آخرین هفته بورس

عکس: محمدرضا عباسی

گروه بورس - همایون دارابی: بازار دادوستد سهام امروز در شرایطی آخرین هفته کاری خود را شروع می‌کند که بیشتر معامله‌گران در‌صدد تنظیم استراتژی خود در سال آینده هستند. در همین حال سال‌جاری نسبت به سال‌های دیگر یک تفاوت عمده دارد و آن نامشخص بودن مسائل کلان پیش روی بازار است. کارشناسان بازار در حال حاضر در شرایطی در انتظار شروع سال آتی هستند که سه مساله عمده نتایج تحولات سیاسی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا و تاثیرات آن بر اقتصاد جهانی، لایحه بودجه و بسته سیاستی -نظارتی بانک‌ها همچنان نامشخص است.

از دیدگاه کارشناسان بازار در شروع سال آینده نخستین ریسکی که بازار با آن مواجه است، مساله بازار جهانی و فشارهای مربوط به آن است.

در کنار این مساله در صورتی که در روز سه شنبه تصویب بسته سیاستی -نظارتی بانک‌ها به پایان نرسد، گروه بانکی نیز همانند سهام وابسته به بازار جهانی در شرایط ناپایداری باقی می‌ماند. در همین حال انتشار خبر اعلام بازپس‌گیری لایحه بودجه توسط دولت به ابهام‌ها در مورد این لایحه افزود. البته این خبر توسط معاونت بودجه ریاست‌جمهوری تکذیب شد ولی از سوی دیگر تصویب نشدن لایحه بودجه در سال جاری و بررسی نهایی و تصویب آن در سال آینده، دیگر قطعی به نظر می‌رسد.

بیشتر کارشناسان با توجه به این شرایط در انتظار آخرین تحولات سال‌جاری هستند تا در آخرین روزهای باقی مانده سال‌جاری در مورد ترکیب پرتفوی قابل انتقال به سال آینده تصمیم‌گیری کنند. اما در همین حال سهامداران حقوقی بیشتر حرکت‌های مدیریتی در آخرین روزهای سال را در دستور کار دارند.

در بخشی از این حرکت‌ها شناسایی حداکثر سود و در برخی از موارد شناسایی زیان برای کاهش میزان سود قابل تقسیم و به روز سازی ذخایر، در دستور کار قرار دارد.

در همین راستا معامله‌گران در روزهای اخیر شاهد معاملات پر حجمی در بیشتر نمادها هستند. این معاملات از انتقالات بلوکی با هدف شناسایی سود شروع شده و تا معاملات روز گذشته صدرا و آذراب که توسط مجموعه ایران خودرو در مجموعه خود جابه‌جا شد و هدف آن شناسایی زیان وارده بود را در بر گرفت.

در کنار بحث استراتژِی برای پرتفوی سال آینده، احتمال عرضه اولیه سهام بانک پاسارگاد در میانه هفته جاری نیز همچنان مطرح است؛ هر چند که به دلیل مسائل بانکی و نیاز معامله‌گران به نقدینگی در آخرین روزهای سال احتمال انجام این عرضه در ابتدای سال آینده مطرح است.

در کنار تحولات درون بازار، نگاه‌ها همچنان در بازار جهانی است؛ جایی که بحران کشورهای شمال آفریقا و خاورمیانه همچنان سبب رفتار نوسانی در بازار شده است.

در شرایطی که قیمت نفت با رشد خود سبب کاهش تقاضا برای مواد خام و نوسان بهای فلزات شده است، تمامی نگاه‌ها به سوی نتیجه نهایی بحران لیبی است، جایی که در صورت افت تنش‌ها و افت بهای نفت، بازارهای جهانی مواد خام از زیر فشار خارج خواهند شد.

در همین حال بروز زلزله سنگین در ژاپن نیز در ۲۴ ساعت گذشته نوسان سنگینی را بر بازار جهانی تحمیل کرده است. در آخرین معاملات، بهای مس در حد ۹ هزار و ۸۹۴ دلار در بازارهای نقدی مورد معامله قرار گرفته است.

بهای آلومینیوم، سرب و روی نیز در بازار فلزات لندن به ترتیب ۲ هزار و ۵۴۶ دلار، ۲ هزار و ۴۵۹ دلار و ۲ هزار و ۲۷۶ دلار رقم خورده است.

بهای بیلت فولادی نیز در بورس لندن ۵۵۰ دلار رقم خورده است. شاخص بالتیک نیز رقم هزار و ۵۳۸ واحد رقم خورده است.

در بازار چه خبر بود؟

در بازار روز چهارشنبه معامله‌گران شاهد عرضه اولیه فولاد آلیاژی در بورس اوراق بهادار بودند، این شرکت در نرخ ۲ هزار و ۵۰۰ ریال در تالار کشف قیمت شد. در همین حال نگاه‌ها به سوی عرضه‌های آتی این سهام است که به نظر می‌رسد سهامداران این شرکت تمایلی برای عرضه سهام ندارند.

