تعهدات آفریقای جنوبی برای مقابله با بحران برق
آفریقای جنوبی، سومین اقتصاد بزرگ قاره آفریقا، دارای صنعت انرژی بزرگی است. مصرف برق این کشور در سال ۲۰۲۱ پس از کاهش ۵ درصدی در سال ۲۰۲۰ با ۳/ ۲ درصد افزایش به ۱۹۷ تراوات ساعت رسید. اکثریت قریب به اتفاق برق آفریقای جنوبی از زغال‌‌سنگ تولید می‌شد و سوخت‌های فسیلی ۸۸درصد از تولید را در سال ۲۰۱۷ به عهده داشتند. این در حالی است که آفریقای جنوبی هفتمین تولیدکننده زغال سنگ در جهان است. از این رو این کشور چهاردهمین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای در جهان است، اما در حال برنامه‌ریزی برای دور شدن از زغال سنگ در صنعت برق خود است و این کشور بیشترین انرژی خورشیدی و بادی را در آفریقا تولید می‌کند.
از طرف دیگر این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۵۰ بالغ بر ۳۴ گیگاوات ظرفیت برق مبتنی بر زغال سنگ خود را از مدار خارج کند. همچنین قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ حداقل ۲۰ گیگاوات ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر ایجاد کند. اما هدف آفریقای جنوبی تولید ۷۷۸۳۴ مگاوات (MW) برق تا سال ۲۰۳۰ است، که با توجه به ظرفیت‌های جدید و در راستای دستیابی به اهداف کاهش انتشار کربن، به‌طور قابل توجهی این انرژی از منابع تجدیدپذیر حاصل خواهد شد. همچنین براساس اهداف طرح منابع یکپارچه این کشور، هدف آن افزایش تولید برق تجدیدپذیر از طریق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است.
رامافوزا در یک سخنرانی تلویزیونی خطاب به مردم آفریقای جنوبی اظهار کرد مداخلات بیشتری توسط دولت در این خصوص لازم است. شرکت دولتی Eskom در طول سال آینده بودجه تعمیر و نگهداری خود را افزایش خواهد داد تا ناوگان خود را قابل اعتمادتر کند و پرسنل ماهر بخش خصوصی را برای کمک به عملیات خود استخدام کند. اسکوم یک شرکت عمومی در صنعت برق آفریقای جنوبی است که در سال ۱۹۲۳ به عنوان کمیسیون تامین برق (ESCOM) تاسیس شد. این شرکت بزرگ‌ترین تولیدکننده برق در آفریقا است و از نظر ظرفیت تولید در بین ۷ شرکت برتر جهان و از نظر فروش در بین ۹ شرکت برتر جهان قرار دارد.
اسکوم که بزرگ‌ترین شرکت دولتی آفریقای جنوبی نیز هست، تعدادی نیروگاه بزرگ، از جمله نیروگاه کندال و نیروگاه هسته‌ای کوبرگ در استان کیپ غربی، تنها نیروگاه هسته‌ای در آفریقا را اداره می‌کند. همچنین این شرکت به بخش‌های تولید، انتقال و توزیع تقسیم می‌شود که در مجموع تقریبا ۹۵ درصد برق مصرفی در آفریقای جنوبی را تولید می‌کند. به گفته رامافوزا آفریقای جنوبی به دنبال خرید برق مازاد از تولیدکنندگان مستقل برق موجود در این کشور و کشورهای همسایه در صنعت برق آفریقای جنوبی است. همچنین میزان خرید انرژی‌های تجدیدپذیر آتی دو برابر خواهد شد و به ۵۲۰۰ مگاوات خواهد رسید و نیاز به مجوز برای پروژه‌های تولیدی برای تحریک سرمایه‌گذاری خصوصی به‌طور کامل لغو خواهد شد. از طرف دیگر اسکوم قوانین و ساختار قیمت‌گذاری را برای تشویق مشاغل و خانواده‌ها به جذب انرژی خورشیدی از پشت بام‌ها ایجاد خواهد کرد و کسانی که پنل‌های خورشیدی دارند می‌توانند برق مورد نیاز خود را به Eskom بفروشند.
رامافوزا در ادامه خاطرنشان کرد: وزیر دارایی برنامه‌های دولت برای مقابله با بار بدهی ۴۰۰ میلیارد رند (۸۵/ ۲۳ میلیارد دلاری) اسکوم در بودجه میان‌مدت ماه اکتبر را تشریح خواهد کرد. با وجود اقداماتی که برای رقابتی کردن عرضه برق در این کشور انجام می‌شود، دولت همچنان شرکت اسکوم را به عنوان پایه اصلی خود در این زمینه می‌بیند و شبکه انتقال همچنان در مالکیت دولت باقی خواهد ماند. رامافوزا تصریح کرد: هدف نهایی ما دستیابی به امنیت انرژی در بلندمدت است، به‌طوری که هرگز دوباره با کمبود برق مواجه نشویم.
خرید ذخیره باتری و برق گازسوز
به گفته رئیسجمهور، اسکوم نخستین پروژه‌های ذخیره‌سازی خورشیدی و باتری خود را در کوماتی، ماجوبا، لتابو و چند نیروگاه دیگر خواهد ساخت. این امر منجر به اضافه شدن بیش از ۵۰۰ مگاوات به شبکه برق آفریقای جنوبی خواهد شد. با افزایش ذخیره انرژی مازاد که به واسطه توسعه فناوری‌‌های ذخیره باتری محقق خواهد شد، شبکه برق این کشور می‌تواند آن توان را برای رسیدگی به تقاضا در دوره‌های اوج مصرف به کار گیرد. متذکر می‌شویم که در سخنرانی رئیسجمهور هیچ اشاره‌ای به خرید برق مبتنی بر زغال سنگ، هسته‌ای یا آبی جدید نشده است.
تسهیل مقررات و قوانین جدید
در حالی که در ژوئن ۲۰۲۱، الزام مجوز برای پروژه‌های تولید تا ۱۰۰ مگاوات حذف شد، رئیسجمهور رامافوزا اکنون حذف کامل الزامات مجوز برای تولید جاسازی شده را اعلام کرده است. این امر انگیزه بیشتری برای سرمایه‌گذاری خصوصی در تولید برق خواهد داشت و زمان شروع ساخت پروژه‌ها را کاهش می‌دهد. با این حال این پروژه‌ها نیازی به مجوز ندارند، همه پروژه‌های نسل جدید همچنان باید در سامانه تنظیم‌کننده ملی انرژی آفریقای جنوبی (NERSA) ثبت نام کنند تا با قوانین زیست محیطی مطابقت داشته باشند و الزامات فنی برای اتصال به شبکه را برآورده کنند.
همچنین به گفته رامافوزا موارد دیگری نیز پیشنهاد شده‌اند که شامل کاهش الزامات نظارتی برای پروژه‌های خورشیدی در مناطق با حساسیت‌های زیست‌محیطی کم و متوسط، توسعه خطوط و پست‌‌های برق اسکوم بدون نیاز به دریافت مجوز زیست محیطی در مناطق با حساسیت کم و متوسط و در دالان‌‌های راهبردی برق این کشور و ایجاد یک نقطه ورودی واحد برای تمام برنامه‌های کاربردی پروژه‌های انرژی، هستند. ادارات و نهادها در حال بررسی تمام چارچوب‌‌های زمانی موجود هستند تا اطمینان حاصل کنند که همه درخواست‌‌ها به صورت فوری پردازش می‌شوند.
