شماره روزنامه ۶۰۴۲
|

آرشیو اخبار : سر٠قاله

  • دکتر ابراهیم متقی*
    موضوعات راهبردی همواره از اهمیت و سختی قابل‌توجهی برخوردارند. دیپلماسی هسته‌‌‌ای ایران روند پرفراز و نشیبی را در سال‌های گذشته طی کرده است. در هر دوران تاریخی ایران تلاش داشت شکل خاصی از موازنه و تعادل را در دستور کار قرار دهد. ضرورت‌‌‌های موازنه و تعادل ایجاب می‌کند که بازیگران اهداف خود برای نیل به توافق را مشخص کنند. یکی از علل اصلی تداوم و عدم‌حل بحران ایران و آمریکا در ارتباط با فعالیت هسته‌‌‌ای ایران را می‌‌‌توان ناشی از «یک‌جانبه‌‌‌گرایی تاکتیکی ایالات‌متحده» دانست.

  • دکتر پویا جبل‌عاملی
    مباحث مالیاتی اخیر صنف طلافروشان، نکات عمیقی را پیش روی ما قرار می‌دهد. مواردی که می‌تواند در ذهن ما به شکل‌دهی رابطه‌ای که باید میان جامعه و دولت در ایران امروز وجود داشته باشد، کمک کند. می‌دانیم در جوامع مدرن دولت‌ها برای ارائه کالاها و خدمات عمومی، نیازمند اخذ مالیات هستند.

  • امیررضا انگجی
    از زمان جنگ تعرفه‌ای آمریکا و چین و حمله روسیه به اوکراین، محدودیت‌های تجاری افزایش یافته است. این گزارش تاثیر تنش‌های ژئوپلیتیک بر جریان‌های تجاری در دهه گذشته را بررسی می‌کند. در یک جمله می‌توان گفت که تجارت بین کشورهایی که از نظر ژئوپلیتیک همسو هستند، از سال2018 افزایش یافته؛ درحالی‌که تجارت بین رقبا کاهش یافته است.

  • دکتر صالح صحابه تبریزی*
    سیاستگذاران اقتصادی غالبا سه هدف را دنبال می‌کنند: حفظ ثبات اقتصادی، افزایش بهره‌وری و کاهش نابرابری. گستره‌ای از عوامل بر توفیق سیاستگذاران در پیگیری این اهداف تاثیر می‌گذارند. تغییرات در فناوری تولید و ارائه خدمات یکی از این عوامل است. در این میان، پیشرفت‌های اخیر در فناوری هوش مصنوعی مولد (Generative Artificial Intelligence) در زمره‌ تغییراتی ا‌ست که احتمالا می‌تواند تاثیرات معناداری بر بهره‌وری (و در پی آن، رشد اقتصادی) و نابرابری (و در پی آن، عدالت اجتماعی) بگذارد. اما، پیش از ارزیابی برخی از این تاثیرات‌، لازم است اندکی درباره‌ هوش مصنوعی و به‌طور خاص مفهوم هوش مصنوعی مولد تامل کنیم.

  • دکتر موسی غنی‌نژاد *
    مارکس را معمولا مدافع نظریه ماتریالیسم تاریخی می‌‌‌دانند؛ نظریه‌‌‌ای که تحول تاریخی جوامع بشری را با تغییرات در شرایط زندگی مادی انسان‌‌‌ها توضیح می‌دهد. مارکس به لحاظ فلسفی خود را ماتریالیست می‌‌‌داند؛ یعنی به تقدم ماده بر اندیشه اعتقاد دارد. در آغاز ماده بود و اندیشه بعدها زمانی پدید آمد که طی تحولاتی در تاریخ طبیعی زمین، انسان در آن پا به عرصه وجود نهاد. اندیشه ویژگی موجود زنده (حیوان) تکامل‌یافته‌‌‌ای به نام انسان است. همچنان‌‌‌که تحولات در تاریخ طبیعی زمین انسان را به وجود آورده، تحولات در شرایط زندگی مادی وی نیز شیوه اندیشیدن او را متعین می‌‌‌سازد.