در همین حال بازار در کنار بحث عرضه اولیه «فولاژ»، تحت‌تاثیر تحولات گروه خودرویی نیز قرار داشت.

در ابتدای وقت معاملات بلوک یک درصدی ایران خودرو بدون حضور رقبا در نرخ پایه ۵ هزار و ۲۵۵ ریال مورد معامله قرار گرفت که توسط شرکت ترنیان سهم از زیر مجموعه‌های تعاونی کارکنان ایران خودرو خریداری شد. با انجام این معامله شایعاتی در مورد دلایل عدم‌رقابت بر سر این بلوک منتشر شده است.

از دیدگاه برخی معامله‌گران عدم‌رقابت بر سر این بلوک به دلیل جلو‌گیری از افزایش بی‌اندازه نرخ بلوک ۵ درصدی صندوق بازنشستگی و بلوک تامین اجتماعی صورت گرفته است.

معامله‌گران در حال حاضر در انتظار اعلام عرضه بلوک‌های صندوق بازنشستگی و تامین اجتماعی هستند جایی که می‌تواند به معنای بروز رقابت نهایی بر سر مالکیت ایران خودرو است.

در حال حاضر با توجه به خرید بلوک ۲۰ درصدی ایران خودرو با محوریت تعاونی کارکنان ایران خودرو به نظر می‌رسد شرکت ایران خودرو نیز در حال تجربه کردن مسیری مشابه سایپا است؛ چرا که در صورت خرید بلوک‌های صندوق بازنشستگی و تامین اجتماعی، شرایطی مشابه سایپا در ایران خودرو تکرار خواهد شد.

در گروه خودرویی جمع کل تولید زامیاد، در ۱۱ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۱ درصد رشد یافته است. در حالی که تولید کشنده و اتوبوس در سال‌جاری در شرکت زامیاد به صفر رسیده، اما تولید کامیون و وانت نیسان این شرکت روند افزایشی را دنبال کرده است.

تولید مینی بوس زامیاد که در ۱۱ ماهه پارسال ۳۸۹ دستگاه بوده، در مدت مشابه امسال به ۳۵۵ دستگاه رسیده و ۹ درصد کاهش یافته است.

در گروه برقی، مدیران شرکت‌های پیمانکاری صنعت برق با توجه به عدم‌دریافت مطالباتشان، روز چهارشنبه به دفتر معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهوری رفتند.

شرکت‌های صنعت برق حدود ۷ هزار میلیارد تومان مطالبه از دولت دارند که قرار بود در سال‌جاری ۳ هزار میلیارد تومان آن را دریافت کنند که تنها یک هزار میلیارد تومان آن پرداخت شده است. هفته گذشته در جریان استیضاح وزیر نیرو، نماینده زنجان در سخنانی از بدهکاری ۳۰۰ میلیارد تومانی این وزارتخانه به شرکت ایران ترانسفو خبر داد.

سعدالله نصیری قیداری با بیان اینکه ما بارها به وزیر تاکید کردیم که شما ۳۰۰ میلیارد تومان به شرکت ایران ترانسفو بدهکار هستید و کارگران آن در حال بیکاری هستند، گفت: «نه تنها بدهی این شرکت در آستانه ورشکستگی را نمی‌دهید بلکه از کشورهای بیگانه خرید می‌کنید.»

به گفته وی، با وجود بدهکاری ۳۰۰ میلیاردی به این شرکت، وزارت نیرو از کشور اوکراین، هلند و چین با پرداخت چندین میلیون یورو، ترانس خریداری کرده است.

نصیری خطاب به وزیر نیرو گفت: ۱۲ترانس که به شرکت ایران ترانسفو سفارش داده بودید با وجود تحریم‌ها آماده شده است اما شما حتی برای خریداری آن اقدام نمی‌کنید. این چگونه حمایتی از صنایع داخلی است؟

در نماد مخابرات، معامله‌گران در کنار بحث فروش سهام همراه اول که روز چهارشنبه برخی خبرها از شروع دوباره خرید سهام همراه اول توسط بانک ملت خبر داده بود، با خبرهای دیگری در مورد این شرکت مواجه هستند. در نخستین خبر شرکت مخابرات ایران با برگزاری مزایده‌ای یک درصد از املاک خود را می‌فروشد.

با توجه به مجوز صادره از سوی سازمان خصوصی سازی مبنی بر واگذاری یک درصد از املاک شرکت مخابرات ایران، این شرکت در نظر دارد تعداد ۱۰۵ واحد از املاک مسکونی و تجاری خود واقع در تهران را از طریق مزایده عمومی به فروش برساند.

در همین حال مدیرعامل شرکت مخابرات از خرید اپراتور اسپادان خبر داده است. فیضی با اشاره به تصمیم این شرکت برای خرید ۴۹ درصد از سهام شرکت مخابراتی اسپادان که پیش از این در اختیار اپراتور مالزیایی آگزیاتا بود، گفت: مشترکان شبکه اسپادان در اصفهان با همان شماره‌های قبلی به شبکه مخابرات ایران می‌پیوندند.

