شروین شهریاری

بورس تهران در هفته جاری فضایی آرام توام با احتیاط بیشتر سرمایه‌گذاران را تجربه کرد به نحوی که شاخص کل با افزایش ۱/۲ درصدی عملا کمترین افزایش در مقیاس هفتگی را از ابتدای فصل زمستان به ثبت رساند. این در حالی است که شاخص بورس در هر هفت هفته اخیر رشد بیش از دو درصد را تجربه کرده و میانگین رشد هفتگی بورس در فصل زمستان تا پایان هفته گذشته ۵/۲ درصد بوده است. به نظر می‌رسد پس از تجربه یک دوره سریع از رشد قیمت‌ها، با قرار گرفتن در یک مرحله حساس به لحاظ کسب اطلاعات مالی، بازار سهام با افزایش تامل خریداران مواجه شده است. بر طبق دستورالعمل سازمان بورس، شرکت‌ها تا پایان بهمن ماه فرصت دارند تا اولین بودجه خود برای پیش‌بینی عملکرد سال آینده را به بازار اعلام کنند. به این ترتیب انتظار می‌رود تا چند روز آینده سایت رسمی اطلاع رسانی بورس (Codal.ir) پذیرای گزارشات متعدد مالی از سوی بیش از ۳۰۰ شرکت بورس تهران باشد که مطالعه مفاد آن برای سرمایه‌گذاران حائز اهمیت فراوان خواهد بود.

اولین آثار بودجه‌های ۹۰

در هفته جاری برخی شرکت‌های شاخص بازار اقدام به ارسال بودجه‌های خود برای سال آینده کردند. در این میان، گزارش صدرا بار دیگر سرمایه‌گذاران را غافلگیر کرد و به‌رغم رشد ۱۳۰ درصدی در درآمد فروش، افزایش محدود سودآوری از ۱۶ ریال به ۴۰ ریال به ازای هر سهم را به بازار اعلام کرد.

این گزارش ناامید کننده منجر به تشکیل صف فروش ۵۰ میلیون سهمی برای «خصدرا» در روز چهارشنبه شد؛ هر چند گزارش مزبور با اطلاع رسانی‌های قبلی مدیران صدرا مبنی بر زمان بر بودن تحولات در این شرکت مطابقت دارد. برخی سرمایه‌گذاران به انتشار خبر پیش‌بینی سود شرکت قبل از انتشار اطلاعیه روی سایت رسمی بورس در بین فعالان بازار اعتراض داشته و این مساله را با توجه به معاملات پرحجم روز سه‌شنبه (۱۳/۲ میلیون سهم) نیازمند ارزیابی توسط نهاد ناظر می‌دانند.

پتروشیمی خارک دیگر شرکتی بود که با رشد ۲۸ درصدی پیش‌بینی سودآوری و اعلام ۲۸۶۰ ریال سود خالص به ازای هر سهم گزارشی مناسب را به سرمایه‌گذاران اعلام کرد. در نظر گرفتن قیمت فروش ۳۲۰ دلاری برای محصول اصلی شرکت (متانول) - که به نرخ‌های معاملاتی روز نزدیک است -حکایت از در پیش گرفتن رویه‌ای متفاوت از سوی مدیریت مالی «شخارک» در تنظیم بودجه سال آینده دارد. این شرکت به طور سنتی با لحاظ کردن حداکثر احتیاط در قیمت‌های فروش، به ارسال بودجه‌های محافظه کارانه شهرت داشته است. در هر حال گزارش «شخارک» مورد استقبال سرمایه‌گذاران قرار گرفت و سهام این شرکت رشد ۷/۴ درصدی در مقیاس هفتگی را تجربه کرد. سایر شرکت‌هایی که تاکنون بودجه‌های خود را به بازار اعلام کرده‌اند، بیشتر پیش‌بینی خود را در محدوده سال ۸۹ اعلام کرده و رشد سودآوری را در نخستین بودجه‌های تنظیمی لحاظ نکرده‌اند. این در حالی است که برای تداوم افزایش قیمت سهام با توجه به نسبت میانگین P/E کنونی بورس (۷ واحد) و نرخ بازده بدون ریسک (۱۶/۵ درصد روز شمار بر مبنای اوراق مشارکت دولتی) سرمایه‌گذاران نیازمند مشاهده چشم‌انداز رشد سودآوری در شرکت‌ها هستند. به این ترتیب سمت و سوی گزارشات شرکت‌ها در چند روز آینده در تعیین گروه‌های پیشتاز سهام در سال آینده نقش اساسی ایفا خواهد کرد.

