ ریال همراه ساخت.
به این ترتیب نسبت قیمت بر درآمد سهام این شرکت با ۸ واحد کار خود را در بازار سرمایه آغاز کرد تا امروز در آستانه ۱۹ واحدی شدن قرار گیرد؛ سطحی از ارزش‌گذاری که قابل مقایسه با صنایع دیگر بازار نیست.
محرک رشد قیمت «شبندر» در این دوره همواره دو عامل بوده است: نخست احتمال افزایش قیمت ارز مرجع که با توجه به فروش محصولات پالایشگاه‌ها بر مبنای این نرخ می‌تواند جهش چشمگیر سودآوری را رقم بزند.
دوم؛ معاملات بلوکی به قصد واگذاری عمده از سوی سازمان خصوصی‌سازی. این هفته از لحاظ دو عامل مزبور زمان مطلوبی برای «شبندر» نبود. در این راستا، اظهار نظر رییس کل بانک مرکزی مبنی بر باقی ماندن نرخ ارز مرجع ۱۲۲۶ تومانی، گمانه‌زنی‌های
تک‌نرخی شدن ارز را تضعیف کرد.
دومین تحول نامساعد نیز بی‌مشتری ماندن بلوک
۱۷ درصدی «شبندر» به قیمت ۴۱۰۸ ریال به ازای هر سهم بود. قبل از عرضه این بلوک ۹۶۳ میلیارد تومانی (که با شرایط
۳۰ درصد نقد و مابقی اقساط سه ساله روی میز فروش رفت) شایعاتی در خصوص وجود حداقل سه گروه علاقه‌مند برای خرید این بلوک در بازار منتشر شده بود. اما هر چه زمان عرضه نزدیک تر شد از تعداد متقاضیان در شایعات کاسته شد تا آنجا که در واقعیت هیچ خریداری برای آن حاضر نشد!
به این ترتیب سهام این شرکت با از دست دادن هر دو محرک رونق خود، در دو روز گذشته با صف فروش سنگین مواجه شد تا در انتظار اصلاح قیمتی در روزهای معاملاتی آتی باشد.
سیگنال‌های مثبت از صادرات نفت
سازمان بین‌المللی انرژی از معدود مراجع اطلاعاتی است که به صورت پیوسته در گزارش‌های ماهانه خود آمار تخمینی از صادرات نفت ایران را منتشر می‌کند.
براساس آخرین گزارش این منبع، صادرات نفت ایران در ماه گذشته میلادی به حدود ۳/۱ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است. همین مرجع اطلاع‌رسانی در گزارش‌های دو ماه اخیر، میزان صادرات را در محدوده یک میلیون بشکه برآورد کرده بود.
افزایش ۳۰ درصدی صادرات نفت ایران که به مدد افزایش تقاضای چین و کره جنوبی میسر شده خبر خوشی در بخش درآمدهای ارزی کشور به شمار می‌رود. این خبر همچنین وقتی اهمیت بیشتری می‌یابد که به قیمت‌های ارز در بازار آزاد در اوایل تابستان توجه کنیم؛ زمانی که با همین میزان صادرات نفتی قیمت دلار کمتر از ۲۰۰۰ تومان بود.
به این ترتیب روند حاضر در صورت تداوم در ماه‌های آینده می‌تواند نویدبخش افزایش توانایی دولت و بانک مرکزی در کنترل نوسانات ارزی باشد.
ارسال نظر