درآمدزایی بلیز از گردشگری

مهدی نیکوئی nikoueimahdi@gmail. com بلیز، کوچک‌ترین و کم‌جمعیت‌ترین کشور آمریکای مرکزی است و در ساحل دریای کارائیب جای گرفته است. این کشور توسط کریستف کلمب اسپانیایی کشف شد، اما انگلستان بود که طی چند قرن سلطه خود را بر آن گسترش داد. این موضوع سبب شد بلیز تنها کشور در آمریکای مرکزی و جنوبی باشد که زبان رسمی آن انگلیسی است؛ موضوعی که به نظر می‌رسد در تصمیم بسیاری از گردشگران آمریکایی برای سفر به این کشور تاثیر گذاشته است. تا پیش از استقلال این کشور در سال ۱۹۸۱، به‌دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌های کافی، گردشگری آن توفیق چندانی به دست نیاورد، اما پس از این تاریخ به دنبال توسعه سریع زیرساخت‌ها، گردشگران بیشتری راهی این کشور شدند.

مهدی نیکوئی [e-mail] بلیز، کوچک‌ترین و کم‌جمعیت‌ترین کشور آمریکای مرکزی است و در ساحل دریای کارائیب جای گرفته است. این کشور توسط کریستف کلمب اسپانیایی کشف شد، اما انگلستان بود که طی چند قرن سلطه خود را بر آن گسترش داد. این موضوع سبب شد بلیز تنها کشور در آمریکای مرکزی و جنوبی باشد که زبان رسمی آن انگلیسی است؛ موضوعی که به نظر می‌رسد در تصمیم بسیاری از گردشگران آمریکایی برای سفر به این کشور تاثیر گذاشته است. تا پیش از استقلال این کشور در سال ۱۹۸۱، به‌دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌های کافی، گردشگری آن توفیق چندانی به دست نیاورد، اما پس از این تاریخ به دنبال توسعه سریع زیرساخت‌ها، گردشگران بیشتری راهی این کشور شدند. در حال حاضر، گردشگری حدود ۲۵ درصد از مشاغل این کشور را تامین می‌کند و بیش از ۱۸ درصد از GDP آن وابسته به این بخش اقتصادی است؛ ارقامی که باور کردن آنها دشوار به نظر می‌رسد. اهمیت گردشگری را می‌توان در طرح‌ها و سیاست‌های دولتی مشاهده کرد. نخست‌وزیر این کشور نیز عنوان کرده است که قصد دارد از گردشگری در مبارزه با فقر در کشور استفاده کند. برای از بین بردن فاصله طبقاتی (به‌خصوص در مناطق روستایی و فقیرتر) نیز از گردشگری استفاده می‌شود. این روند تاثیرات مثبتی بر کشاورزی، گردش مالی، بازرگانی و همچنین ساختمانی این کشور داشته است. تعداد گردشگران ورودی طی چند سال اخیر افزایش بیشتری داشته‌ و هر سال انتظارات را از این بخش بالاتر می‌برد. در سال ۲۰۱۴، تعداد گردشگران خارجی این کشور از مرز یک میلیون نفر عبور کرد. این عدد در مقایسه با حجم گردشگران سایر کشورها خیلی بزرگ به نظر نمی‌رسد اما برای کشوری کوچکی مانند بلیز با جمعیت ۳۳۰ هزار نفر، تاثیرات فوق‌العاده‌ای بر اقتصاد محلی خواهد داشت. برخی از کارشناسان مانند لورنزو گونزالس معتقدند از هر ۵ نفر جمعیت این کشور، ۳ نفر از درآمدهای گردشگری نفع خواهند برد؛ از راننده تاکسی گرفته تا کشاورز، همه و همه!