صابر فیضی تصمیم شرکت مخابرات ایران را برای ادغام شبکه اپراتور موبایل اسپادان، تعیین تکلیف مندرج در پروانه شرکت مخابرات ایران عنوان کرد و گفت: به دنبال تصمیم اپراتور مالزیایی آگزیاتا مبنی بر فروش ۴۹ درصد سهام خود در اپراتور منطقه‌ای اصفهان، شرکت مخابرات ایران با خرید این سهم، شبکه اپراتوری اسپادان را با شبکه خود ادغام می‌کند.

وی با بیان اینکه ۴۹ درصد سهام شرکت مشارکتی مخابرات سیار استان اصفهان (MTCE) در اختیار شرکت مخابرات این استان، ۴۹ درصد در اختیار اپراتور مالزیایی و ۲ درصد نیز متعلق به یک فرد بود، اضافه کرد: تصمیم مخابرات ایران برای خرید ۴۹ درصد این اپراتور هنوز نهایی نشده و در مرحله دریافت موافقت از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی است. فیضی در مورد وضعیت ارائه سرویس اینترنت پرسرعت بی‌سیم - وایمکس - از سوی اپراتور اسپادان به عنوان یکی از چهار اپراتور دارای مجوز عرضه وایمکس در کشور گفت: با در اختیار داشتن مجوز وایمکس توسط اسپادان به نوعی مخابرات ایران در عرصه ارائه وایمکس در اصفهان ورود خواهد کرد. وی خاطرنشان کرد: در رابطه با تصمیم برای خرید بخش خارجی سهام اپراتور اسپادان و مالکیت ۱۰۰ درصدی مخابرات ایران در این شرکت، با سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی وارد مذاکره شده و به جمع‌بندی رسیده و موافقتشان را نیز اخذ کرده‌ایم، اما هنوز این مهم نهایی نشده است.

در کنار تحولات صنعت مخابرات، معاون «شستا» از طرحی خبر داد که در صورت تصویب هیات‌مدیره، اوایل سال آینده ۵ درصد سهام اپراتور سوم در فرابورس عرضه می شود تا بعد از کشف قیمت آن، زمینه واگذاری بلوکی برای متقاضیان فراهم شود.

محمدرضا پور ابراهیمی، اظهار داشت: یکی از پیشنهادهای معاونت برنامه‌ریزی شستا (شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی) برای پروژه در حال راه‌اندازی اپراتور سوم، عرضه اولیه سهام آن در فرابورس است تا از این طریق ضمن جلب مشارکت عمومی، زمینه واگذاری بلوکی سهام آن در فرابورس برای متقاضیان فراهم شود. وی ادامه داد: درحالی قیمت‌گذاری اپراتور سوم تا پایان سال‌جاری نهایی خواهد شد که با تصویب هیات‌مدیره شستا، ابتدا ۵ درصد از سهام اپراتور سوم اوایل سال ۹۰ در فرا بورس عرضه خواهد شد.

بعد از کشف قیمت هر سهم که مبنای ارزش‌گذاری بلوک‌های ۱۰ و ۲۰ درصدی سهام خواهد بود، سهام این اپراتور به صورت عمده و مدیریتی برای متقاضیان خرید عرضه خواهد شد.

در گروه بانکی، مدیر اداره نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: پست بانک تاکنون در خواستی در این خصوص به این سازمان ارائه نکرده است.

بهروز زارع با بیان این مطلب افزود: تمام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به منظور افزایش سرمایه ‌باید پس از ارائه درخواست و دارا بودن شرایط لازم، مجوز افزایش سرمایه را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت کنند و به این امر مبادرت ورزند که تاکنون پست بانک در این خصوص در خواستی ارائه نکرده است. در همین حال کارشناسان، شانس دریافت افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی را برای «وپست» رد می‌کنند.

در گروه فلزی، پس از آنکه طی دو هفته پیش سازمان خصوصی‌سازی تصمیم خود را برای عرضه بلوک‌های ملی مس و فولاد مبارکه به دلیل بدهی خریداران اعلام و سپس لغو کرد، اینک نوبت آلومتک رسیده است که ۱۴ درصد آن به دلیل بدهی خریدار عرضه شود.

در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری مثبت بود که شاخص در آن ۶۴/۲۸ واحد رشد کرد و به ۲۲ هزار و ۶۲ واحد رسید. ارزش معاملات به ۱۳۷ میلیارد تومان رسید که ۱۴/۲۴ درصد آن را معامله بلوک یک درصدی ایران خودرو تشکیل داد. از ۲۰۸ نمادی که به روی تابلو رفتند، ۱۱۱ نماد با کاهش قیمت و ۹۴ نماد با افزایش قیمت مواجه شدند.