فراخوان فیلم فجر ۸ ماه پیش از برگزاری منتشر شد
پیش‌دستی دولت ۱۳ برای جشنواره ۴۳
هرچه باشد، فراخوان جدید، تغییرات و تحولات قابل توجهی دارد. در مهم‌ترین نمونه، سیمرغ مردمی که در دولت مرحوم رئیسی حذف شده بود، امسال به جشنواره برگشته، فیلم‌های مستند حتی اگر در جشنواره حقیقت هم اکران نشده باشند، می‌توانند به فجر بیایند، نسخه راف‌کات فیلم‌ها برای هیات انتخاب پذیرفته می‌شود و اکران خصوصی فیلم‌ها در جشنواره ممنوع شده است. اضافه بر اینها بخشی هم به عنوان بخش اهدای نشان «شهید جمهور» به جشنواره اضافه شده که به منظور گرامیداشت رئیس‌جمهور فقید و یارانش در سانحه سقوط هلیکوپتر برگزار می‌شود. در فراخوان، اعلام شده است که «نشان ویژه شهید جمهور برای بهترین فیلم با نگاه به دستاوردهای انقلاب اسلامی و پیشرفت‌های کشور» به جمع جوایز اضافه شده است.
بازگشت سیمرغ مردمی
پس از گمانه‌زنی‌های بسیار، فراخوان دوره چهل و سوم جشنواره رسما اعلام کرده است که سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران پس از سه سال مجددا به جشنواره فجر باز می‌گردد. حذف این سیمرغ انتقادات زیادی را به دنبال داشت اما اعلام شده بود که تا زمان حل مشکلات مربوط به رای‌گیری و اطمینان از عادلانه و غیرقابل خدشه‌بودن روند آن، این سیمرغ به جشنواره اضافه نمی‌شود. حالا باید دید که روند رای‌گیری بهترین فیلم از نگاه تماشاگران چگونه خواهد بود.در سال‌های آخر اهدای این سیمرغ، غیرشفاف بودن روند انتخاب فیلم برگزیده و حاشیه‌های متعدد در این باره باعث شده بود اختلاف‌نظرها و درگیری‌هایی در جشنواره به وجود بیاید.
تغییرات مهم در بخش‌های مستند و کوتاه
در ادوار قبل، فیلم‌های بخش مسابقه مستند بلند از میان فیلم‌های راه‌یافته به بخش مسابقه جشنواره سینماحقیقت انتخاب می‌شدند، اما در این دوره اعلام شده است که این شرط برداشته شده و آثاری که توسط هیات انتخاب جشنواره سینماحقیقت معرفی شوند نیز می‌توانند در جشنواره فیلم فجر حضور داشته باشند. در فراخوان آمده است که مستندهای متقاضی باید «معرفی‌شده توسط هیات انتخاب هجدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران (سینما حقیقت) باشند. اما تقاضای حضور فیلم‌های مستند بلند سینمایی (حداقل ۷۵ دقیقه باشد) منوط به راهیابی این آثار به بخش مسابقه جشنواره سینما حقیقت نیست». در واقع ممکن است فیلم‌هایی علی‌رغم درخواست برای حضور در جشنواره سینما حقیقت نتوانسته باشند به هر دلیلی در بخش مسابقه این جشنواره حضور داشته باشند، اما از سوی هیات انتخاب آن، به جشنواره فجر معرفی شوند. همچنین شرط پذیرفته شدن در بخش مسابقه جشنواره فیلم‌های کوتاه تهران برای حضور در بخش فیلم کوتاه جشنواره فجر برداشته شده است.
در فراخوان جشنواره فجر ۴۳ آمده است که فیلم‌های متقاضی باید «معرفی‌شده توسط هیات انتخاب چهل و یکمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کوتاه تهران باشند. اما تقاضای حضور فیلم‌های کوتاه داستانی منوط به راهیابی این آثار در بخش مسابقه جشنواره فیلم کوتاه تهران نیست».
ممنوعیت نمایش خصوصی فیلم‌ها
اگرچه یکی از مهم‌ترین قوانین جشنواره فیلم فجر، عدم نمایش قبلی آثار در جشنواره‌ها، رویدادها یا اکران سینما بوده و این قانون در تمام ادوار ثابت بوده است، اما در مقررات اجرایی بخش ملی جشنواره چهل و سوم، تبصره دیگری نیز گنجانده شده است که هرگونه نمایش خصوصی را هم ممنوع اعلام کرده است. نویسندگان این فراخوان نوشته‌اند: «پس از ثبت‌نام، تهیه‌کننده متعهد می‌شود که نمایش فیلم در تهران و شهرستان‌ها مطابق جدول نمایش، مورد قبول ایشان خواهد بود و اعتراضی نسبت به جداول نمایش نخواهد داشت و از هر گونه نمایش فیلم به صورت خصوصی و فوق‌العاده در طول مدت برگزاری جشنواره (۱۲ تا ۲۲ بهمن) در تهران و شهرستان‌ها و به هر عنوان و شرایطی خودداری خواهد کرد.» این در حالی است که تعداد زیادی از تهیه‌کنندگان و سازمان‌ها در ایام جشنواره، اثرشان را برای برخی منتقدان و اصحاب رسانه نمایش می‌دادند. مشخص نیست که این تبصره، دست ستاد جشنواره را برای جلوگیری از چنین مواردی نیز باز می‌گذارد یا نه.
نسخه راف‌کات رسما پذیرفته می‌شود
یکی از انتقادات به جشنواره فجر که در دوره‌های قبلی تکرار می‌شد، بازبینی نسخه ناقص فیلم‌ها از نظر فیلم‌برداری یا مراحل فنی است. این انتقادها در دوره قبل جشنواره فجر تا جایی پیش رفت که بازبینی نسخه ناقص فیلم‌برداری‌شده بعضی آثار مانند «بی‌بدن»، کل این رویداد را تحت‌الشعاع قرار داد.
حالا ستاد برگزاری جشنواره فجر در فراخوان دوره چهل و سوم خیال خود و سینماگران را راحت کرده و رسما اعلام کرده است که نسخه راف‌کات که فیلم‌برداری آن به اتمام رسیده باشد برای بازبینی قابل قبول است و فیلم‌ها می‌توانند بدون در نظر گرفتن تکمیل فرآیندهای فنی پس‌تولید، از قبیل موسیقی، صداگذاری، جلوه‌های ویژه رایانه‌ای، اصلاح رنگ و ...، نسخه کامل فیلم را به دبیرخانه ارائه دهند. با این شرایط صورت‌مساله یکی از مهم‌ترین انتقادات دهه‌های اخیر به جشنواره فجر درباره اینکه نباید فیلم‌ها را بدون پایان کامل مراحل فنی آنها بازبینی کند، به طور کلی حذف شده است.
