دامنه نوسان

سال‌‌‌‌های متمادی است که دادوستد سهام و واحد‌‌‌‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس اوراق‌بهادار تهران و فرابورس ایران و نیز اغلب معاملات در بورس‌کالای ایران تابع محدودیت‌های شدید تا نسبتا شدید دامنه‌نوسان روزانه در ترکیب با حجم مبنا است و هر از گاهی این محدودیت‌ها بیشتر یا کمتر می‌شود، به‌گونه‌ای که معمولا در شرایط تشدید تنش‌ها و ریسک‌های سیاسی که قیمت سهام تمایل به کاهش دارد، این محدودیت بیشتر و با فروکش‌کردن تنش‌ها، دامنه‌نوسان بازتر و به‌عبارتی محدودیت کمتر می‌شود. صرف‌نظر از وجود یا چند و…

دنیای اقتصاد-عباس بیات: گروه فعالیت‌‌‌های مرتبط با اوراق بهادار در بازار سرمایه تحت عنوان شرکت‌های فراکاپ شناخته می‌شود. این نهاد برمبنای اتصال سهامداران به بازارهای مالی طراحی شده است. این نهادها جزو نهادهای عمومی غیردولتی محسوب می‌شوند که ردیف بودجه به آنها تعلق نمی‌گیرد و از طریق کارمزد معاملاتی خود کسب درآمد می‌کنند. از آنجا که بازار سرمایه ایران یک‌‌‌طرفه بوده و معامله‌‌‌گران فقط از محل خرید می‌‌‌توانند کسب سود کنند، فروش استقراضی در بازار سرمایه ایران هنوز راه‌‌‌اندازی نشده و این مهم در کنار دامنه نوسان محدود…

در سال‌های اخیر، یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات در بازار سرمایه ایران، دامنه نوسان قیمت و اثرات آن بر بازارهای مالی، به‌ویژه بازار مشتقه، بوده است. سیاستگذاران مالی از دامنه نوسان به‌عنوان ابزاری برای کنترل رفتارهای سرمایه‌گذاران و کاهش نوسانات شدید قیمت استفاده کرده‌اند. اما در حوزه قراردادهای اختیار معامله (آپشن‌ها)، این ابزار می‌تواند منجر به محدودیت‌هایی در اجرای استراتژی‌های پیچیده و تحلیل‌محور شود.

دنیای اقتصاد-محمدصادق صفا: بازار سهام ایران همچنان در روند نزولی قرار دارد. شاخص‌کل بورس طی هفت روز معاملاتی اخیر ۴‌درصد کاهش‌یافته و به ۲‌میلیون و ۲۱‌هزار واحد رسیده‌است. این افت نگرانی‌هایی را درمیان کارشناسان ایجاد‌کرده، به‌ویژه نزدیک‌شدن شاخص به مرز ۲‌میلیون‌واحدی ابهام نسبت به آینده را افزایش داده‌است. خروج پول حقیقی از بازار به ۱۷۰۴‌میلیارد‌تومان رسیده‌است. سرمایه‌گذاران به سمت ابزارهای کم‏‏‏‏‌ریسک مانند صندوق‌های طلا گرایش یافته‏‏‏‏‌اند. سیاستگذاران به‌دلیل واکنش کند در کنترل بحران مورد انتقاد قرارگرفته‏‏‏‏‌اند.…

دنیای اقتصاد-علی قاسمی: بورس تهران درحالی با فضای رکودی اخت پیدا کرده‌است که نماگر اصلی آن در روز سه‌شنبه، با افت بیش از ۲۱هزار‌واحدی به محدوده ۲میلیون و ۶۹هزار واحد رسید. با وجود آنکه به لحاظ فنی، شاخص‌کل به حمایت قیمتی نسبتا ضعیفی رسیده‌است، اما همچنان همه ابزارهای بازار، سیگنال روند کاهشی را مخابره می‌کنند. ارزش معاملات با وجود بازگشایی دامنه‌نوسان به ۳درصد، به زیر ۲همت رسیده‌است. این درحالی است که طی سه‏‏‏‏‏‏‌روز اخیر بیش از‌ هزار‌ میلیارد‌تومان پول حقیقی از بازار خارج شده‌است.