خودنمایی «روئین»‌ها

سهام تولیدکنندگان روی و سرب را می‌توان از گروه‌های مورد توجه بازار در هفته جاری دانست. سهام شرکت‌های فرآوری مواد معدنی، کالسیمین و باما در این هفته به ترتیب ۱۱، ۵ و ۴ درصد رشد قیمت را تجربه کردند و حجم معاملات سهام آنها نیز قابل توجه بود. رکورد شکنی کالسیمین در تولید بیش از ۳۲ هزار تن شمش روی خالص تا نیمه بهمن ماه که به معنای افزایش سطح تولید شرکت به بالاترین سطح در طول تاریخ فعالیت است در ایجاد جو مثبت در سهام گروه نقش اساسی داشت. روند تولید در شرکت‌های وابسته به معدن انگوران از بهبود استحصال خاک معدنی (که پس از سال ۸۵ به دلیل ریزش دیواره با مشکلات متعدد مواجه بوده است) از معدن خبر می‌دهد. البته باید توجه داشت گزارشات بیشتر منابع معتبر از مازاد قابل توجه تولید روی در دو سال آینده در سطح دنیا حکایت دارد و این مساله فلز روی را به لحاظ فاندامنتال در موقعیت ضعیف‌تری نسبت به سایر فلزات قرار داده است. با توجه به این مساله، کارشناسان پایداری قیمت جهانی ۲۵۰۰ دلاری کنونی را در معرض ریسک‌های متعدد ارزیابی می‌کنند. نکته اخیر طبیعتا با توجه به آثار مستقیم آن بر سودآوری شرکت‌های «روئین» باید مد نظر سرمایه‌گذاران بورس تهران قرار گیرد.

«فولاژ» در راه بورس

پس از برگزاری جلسه معارفه شرکت فولاد آلیاژی ایران در هفته جاری احتمالا بورس تهران پذیرای عرضه ۵ درصد از سهام این شرکت در هفته آینده خواهد بود. این شرکت با تامین ۶۶ درصد از نیاز داخلی و تولید ۲۵۰ هزار تنی در سال بزرگ‌ترین تامین کننده فولاد آلیاژی در ایران شناخته می‌شود. به‌رغم مصرف سالانه برق و گاز ۱۳ میلیارد تومانی (قبل از اجرای طرح تحول)، این شرکت به علت رشد قیمت‌های فروش ( که با شیب بیشتری از افزایش قیمت فولاد محقق شده است) موفق شده تا روند رشد سودآوری در سال آینده را حفظ کند.

این شرکت پیش‌بینی سود هر سهم بر‌ای سال‌مالی جاری و آتی را به ترتیب معادل ۳۰۰ و ۳۳۰ ریال به ازای هر سهم اعلام کرده است. عرضه ۶۵ میلیون سهم از سهام این شرکت ۱۰۹ میلیارد تومانی احتمالا در هفته آینده توسط سرمایه‌گذاری غدیر (با مالکیت ۳۵ درصدی) و صندوق کارکنان فولاد

(با مالکیت ۲۲ درصدی) انجام خواهد شد. با توجه به ماهیت فعالیت «فولاژ» و نوسانات کمتر قیمت فولاد آلیاژی نسبت به شمش فولاد، انتظار استقبال سرمایه‌گذاران از عرضه اولیه این سهم وجود دارد.

هراس از تورم در جهان

یکی از ویژگی‌های تحولات اقتصادی در عصر حاضر سرعت قابل‌‌ملاحظه رویدادهاست.

تا کمتر از یک سال پیش، نگرانی از انقباض اعتبارات و چشم‌انداز کاهش قیمت‌ها سیاست‌گذاران اقتصادی در کشورهای مختلف جهان را به خود مشغول داشته بود، اما اینک چشم‌انداز تورمی به دغدغه‌ای بزرگ برای دست‌اندرکاران اقتصاد کلان تبدیل شده است.

سردمدار مهار رشد اقتصادی و تورم در دنیا اکنون همان دومین غول اقتصادی جهان یعنی چین است. در هفته اخیر، بانک مرکزی چین نرخ تورم برای ماه ژانویه را با ۳/۰ درصد افزایش معادل ۹/۴ درصد در مقیاس سالانه اعلام کرد.

این رقم حدود یک درصد بالاتر از هدف سیاستگذاران اقتصادی چین مبنی بر حفظ تورم در سطح چهار درصد در سال ۲۰۱۱ است. علاوه بر این، بانک مرکزی چین دومین افزایش نرخ بهره در کمتر از یک ماه اخیر را اعلام کرد. به این ترتیب نرخ بهره سپرده‌های بانکی با سه مرتبه افزایش در پنج ماه گذشته از ۲۵/۲ به ۳ درصد رسیده است. با توجه به پایین تر بودن نرخ سود سپرده‌ها از تورم انتظار می‌رود نرخ بهره چین در سال جاری باز هم در چند مرحله افزایش یابد.

از سوی دیگر فائو (سازمان خواربار ملل متحد) اعلام کرده که قیمت مواد غذایی هم اکنون به بالاترین سطح تاریخی خود رسیده و حتی رکورد سال ۲۰۰۸ را در نوردیده است. این رویداد نیز امکان اتخاذ سیاست‌های انقباضی توسط سایر کشور‌ها به علت امکان رشد تورم را خاطرنشان می‌سازد.

به نظر می‌رسد در صورت تداوم تهدیدهای تورمی، سیاستگذاران اقتصادی جهان احتمالا با برچیدن بساط انبساط پولی به اتخاذ سیاست‌های کنترلی روی خواهند آورد که این مساله در صورت تحقق می‌تواند مانعی جدی بر سر تداوم رشد قیمت مواد خام باشد.