دلایل موفقیت بلیز در گردشگری

بلیز از نظر زیبایی‌های طبیعی بسیار غنی است و توسعه اکوتوریسم باعث شده که بسیاری از علاقه‌مندان طبیعت و حیات‌وحش به این کشور هجوم ببرند. ترکیب آب‌های کم‌خطر، سواحل زیبا، ارتفاعات چشم‌نواز و رودهای خروشان باعث شده است که بسیاری از گروه‌های گردشگران از خانواده‌ها گرفته تا گردشگران مخاطره‌پذیر و علاقه‌مندان به ورزش‌های آبی به این کشور توجه داشته باشند. این کشور از نظر تاریخی هم بسیار غنی است و خرابه‌های به جای مانده از «تمدن مایاها» گواه این ادعا است. گفته می‌شود این منطقه تاریخی به قدری گسترده است که مساحتی بیش از شهر امروزی بلیزسیتی (مهم‌ترین شهر کشور) و جمعیتی دوبرابر آن را در بر می‌گرفته است.

یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی این کشور، صخره‌ مرجانی معروف آن است. این صخره مرجانی که دومین صخره مرجانی بزرگ جهان محسوب می‌شود، از مناطق طبیعی تحت حمایت یونسکو هم هست. از این منطقه استفاده‌های گردشگری فراوانی می‌شود، اما چند سالی است که به لیست مناطق در معرض خطر یونسکو انتقال یافته است. یونسکو در مورد فروش، اجاره و توسعه جزایر اطراف این منطقه و تاثیرات منفی آن روی تپه دریایی به بلیز هشدار داد. در سال ۲۰۱۰ نیز به دنبال اقدامات اکتشاف نفت در داخل و حاشیه آن این سازمان به شدت ابراز نگرانی کرد. این وضعیت تا کمتر از یک ماه قبل وجود داشت تا اینکه دولت بلیز اعلام کرد برای خارج کردن این تپه از لیست عوامل در معرض خطر یونسکو، تلاش‌ و همکاری خواهد کرد. دولت وعده داده است حتی برای حفظ این منطقه، مانع استخراج نفت شود. یکی از نکات جالب در مورد گردشگری بلیز آن است که تقریبا ۷۵ درصد از گردشگران خارجی از طریق دریا و با کشتی‌های تفریحی به این کشور سفر می‌کنند. در این مورد، کشتی ضمن آنکه یک وسیله سفر محسوب می‌شود، می‌تواند یکی از جاذبه‌های این کشور نیز به حساب آید. بلیز یکی از مقاصد مناسب برای گردشگرانی است که آرزوی سفر با کشتی را در ذهن خود می‌پرورانند. بلیز با همکاری یک شرکت نروژی توانسته است در جنوب کشور خود و در دو جزیره به هم پیوسته، لنگرگاه و قطبی برای خط کشتی‌های تفریحی ایجاد کند.

گردشگری بلیز در معرض خطر؟

یکی از مشکلاتی که بلیز با آن روبه‌رو است، تبدیل این کشور به یکی از مراکز مبادله مواد مخدر است. همسایه بودن با مکزیک و گواتمالا باعث شده است امنیت این کشور در معرض خطر قرار گیرد. مبادله مواد مخدر، دزدی، درگیری‌های دسته‌جمعی، قاچاق انسان و جرائم بسیار دیگری در این کشور شایع است. در بسیاری از شهرها، مناطقی وجود دارند که کاملا در کنترل دسته‌های تبهکار است و پلیس نمی‌تواند کار خاصی انجام دهد. این موضوع باعث قتل‌های بسیاری در این کشور می‌شود. براساس گزارش دپارتمان مواد مخدر و جرائم سازمان ملل متحد، بلیز از نظر تعداد قتل‌ها به جمعیت (جنایات سرانه)، ششمین کشور خشن دنیا محسوب می‌شود. هر چند مناطق توریستی کشور از امنیت بهتری برخوردار هستند و موارد بسیار کمتری از جرائم مختلف درباره گردشگران گزارش شده است، ادامه این وضعیت بر تصور عمومی از این کشور تاثیر منفی خواهد گذاشت. در شرایطی که تعداد گردشگران بلیز در حال افزایش است، این کشور باید تدابیر جدی برای افزایش امنیت کشور خود بیندیشد.