دنیای اقتصاد-پروانه کبره: شاخص کل بورس تهران با از دست دادن کانال ۲میلیون و ۱۰۰‌هزار واحدی در روز دوشنبه برای پنجمین بار از ابتدای سال پازل رکوردشکنی‌‌‌های یک‌سال‌جاری در از دست دادن یک کانال را تکمیل کرد. در حالی که معاملات بازار سهام همچنان با محدودیت دامنه نوسان دنبال می‌شود، نماگرهای سهامی طی روز گذشته در آرایشی هماهنگ فروریختند. شاخص کل با نزول ۱.۱۳درصدی بیشترین میزان کاهش یک‌روزه از ۱۴مرداد را ثبت کرد تا سرمایه‌گذاران بورس اوراق بهادار شاهد تداوم شرایط بد بازار باشند. بررسی‌‌‌های آماری نشان می‌دهد همزمان با…

دنیای اقتصاد-علی قاسمی: شاخص‌کل بورس در روز شنبه، به‌واسطه افزایش دامنه‌نوسان بورس از یک‌ به ۳درصد موفق شد تا با رشد ۱۴هزار‌واحدی، کانال ۲میلیون و ۱۰۰هزار واحد را بازپس‌‌‌‌‌گیرد. این درحالی است که شاخص هموزن، با رشد بسیار اندکی طی اولین روز هفته روبه‌رو بوده‌است، ضمن آنکه ارزش معاملات خرد، پس از مدت‌ها به بالای ۴هزار و ۱۰۰میلیارد‌تومان رسیده‌است. ورود اندک پول حقیقی به بازار سهام نیز نشان از آن دارد که سهامدار خرد علاقه‌‌‌‌‌ای به خرید سهام در شرایط ریسکی ندارد. هرچند قیمت‌های فعلی، سیگنال ارزندگی را به فعالان بازار…

سیاستگذاری نهاد ناظر بورس در زمان بحران یکی از چالش‌های مهم بازار محسوب می‌شود. اینکه کدام روش می‌تواند با حفظ شرایط بورس، شوک واردشده به بازار را محدود کند. «دنیای‌اقتصاد» با نظرسنجی از ۲۰کارشناس بورسی، گزینه اصلی سیاستگذاری نهاد ناظر بورس در زمان چالش‌های سیاسی را بررسی کرده است. کارشناسان معتقدند که محدود کردن دامنه نوسان می‌تواند نسبت به سایر گزینه‌ها نظیر تغییر حجم مبنا، تعطیلی بازار سهام و اقدامات دیگر راهکار بهتری باشد. البته درخصوص کیفیت این نوع سیاستگذاری و جزئیات آن، کارشناسان نکات…

مژده ابراهیمی: بازارهای مالی همواره در شرایط بحرانی دچار تلاطماتی می‌شوند که البته بازارسرمایه پرریسک‌تر از سایر بازارهاست و نهاد ناظر باید تدابیر و اقدامات مهمی را در این خصوص اتخاذ کند. از این‌رو با توجه به تنش‌های سیاسی منطقه در مدت اخیر، تصمیم نهاد ناظر بر محدودیت دامنه نوسان برای مدتی کوتاه در جهت کاهش آسیب سهامداران و بهبود بازارسرمایه بود.

ریسک یکی از مولفه‌‌‌های مهم و موثر بر قیمت سهام شرکت‌هاست که به دو دسته ریسک‌‌‌های سیستماتیک و ریسک‌‌‌های غیر‌سیستماتیک تقسیم می‌شود. باید گفت ریسک‌‌‌های غیر‌سیستماتیک با شرایط خاص هر شرکت و ریسک‌‌‌های سیستماتیک با متغیرهای کلان کشور مرتبط است که می‌‌‌تواند در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و... رخ دهد. ‌‌خطر وقوع جنگ یکی از ریسک‌‌‌های سیستماتیک مهم است که اثرات بسیار مخربی بر بازارسرمایه دارد. در حال حاضر بازار سهام در ادامه روند فرسایشی خود که از مردادماه سال ۱۳۹۹ شروع شده است قرار دارد و علت…

