بازی یک بام و دو هوای چین
نکاتی در مورد این کنفرانس:
۱. اتهام آمریکا به روسیه در اوکراین: کامالا هریس، معاون رئیسجمهور ایالاتمتحده، در سخنرانی خود نیروهای روسی را به جنایت در اوکراین متهم کرد و گفت که این نتیجه تحقیقات وزارت امور خارجه است. دولت ایالاتمتحده رسما به این نتیجه رسیده که سربازان روسیه در حال ارتکاب جنایات جنگی در اوکراین هستند. اکنون آمریکاییها با طبقهبندی جنایات روسیه بهعنوان «جنایات علیه بشریت» یکقدم فراتر رفتهاند. معاون رئیسجمهور آمریکا گفت: «عدالت باید اجرا شود» و عاملان آن باید پاسخگو شوند. هریس به روشهایی اشاره کرد که براساس آنها، نیروهای روسی دست به اقداماتی خلاف عرف جنگی میزنند که از جمله آنها میتوان به برقگرفتگی و جدا کردن اجباری کودکان از والدین اشاره کرد. آناتولی آنتونوف، سفیر روسیه در ایالاتمتحده، در واکنش به این موضوع گفت که آمریکاییها در تلاش هستند تا روسیه را اهریمنی جلوه دهند.
۲. چین به صلح در مناقشه اوکراین متعهد است؛ اما براساس شرایط پکن: وانگ یی، دیپلمات ارشد و وزیر خارجه چین نیز بیشتر سخنرانی خود را به درگیری در اوکراین اختصاص داد و تاکید کرد که در مورد «تاثیر طولانیمدت این جنگ بهشدت نگران» است. او نسبت به بازگشت «ذهنیت جنگ سردی» هشدار داد. وانگ -که پس از کنفرانس عازم مسکو بود- خواستار گفتوگوهای صلح شد و تاکید کرد که «برخی نیروها» به دلیل «اهداف استراتژیک فراتر از اوکراین» علاقهای به پایان زودهنگام جنگ ندارند. او توضیح بیشتری در مورد اینکه منظورش کیست ارائه نکرد، اما این پیام با ادعاهای روسیه مبنی بر عدمتمایل ناتو برای ورود به مذاکرات صلح جور درمیآید. بااینحال، به نظر میرسد چینیها بازی «یکبام و دو هوا» را در پیشگرفتهاند.
این دیپلمات ارشد چینی ضمن تکرار سخنان رهبر کشورش، شی جین پینگ و هشدار در مورد استفاده از سلاح هستهای در اوکراین، بهظاهر یک بازی پنهانی را هم آغاز کرده است. در گوشه و کنار سخنانی از ارائه کمکهای نظامی و ماهوارهای چینی به روسیه در جنگ اوکراین شنیده میشود که هشدار وزیر خارجه آمریکا در مونیخ به همتای چینی خود را به همراه داشت. درهرحال، وانگ اصرار داشت که صلح در اوکراین و سایر نقاط جهان و احترام به حاکمیت کشورهای مستقل، اولویت اصلی سیاست خارجی پکن است. وی در همین راستا، فرصت را غنیمت شمرد و نسبت به مداخله بینالمللی در موضوع تایوان هشدار داد. وانگ گفت که حفظ صلح در سراسر تنگه تایوان به معنای مخالفت با نیروهای استقلالطلب تایوان است. ایالاتمتحده همچنان نگران حمله پکن به تایوان و شکوفایی روابط این کشور با مسکو است. روابط واشنگتن و پکن پر از تنش است و در پی ماجرای بالون چینی بر فراز آمریکا بدتر هم شده است.
۳. اروپا متعهد به دادن تسلیحات بیشتر است: در حالی که وانگ یی خواستار صلح در اوکراین شد -بدون توضیح بیشتر درباره چگونگی دستیابی به آن یا معنای صلح در منطقه- رهبران اروپا متعهد شدند که بیشتر روی تسلیحات سرمایهگذاری کنند. اورسولا فوندر لاین، رئیس کمیسیون اروپا، گفت که کشورهای عضو باید با صنایع دفاعی همکاری کنند تا تولید مهمات برای اوکراین را افزایش دهند.
اولاف شولتز، میزبان کنفرانس و صدراعظم آلمان، قاطعانه از شرکای اروپایی خود خواست تا به تعهدات خود برای تحویل بدون تاخیر تانکهای جنگی به اوکراین عمل کنند. در جریان یک جلسه پرسش و پاسخ، شولتز گفت طعنهآمیز است که اکنون مجبور است از دیگران بخواهد تانکهای لئوپارد را بهسرعت به اوکراین تحویل دهند (البته پسازاینکه آنها او را تحتفشار قرار دادند). بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع جدید شولتز، به همین روش ادامه داد و بر هزینههای نظامی بیشتر در اروپا و ناتو تاکید کرد. او یک گام فراتر از وعده شولتز برای تحقق هدف ناتو مبنی بر صرف ۲درصد از تولید ناخالص داخلی برای دفاع رفت و از ائتلاف ناتو خواست تا بر سر ۲درصد بهعنوان حداقل تعهد با هدف بالاتر توافق کند.
آلمان در حال حاضر به هدف ۲درصدی دست نمییابد و با وجود افزایش ۱۰۰میلیارد یورویی اضافی شولتز به بودجه بوندسوهر، انتظار نمیرود تا چند سال دیگر این کار انجام شود. شولتز در مورد درخواستهای اوکراین برای ارسال جتهای جنگنده، صریح بود و بارها آشکارا «نه» گفت. او گفت که حمایت آلمان از کییف قاطعانه است؛ اما نسبت به تصمیمات عجولانه و خطر تشدید تنش هشدار داد.
۴. روسیه در مونیخ حرفی برای گفتن ندارد: امسال، برای اولین بار از دهه ۹۰، مقامات روسی دعوتنامهای برای این کنفرانس دریافت نکردند. بهجای مقامهای روسی، کرسی روسیه در مونیخ به منتقدان برجسته کرملین - از جمله میخائیل خودورکوفسکی سرمایهدار نفتی تبعیدی، گری کاسپاروف قهرمان شطرنج و یولیا ناوالنایا همسر آلکسی ناوالنی، سیاستمدار اپوزیسیون زندانی- داده شد. کنفرانس امنیتی مونیخ به ترویج گفتوگو، حتی بین مخالفان مشهور است؛ اما کریستوف هوسگن، رئیس «کنفرانس امنیتی مونیخ» میگوید که او نمیخواست این کنفرانس بهعنوان تریبونی برای تبلیغات روسیه مورداستفاده قرار گیرد.
در حالی که برخی نگران این هستند که کنفرانس در حال تبدیلشدن به یک باشگاه یکطرفه برای موعظه به «تغییر کیشدهندگان» است، هوسگن میگوید «او برای جنایتکاران جنگی خطونشان میکشد.» هوسگن -که بهعنوان دستیار ارشد سیاست خارجی صدراعظم سابق آنگلا مرکل خدمت میکرد- در مصاحبهای اعتراف کرد که کنفرانس سال گذشته را با متقاعد کردن روسیه به عدمحمله به اوکراین ترک کرد؛ اما چهار روز بعد، حمله او آغاز شد. در حالی که جنگ وارد دومین سال خود میشود، باید دید سرنوشت جنگ روسیه در اوکراین به کجا کشیده میشود؟ آیا شرایط به سویی خواهد رفت که سال دیگر پوتین به مونیخ دعوت شود یا خیر؟