  • محسن جلال‌پور*
    وقتی موتور خودرو «ریپ» می‌زند، تعمیرکاران می‌گویند: موتور «سه» کار می‌کند. به این معنی که یکی از سیلندرهای خودرو به هر دلیلی از کار افتاده است. وقتی یک یا دو سیلندر از کار می‌افتد، خودرو نمی‌تواند به درستی حرکت کند و باید خودرو را به تعمیرگاه برد. هر اقتصادی برای رشد به 6سیلندر قوی نیاز دارد؛ حکمرانی خوب، سیاست داخلی دور از تنش، سیاست‌ اقتصادی باثبات، روابط خارجی بدون تنش، نظام تامین مالی کارآمد و بخش‌خصوصی با‌انگیزه. در این نوشته کوتاه، وضعیت 6سیلندر اقتصاد ایران را برای تحرک بخشیدن به اقتصاد کشور بررسی می‌کنیم.

  • دکتر تیمور رحمانی *
    مدت‌هاست که درباره چگونگی اجرای سیاست‌های پولی توسط بانک مرکزی توصیه‌های مختلف و حتی کاملا متضاد مشاهده می‌شود و درباره اثر سیاست‌های پولی به‌ویژه درباره کنترل تورم نیز اظهارنظرهای بسیار متفاوت و گاه متضادی دیده می‌شود. اما اگر اندکی از پیش‌داوری ناشی از نوع نگاه سیاسی خارج شویم و مبتنی بر دانش خالص اقتصادی اظهارنظر کنیم، چه می‌توانیم بگوییم.

  • حسین جلیلی *
    در سال‌های اخیر با رشد و گسترش جامعه مدنی و نقش روزافزون انسان‌ها در دستیابی به برخی از مظاهر پیشرفت و تمدن، مساله رفاه فردی و اجتماعی تبدیل به یکی از مسائل مهم جامعه‌شناسان، اقتصاددانان و سایر علمای علوم مختلف و دولت‌ها شده است. از این رو، رفاه به مفهوم کلان آن می‌تواند نتیجه تلاش‌های ملی یک جامعه باشد که معمولا با سیاستگذاری و اجرای برنامه‌های اجتماعی و اقتصادی حاصل می‌شود.

  • عوامل تعیین‌کننده میزان کسری بودجه چیست؟ این پرسش یکی از مهم‌ترین مسائل پیش‌روی علم اقتصاد است. یکی از نام‌آشناترین توضیحات برای تغییر در میزان کسری بودجه در طول زمان، فرضیه هموارسازی مالیات بارو یا در واقع همان tax smoothing است. بارو در مدل هموارسازی مالیات درصدد آن بود که بتواند راهی برای برآورد اندازه بهینه کسری بودجه پیدا کند. پیرو آن چیزی که ما از بارو آموختیم، باید مراقب باشیم مبادا کسری بودجه دولت‌ها به‌صورت ناکارآمدی بالا باشند. بارو برای حل این مساله بیان کرد که دولت‌ها همواره تمایل دارند اختلالات مرتبط با کسب درآمدهای مالیاتی را حداقل سازند.

  • دکتر پرویز خوشکلام خسروشاهی *
    بعضا دیده می‌شود که در برخی نوشته‌ها با نمایش رشد نقدینگی و نرخ تورم و عدم تناسب میان آنها در ایران یا سایر کشورها مدعی بی‌ارتباط بودن نقدینگی و تورم و عده‌ای هم با نمایش تناسب میان آنها، مدعی باارتباط بودن آنها می‌شوند. چنین استنتاجاتی دانسته یا نادانسته نتیجه بی‌دقتی و سهل‌انگاری در استفاده از رابطه مقداری پول بوده و در غالب موارد نیز گمراه‌کننده است؛ چون این رابطه به دلایلی که در ادامه بیان خواهد شد، آن‌چنان بی‌ثبات است که با تکیه بر چنین تناسب یا عدم تناسبی چیز زیادی درباره رابطه تورم و نقدینگی نمی‌توان گفت.

جستجوی پیشرفته