فردی بیان می‌کرد محدود کردن دامنه نوسان، همچون بستن دهان فردی است که می‌خواهد فریاد بزند، اما به دلیل بسته بودن دهانش موفق به این کار نمی‌شود. خفه کردن صدای این فرد، درد را تسکین نمی‌دهد و چه‌بسا طبیبی آن اطراف باشد، اما به دلیل فروخفتن صدای این فرد، نتواند به کمک وی بشتابد. در حال حاضر قیمت‌ها در بازارسرمایه با صدای بلند حقیقتی را بیان می‌کنند که با محدود شدن دامنه نوسان اجازه فریاد زدن و شنیده شدن این حقیقت داده نمی‌شود.

در شرایط اضطراری، حفاظت از حقوق سرمایه‌گذاران و ثبات بازارهای مالی اولویتی اساسی است. براساس مقررات مرتبط با سازمان بورس و اوراق بهادار، این سازمان در مواردی که شرایط غیرقابل پیش‌بینی مانند بحران‌های طبیعی، ناآرامی‌‌‌های اجتماعی یا نقایص فنی اساسی به وقوع بپیوندد، مجاز است معاملات را به طور موقت تعطیل یا متوقف کند. با این حال، تعطیلی بورس همواره آخرین راه‌‌‌حل است و محدودیت‌هایی برای مدت زمان آن نیز در نظر گرفته شده است.

قبل از پاسخ به نظرسنجی، باید به میزان کارمزدی که روی هر معامله پرداخت می‌شود توجه کرد. فرد خریدار علاوه بر پرداخت قیمت تابلوی سهام، باید ۰.۰۰۳۷ کارمزد خرید و در زمان فروش باید دریافت قیمت تابلوی سهام، ۰.۰۰۸۸ کارمزد فروش (شامل مالیات) بپردازد که جمع این کارمزد، ۰.۰۱۲۵ از ارزش خرید و فروش می‌شود.

در شرایط فعلی کشور و با توجه به تنش‌‌‌های منطقه‌‌‌ای، تصمیم‌گیری درباره بازار سرمایه باید با دقت و در نظر گرفتن شرایط روانی سرمایه‌گذاران صورت گیرد؛ چرا که هریک از گزینه‌‌‌های مطرح‌شده، تاثیرات خاص خود را بر بازار خواهد داشت.

شرایط فعلی بازارسرمایه شرایط پرریسکی است، ولی هنوز با شرایط بحرانی حاد فاصله دارد و به نظر می‌رسد تعطیلی بازار برای زمان جنگ است.

در شرایط تنش‌های سیاسی و نظامی و وقوع جنگ در کشورهای مختلف، افزایش نوسان بازار سهام، کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران و خروج سرمایه از سوی سرمایه‌گذاران حقیقی و خارجی از بورس‌ها رخ می‌دهد. بررسی تصمیم نهادهای ناظر بورس‌های مختلف در زمان تنش‌های نظامی یا جنگ کشورها، متفاوت بوده است. در حالی که برخی از بورس‌ها مانند بورس روسیه تا یک‌ماه تعطیل شده‌اند، عمده کشورها بازارسرمایه خود را در دوران تنش‌ها و حتی جنگ، باز نگه داشته‌اند. از جمله تجربه لبنان و سوریه باز نگه‌داشتن بورس بوده است. با این حال، اقدام…

در شرایط فعلی هیچ‌‌‌یک از گزینه‌های اعلامی نمی‌تواند گره‌گشا و چراغ راه بازارسرمایه باشد. باید گفت محدود کردن دامنه نوسان نیز صرفا برای مدتی محدود می‌تواند مثمرثمر باشد و از آنجا که تقریبا از ابتدای سال دامنه نوسان محدود بوده، عملا کارآیی خود را از دست داده و مانع یکی از اصول اولیه بازار که همان اصل نقدشوندگی است، شده است.

