سود دلاری یک گروه از محصولات غذایی ۲۸درصد افول یافت

کام تلخ شیرینی‌جات

دنیای اقتصاد-عباس بیات : بررسی مقادیر تولید و فروش گروه شیرینی و شکلات بازار سرمایه که جزو صنعت غذایی محسوب می‏‏‌شوند، از تقلیل تناژی آن حکایت دارد. بر این اساس طی سال ۱۴۰۲ مجموع مقادیر تولید و فروش این صنعت با کاهش ۴ و ۵درصدی همراه بوده و این افت موجب تقلیل شتاب رشد درآمد شده و طی سال قبل فروش این صنعت با افت شتاب ۱۴درصدی نسبت به متوسط رشد سالانه همراه بوده است. ارز ترجیحی به عمده اقلام صنعت شیرینی اختصاص می‏‏‌یابد که این امر نرخ دستوری این صنعت را در پی داشته و عاملی در جهت کاهش انگیزه تولیدکنندگان برای به حداکثر رساندن ظرفیت تولید بوده است. در سال ۱۴۰۲ مجموع فروش دلاری شیرینی‌جات ۳۱۰میلیون دلار بوده که در قیاس با سال ماقبل ۱۶درصد کاهش را تجربه کرده است.

از لحاظ سودآوری، متغیرهای حاشیه سود این صنعت در سال گذشته متوسط 3درصد نسبت به 1401 کاهش داشته است. میانگین سود دلاری آنها هم که نزدیک به 82میلیون دلار بوده، نسبت به 1401، 28درصد افت را تجربه کرده است.

عقبگرد دلاری شیرینی‌جات

بررسی درآمد و سود شیرینی‌جات از کاهش شتاب رشد آن حکایت دارد. در کنار مولفه‌‌‌های درآمد و سود به لحاظ ریالی، بررسی دلاری این مقادیر برحسب دلار نیما می‌‌‌تواند عملکرد مالی این صنعت را بهتر نمایان کند. بر این اساس متوسط فروش دلاری سالانه این صنعت 227میلیون دلار بوده و هر سال به‌طور متوسط 6درصد به این رقم افزوده شده است. با وجود این در سال 1402 این روند صعودی معکوس شده و با ثبت فروش 310میلیون دلاری کاهش 16درصدی را نسبت به 1401 به ثبت رسانده است. در بازه فصلی این کاهش تکرار شده و در زمستان 1402 میزان فروش 76میلیون و 754هزار دلار ثبت شده که در قیاس با زمستان سال قبل افت 13درصدی داشته است. در نخستین ماه از سال‌جاری میزان فروش دلاری شیرینی‌جات 14میلیون و 877هزار دلار به ثبت رسید که در مقایسه با فروردین سال قبل 15درصد کاهش یافته است.  وضعیت سودآوری شیرینی‌جات نیز همگام با تقلیل درآمدی با افت همراه بوده است. بر این اساس متوسط سود ناخالص، عملیاتی و خالص دلاری شیرینی‌جات در سال 1402 به میزان 81میلیون و 982هزار دلار به ثبت رسیده که این عدد در مقایسه با سال ماقبل با افت 28درصدی همراه بوده است. در بازه فصلی طی زمستان 1402 متوسط سود دلاری این صنعت 14میلیون و 211هزار دلار به ثبت رسیده که این عدد در قیاس با زمستان سال قبل 22درصد کاهش داشته است. در میان شرکت‌های شیرینی بازار سرمایه، «غمایه» عملکرد خوبی به لحاظ سود دلاری داشته است. بر این اساس شرکت یادشده در سال 1402 و در زمستان 1402 موفق شده است سود دلاری خود را به‌‌‌ترتیب 26 و 40درصد افزایش دهد و بهترین عملکرد را به لحاظ رشد از آن خود کرده است.

افول تناژ تولید و فروش

از 13سال گذشته مجموع تولید محصولات شیرینی و شکلات توسط گروه شیرینی‌جات صنعت غذایی بازار سرمایه، به‌طور میانگین 170هزار تن بوده و هر سال تنها 2درصد رشد داشته است. روند تولیدات همواره کاهشی بوده و طی سال‌های 1401 و 1402 به‌طور متوسط 4درصد از تولیدات این صنعت کاسته شده است. در مقیاس فصلی نیز کاهش تولید مشاهده می‌شود و طی پاییز و زمستان 1402 به‌‌‌ترتیب افت یک‌درصدی و 10درصد در تناژ تولیدی شیرینی‌‌‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل رقم خورده است. طی فروردین امسال مجموع تولید این صنعت 9هزار و 248تن به ثبت رسیده که این عدد در قیاس با فروردین سال قبل افت 17درصدی را تجربه کرده است. در میان 9شرکت شیرینی بازار سرمایه، «غمایه» با ثبت افزایش 21درصدی در مجموع تولیدات 1402 خود بهترین عملکرد را به لحاظ رشد تولیدی به ارمغان آورده است.  در کنار مقادیر تولید، بررسی تناژ فروش از اهمیت زیادی برخوردار است و نشان می‌دهد که یک شرکت از موجودی انبار خود برای فروش بهره برده است یا خیر. بر این اساس بررسی مقادیر فروش سالانه شیرینی‌‌‌ها نشان می‌دهد که طی سال‌های 1401 و 1402 با تقلیل 5 و 4درصدی همراه بوده است. در بازه فصلی نیز کاهش تناژ فروش تداوم داشته و طی زمستان 1402 با افت 11درصدی نسبت به مدت مشابه همراه بوده است. طی فروردین نیز کاهش 26درصدی در مقادیر فروش شیرینی‌‌‌ها رقم خورده و مقدار فروش به 7هزار و 841تن رسیده است. در جهش مقداری فروش نیز «غمایه» با افزایش 21درصدی تناژ سال 1402 نسبت به سال ماقبل بهترین عملکرد را داشته است. مهم‌ترین دلیلی که می‌‌‌توان برای کاهش تولید عنوان کرد، بحث قیمت‌گذاری دستوری این صنعت است. هرچند عمده محصولات تولیدی این صنعت شامل ارز ترجیحی 28هزار و 500تومانی است و این موضوع موجب کنترل هزینه مواداولیه آنها شده، اما از طرف دیگر نرخ دستوری عامل زیان و کاهش سود بوده است.

