صنعت زدایی

اقتصادنیوز: چگونه روند صنعت زدایی زودهنگام در ایران کلید خورد؟

دنیای اقتصاد: ویژه‌‌‌نامه «چالش‌‌‌های صنعتی‌شدن ایران» امروز شنبه ۱۵ماه دی به‌عنوان ضمیمه رایگان روزنامه «دنیای‌اقتصاد» منتشر شده است. این مطالعه که پس از کتاب «استراتژی توسعه صنعتی ایران» جامع‌‌‌ترین مطالعه درباره گذشته و آینده صنعت در ایران است، توسط دکتر مسعود نیلی و شماری از اقتصاددانان و محققان جوان در «پژوهشکده مطالعات اقتصادی و صنعتی شریف» تهیه و تدوین شده است. در این مطالعه با بررسی داده‌های اقتصادی کشور به این سوال پاسخ داده شده که چرا ایران از ابتدای دهه ۸۰ شمسی دچار «افول صنعتی» شده است؟

اقتصاد ایران به عارضه «صنعت‌‌‌زدایی زودرس» مبتلا شده است و پارادایم کنونی حکمرانی اقتصادی-سیاسی کشور و دگرگونی‌‌‌های عمیق بین‌المللی، مانند گذارهای فناورانه و سبز در سطح جهان، نیز چشم‌‌‌انداز مثبتی را برای تغییر این روند در افق آینده ترسیم نمی‌‌‌کند. از نگاه نگارنده، این مهم‌ترین پیام مطالعه اخیر مسعود نیلی، امینه محمودزاده و علیرضا ساعدی با عنوان «چالش‌‌‌های صنعتی‌‌‌شدن ایران: از حکمرانی اقتصادی تا تحولات جهانی» است.

دنیای اقتصاد -اصفهان - لیلی زواره‏‏‌ای : صنعت‌‌‌زدایی زودهنگام، به وضعیتی اطلاق می‌شود که یک کشور پیش از توسعه قابل‌‌‌توجه بخش صنعت، به سمت گسترش سهم بخش خدمات از تولید ملی حرکت ‌‌‌کند. سطح درآمدی کشورها در وضعیت صنعت‌‌‌زدایی، کمتر از سطوح درآمدی در کشورهای موفق در موقعیت مشابه است. به ‌‌‌بیان ‌‌‌دیگر، این کشورها در حال تبدیل‌‌‌شدن به اقتصادهای مبتنی بر خدمات هستند؛ بدون آنکه تجربه صنعتی شدن مناسبی را پشت سر گذاشته باشند. صنعت‌‌‌زدایی زودهنگام علاوه بر تداوم خام‌‌‌فروشی، عقب افتادن از رقبای منطقه‌‌‌ای و کاهش ظرفیت واحدهای تولیدی در…

سیر تحولی طی‌شده توسط کشورهای توسعه‌یافته در مسیر پیشرفت اقتصادی عمدتا یک الگوی مشابه است. این کشورها حرکت از کشاورزی به سمت صنعتی شدن را آغاز می‌کنند و سپس مسیر تبدیل شدن به اقتصاد غالبا وابسته بر بخش خدمات را طی می‌کنند. اما کشورهای در حال توسعه که اکثرا در تلاش برای تکرار تجربیات موفق کشورهای توسعه‌یافته هستند، با خطر تله‌ای به نام صنعت‌زدایی زودهنگام مواجه می‌شوند.