در شرایط بحرانی و با افزایش ریسک‌‌‌های سیستماتیک در بازارسرمایه، تغییر حجم مبنا به‌‌‌عنوان راهکار موثر می‌‌‌تواند نقش بسزایی در کنترل هیجانات و جلوگیری از افت‌وخیزهای شدید قیمتی ایفا کند. به عقیده بنده، تغییر حجم مبنا، به‌‌‌ویژه در زمان‌‌‌هایی که فقدان ‌تعادل روانی و واکنش‌‌‌های هیجانی بر بازار حاکم است، می‌‌‌تواند روند طبیعی‌‌‌تری برای معاملات فراهم کند و مانع نوسانات ناگهانی و شدید شود.

بازارهای سهام تحت‌تاثیر شرایط رکود اقتصادی و حوادث و اتفاقات غیر‌منتظره دچار آشفتگی و سراسیمگی می‌شوند. این روزها شاهد هستیم که این‌دسته از رویدادها و حوادث بیشتر هم شده‌اند و دفعات آشفتگی و هراس در بازار افزایش یافته است. اما نوع مدیریت این رویدادها در اقتصاد و بازارسرمایه کشور به دلیل تفاوت‌ زیاد ریزساختارهای ایران و کشورهای پیشرو باعث شده است تا بازار سرمایه هر روز سقوط بیشتر و رکود عمیق‌تری را تجربه کند. متاسفانه بخش عمده مشکلات فعلی بازارسرمایه ناشی از ضعف شدید مدیریت سازمان بورس و تیم…

به نظر می‌رسد محدودیت دامنه نوسان منطقی‌‌‌ترین تصمیم در شرایط کنونی بازارسرمایه بود که سازمان بورس به‌سرعت و به‌موقع این تصمیم را اتخاذ کرد و به نوعی با این تصمیم صحیح موجب شد در شرایط بحرانی از خارج شدن دارایی سهامداران جلوگیری شود. باید گفت این اتفاق مانع بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران به بورس خواهد شد. از این‌رو فردی که سکاندار بازارسرمایه است باید دغدغه دارایی سهامداران را داشته باشد. همچنین در شرایط بحرانی، سرمایه‌گذاران در هر بازاری، ممکن است به‌دلیل هیجان موقعیت فروش گرفته و عجولانه رفتار…

محدود کردن دامنه نوسان در بورس در شرایط بحرانی، یک اقدام مهم و موثر است که می‌‌‌تواند به چند دلیل کار درستی محسوب شود.

بازار سرمایه در شرایط کنونی نیازمند برخی از اقدامات حمایتی است. اقدامات حمایتی از دو جنبه قابل انجام است:

در باب سلسله اقدامات کنترلی توسط نهاد ناظر در بازار و استفاده از ظرفیت ریزساختارهای دامنه نوسان و حجم مبنا دو دیدگاه کارشناسی و اقتضایی وجود دارد. از منظر کارشناسی، تغییرات مکرر ریزساختارها اقدام نامناسبی تلقی می‌شود، کمااینکه در بورس‌های حرفه‌ای در فواصل زمانی بسیار بلندمدت چندساله و پس از انجام آزمایشی این تغییرات به قاعده و روال تبدیل شده و مصوب و ابلاغ می‌شوند و به‌طور طبیعی تغییرات مکرر آنها هم صورت نمی‌گیرد.

دنیای اقتصاد-امیرمحمد بختیاری: روز سه‌شنبه طلسم هشت‌روزه سرخ‌پوشی بازار، در سایه انتشار اخبار مثبت محدود و ریسک‌های سیستماتیک گوناگون شکسته شد. بازار سرمایه که از هفته‌های اخیر به دلیل محدودیت دامنه نوسان تحرک بخصوصی از خود نشان نداده بود، روز گذشته نوسان کم‌عمق رو به بالایی را به ثبت رساند. در این بین دماسنج اصلی بازار سرمایه با افزایش ارتفاع ۰.۱۶درصدی همراه شد و در پایان ساعت معاملاتی روز سه‌شنبه در سطح ۲میلیون و ۹۷هزار واحدی ایستاد.