مرجع قیمت‌گذاری محصولات تولیدی صنعت شکلات و شیرینی دستوری است و تخصیص ارز 28هزار و 500تومانی به این صنعت تعلق می‌گیرد. در مقیاس سالانه طی 1402 میانگین رشد نرخ فروش محصول اصلی شیرینی‌‌‌جات که بیشترین سهم از درآمد شرکت‌ها را به ثبت رسانده، با رشد 33درصدی نسبت به مدت مشابه همراه بوده است. بیشترین رشد نرخ فروش به «غمایه» تعلق دارد که محصول اصلی خود یعنی خمیرمایه خشک را با افزایش 43درصدی نسبت به 1401 به فروش رسانده است. در فروردین‌ماه، متوسط نرخ فروش محصول اصلی 9شرکت این صنعت نسبت به متوسط 1402 با رشد 15درصدی همراه بوده است. در این مقیاس اوج افزایش نرخ متعلق به شرکت «غسالم» بوده که محصول اصلی خود یعنی کیک را با 36درصد افزایش نسبت به سال قبل به فروش رسانده است. مقایسه نرخ فروش اصلی‌‌‌ترین محصول شیرینی‌‌‌ها در فروردین نسبت به زمستان سال قبل نشان می‌دهد که به‌طور متوسط با رشد 7درصدی همراه بوده است. در این مقیاس بیشترین رشد نرخ فروش به «غمینو» تعلق دارد که محصول اصلی خود یعنی بیسکویت را در فروردین‌ماه با جهش 21درصدی نسبت به زمستان 1402 به فروش رسانده است.

کاهش 14درصدی شتاب فروش

طی 13سال گذشته متوسط رشد درآمد شرکت‌های شیرینی‌‌‌ بازار سرمایه، با رشد 38درصدی همراه بوده است. در سال 1402 برخلاف 1401 که جهش بی‌سابقه 96درصدی در رشد درآمد این صنعت رقم خورده، تنها 24درصد رشد فروش ثبت شده است. این امر به معنای کاهش 14درصدی شتاب رشد فروش این صنعت نسبت به متوسط سالانه و افت 72درصدی نسبت به 1401 است. این موضوع، به کاهش مقدار تولید و فروش در سال گذشته در کنار تقلیل انگیزه تولید با ظرفیت کامل در شیرینی‌‌‌جات بازمی‌گردد. در سال 1402 بیشترین رشد درآمد فروش متعلق به شرکت «غمایه» بوده که با ثبت فروش 828میلیارد تومانی رشد 77درصدی را به ثبت رسانده است.

درخشش «غپینو» در جهش سودآوری

با وجود روند کاهشی تولید، فروش و درآمد صنعت شیرینی‌جات، در بحث سودآوری وضعیت این صنعت مطلوب قلمداد می‌شود. در مقیاس سالانه متوسط حاشیه سود ناخالص، عملیاتی و خالص شیرینی‌‌‌ها طی 13سال گذشته به‌‌‌ترتیب 26، 19 و 18درصد به ثبت رسیده است. میانگین سه مولفه مذکور در سال گذشته یعنی 1401 به‌‌‌میزان 28درصد بوده که این عدد در مقایسه با متوسط سالانه 7درصد بیشتر است. البته باید در نظر داشت، همان‌طور که شیب درآمد این صنعت کاهش یافته، شیب سودآوری نیز روند نزولی به خود گرفته است. در سال 1401 متوسط حاشیه سود شیرینی‌جات 31درصد بوده که این عدد در سال قبل با 3درصد کاهش همراه بوده است. در مقیاس فصلی متوسط سه مولفه ارزیابی وضعیت سودآوری، 28درصد به ثبت رسیده که طی زمستان 1402 همان‌طور که تعداد عمده‌‌‌ای از صنایع با کاهش حاشیه سود همراه بوده‌‌‌اند، شیرینی‌جات نیز دچار تزلزل سودآوری شده‌‌‌اند. بر این اساس طی زمستان 1402 متوسط حاشیه سود ثبت‌شده این صنعت 27درصد بوده که در مقایسه با میانگین فصلی افت نسبی یک‌درصدی را تجربه کرده است. در میان شرکت‌های فعال در حوزه تولید شیرینی‌جات، هنوز گزارش‌های زمستان و سال 1402 دو شرکت «غصینو» و «غگرجی» منتشر نشده است. از میان 7شرکت دیگر «غپینو» با عملکرد کم‌‌‌نظیر خود در مقیاس سالانه و فصلی توانسته است گوی سبقت سودآوری را از شرکت‌های دیگر برباید. بر این اساس شرکت یادشده در سال 1402 و طی زمستان 1402 به‌‌‌ترتیب با ثبت متوسط حاشیه سود 32 و 36درصدی یکه‌‌‌تاز میدان کسب سود شیرینی‌جات بوده است. عامل اصلی رشد خوب سودآوری «غپینو» را می‌‌‌توان افزایش خوب نرخ فروش محصول اصلی این شرکت یعنی «ویفر» عنوان کرد.