آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد
-
قربانیان طبیعت و سیاست
در ایجاد قحطی سال 1250 ه.ش، ناسازگاری طبیعت، خشکسالی، سرما و یخبندان بسیار شدید نقش اصلی و عمده را ایفا کرد و سایر عوامل بیشتر جنبه ثانوی یا تشدیدکننده داشتند. بنا به نوشته عبدالله مستوفی: «از یکی دو سال پیش، کمبارانی شروع (شده بود) و گرانی و کمیابی خواربار خودنمایی میکرد ولی در زمستان 1287ق باران هیچ نیامده و مایههای سنواتی هم تمام شده بود...» در زمستان سال بعد هم، فقط در مناطق غربی و جنوبی کشور بارندگی شد و از قضا همین بارندگیها که در بعضی نقاط به شکل برفهای سنگین و متوالی نازل شد، با ایجاد راهبندان، مانع انتقال غله و نیز موجب اتلاف نفوس شد. گفته میشد که در بعضی نقاط، طی این دو سال، حتی قطرهای باران نبارید. از جمله مناطقی که از خشکسالی آسیب فراوان دید، اصفهان، خراسان، یزد و فارس بود. در بسیاری از… -
کمبود مواد غذایی در پاییز 1916
تقریبا یک سال پس از آغاز جنگ جهانی اول، رالف ا. بیدر، کنسول آمریکا در ایران، در گزارش خود به تاریخ 20 مه 1915 به بررسی وضعیت مواد غذایی در ایران و تاثیر جنگ بر قیمت کالاها، اعم از وارداتی و داخلی میپردازد. وی سپس به این نکته مهم اشاره میکند که: «بنابراین بهای اقلام تولید خارج بهشدت افزایش یافته است. این درحالی است که افزایش بهای اقلام تولید داخلی چندان نبوده است. از جمله اقلام تولید داخلی که بهای آنها افزایش نیافته، گوشت گوسفند، گوشت گاو، آرد ایرانی، مرغ، تخممرغ و میوهجات است. برنج که در زمینهای پست ساحل دریای خزر کشت میشود، هر پوند 5 تا 6 سنت افزایش یافته است. بهای شکر هر پوند 8 تا 10سنت، قهوه هر پوند 30 تا 50 سنت؛ چای هر پوند 48 تا 80 سنت و آرد اروپایی هر پوند 7 تا 12 سنت افزایش یافته است. بیدر… -
مرگ ریکاردو، نظریهپرداز تجارت آزاد
دیوید ریکاردو، اقتصاددان انگلیسی ۱۱ سپتامبر ۱۸۲۳ در 51سالگی درگذشت. او یکی از بزرگترین اقتصاددانهای کلاسیک در کنار رابرت مالتوس، آدام اسمیت و جان استوارتمیل است. ریکاردو از ۱۸۱۹ تا پایان عمرش نماینده مجلس عوام بریتانیا بود. ریکاردو نیز مانند آدام اسمیت دیدگاههای خود را درمورد اقتصاد توسعه بهصورت غیرسیستماتیک در کتاب «اصول سیاسی و مالیاتی» به رشته تحریر در آورد. این کتاب برای اولین بار در سال ۱۸۱۷ به چاپ رسید. -
روزی که بانک ملی افتتاح شد
شکلگیری بانک ملی آرزوی مشروطه خواهان بود. پس از پایان جنگ جهانی اول و خروج اشغالگران از ایران، سرانجام قانون تاسیس بانک ملی ایران در جلسه 14 اردیبهشت 1306 به تصویب مجلس شورای ملی رسید. اساسنامه بانک نیز در 14 تیر سال 1307 مورد تصویب کمیسیون مالیه مجلس قرار گرفت و در روز سهشنبه20 شهریور 1307 بانک ملی ایران در تهران رسما کار خود را آغاز کرد. -
آغازین تحرکات انقلاب مشروطه
نفوذ روز افزون بیگانگان که ایران را تا حد کشوری نیم مستعمره در آورده بود؛ دادن امتیازهای اسارت بار به بیگانگان، ستم و زورگویی حکومتگران و اعیان و اشراف در سراسر ایران، سرکوب جنبشهای مردمی و آزادیخواهانه، مهاجرت ایرانیان به خارج از کشور و آگاه شدن از تحولات آن کشورها... و سرانجام وضع اسفبار زندگی مردم از نظر معیشت، بهداشت، آموزش، ارتباطات و... روشنگران داخلی و خارجی را واداشت تا بر ضدحکومت مستبدانه ناصرالدینشاه به راههای گوناگونی بشورند. -
شیلات به نام ایران به کام روسها
شیلات شمال گیلان، مازندران و استرآباد در اجاره و اختیار افراد روسی و ایرانی به ویژه روسی بوده است. بنابر اسناد و مدارک موجود از دوره مربوطه، روسها وسایل و امکانات صیادی خوبی داشتند و افزون بر این مبلغ اجاره بالای آنها نسبت به افراد ایرانی سبب شد بیشتر مستاجران از اتباع روسی باشند. این مساله منجر به اختلافاتی میان مستاجران روسی و ایرانی و حتی بین اجارهدهندگان و مستاجران شد. برخی اوقات حاکمان مناطق مختلف بدون اجازه دولت و خودسرانه و بیاطلاع قبلی شیلات را به مستاجران واگذار کردند و این خود معضلاتی را به وجود آورد.