ایجاد تغییرات در دامنه‌نوسان اتفاقی است که سال‌های اخیر بازار سرمایه ایران بارها آن را تجربه کرده‌است. اعمال دامنه‌نوسان نامتقارن در شرایط ایجاد هیجانات منفی در بازار سرمایه را یکبار در سال‌۱۴۰۰ تجربه کردیم، اما در سال‌۱۴۰۳ به دلیل ریسک‌های سیستماتیک متعددی که به کشور و همچنین بازار سرمایه تحمیل شد، محدودیت دامنه‌نوسان را بارها تجربه کردیم و دستکاری در دامنه‌نوسان در این سال ‌رکورد زد.

محمد دهقان دهنوی، رئیس سازمان توسعه و تجارت، در روز یکشنبه ۱۵مهرماه، با نظام ارز چندنرخی مخالفت کرد و مدعی شد تا جایی که بتواند،‌ برای خروج صادرکنندگان از اجبار عرضه ارز در سامانه نیما، تلاش خواهد کرد. این صحبت‌ها نشان می‌دهد این تصمیم و سیاست این نهاد با توجه به ادعاهای سایر دولتمردان، من‌جمله وزیر امور اقتصادی و دارایی در این زمینه، بر صنایع بزرگ صادراتی تاثیر مثبتی خواهد گذاشت.

دنیای اقتصاد-امیرمحمد بختیاری: سرخ‌پوشی شاخص‌های اصلی بازار به معاملات هفته دوم مهرماه رنگ متفاوتی بخشید. دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای هفته گذشته در سایه تشدید تنش‌های بین‌المللی حدود ۱.۸۶درصد کاهش ارتفاع هفتگی را به ثبت رساند و درنهایت در سطح ۲میلیون و ۱۱۴هزار واحدی ایستاد. این در حالی است که نماگر اصلی بازار در هفته معاملاتی منتهی به ۴مهرماه مثبت ۲.۷۶درصد رشد هفتگی را به ثبت رسانده بود.

عاطفه چوپان: بازار سرمایه بعد از ۱۰روز مثبت و با ارزش معاملات مطلوب وارد یک هفته رکودی با صف‌های فروش قفل شد. افتی که تنها به‌دلیل شدت‌گرفتن ریسک‌های سیاسی رخ‌داده بود، البته با محدود‌کردن به‌موقع دامنه‌نوسان به مثبت و منفی یک‌درصد کنترل شد، با این‌وجود و با اینکه در هفته‌ای که گذشت شاهد حمایت‌هایی جزئی نیز بودیم اما به این سبب که حمایت‌ها چشمگیر نبود و ادامه هم نیافت با نزدیک‌شدن به پایان هفته معاملاتی سهام هر روز بیش از دیروز در صف‌های فروش قفل شدند، روند معاملات راکد بود و سهامداران تنها تلاش کردند با…

دنیای‌اقتصاد - محمد نعمت‌زاده: سازمان بورس و اوراق بهادار صبح روز چهارشنبه، در آخرین روز معاملاتی هفته، از تداوم محدودیت دامنه نوسان خبر داد. بسیاری از فعالان بازار سرمایه در گفت‌وگو با اصحاب رسانه، این اقدام را درست تلقی کردند. اما مهم‌ترین سوالی که برای بسیاری از سرمایه‌گذاران مطرح می‌شود، این است که چه اقداماتی باید در کنار محدودیت دامنه نوسان اتخاذ شود تا نقدشوندگی بازار سرمایه تحت‌الشعاع قرار نگیرد.

از زمان راه‌اندازی بازار سهام در ایران، شاید بیش از هر کشور دیگری (منظور کشورهایی است که بازار سهام منسجم و توسعه‌یافته دارند) دچار بحران شده‌ایم، انقلاب ۵۷ و بعد از بازگشایی مجدد بازارها پس از جنگ تا امروز تحریم‌های متعدد و گاه غافلگیرکننده، آشوب‌های سیاسی و اجتماعی، بحران بین جناح‌های سیاسی به‌ویژه در دوره خاتمی و تا حدی در دوره احمدی‌نژاد و در نهایت بحران اخیر در خاورمیانه، با این تفاسیر انتظار یک ناظر آگاه و بی‌خبر بیرونی این است که هوشمندانه‌ترین، شفاف‌ترین و منسجم‌ترین سیستم مدیریت بحران…