دنیای اقتصاد- فیفا به‌دلیل آنچه که «دخالت دولت در امور فوتبال» خواند، فوتبال ایران را تا مدت نامشخصی از حضور در میادین بین‌المللی تعلیق کرد. طبق ماده ۱۷ اساسنامه فیفا، دولت‌ها حق دخالت در امور فوتبال کشور خود را ندارند و فدراسیون‌های فوتبال باید مستقل عمل کنند. کمیته اضطراری فدراسیون جهانی فوتبال برای خارج شدن ایران از این محرومیت ۳موضوع را مطرح کرده که مسوولان فدراسیون و سازمان تربیت بدنی باید آنها را انجام دهند تا فوتبال ایران از تعلیق خارج شود. فوتبال در محاق

فیفا سرانجام فوتبال ایران را تعلیق کرد. تیم امید هم از شرکت در مسابقات آسیایی دوحه محروم شد. اما هنوز مسوولان حاضر نیستند اعتراف کنند این تعلیق به خاطر کوتاهی خودشان بوده است

میثم بهرامی - همین یک هفته قبل بود که کیومرث هاشمی، سرپرست موقت فدراسیون فوتبال در مصاحبه‌ای با یک خبرگزاری با اطمینان کامل گفت: «خیالتان راحت، فوتبال ایران تعلیق نمی‌شود.»

نه تنها هاشمی، که تمام مسوولان فدراسیون فوتبال و سازمان تربیت بدنی با گفتن چنین جملاتی سعی می‌کردند همه چیز را عادی جلوه بدهند. رییس و سخنگوی سازمان تربیت بدنی، دبیرکل موقت فدراسیون فوتبال و یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در مصاحبه‌هایشان طوری حرف می‌زدند که انگار هیچ اتفاقی نیفتاده و قرار نیست هیچ اتفاقی هم بیفتد. مسوولان فعلی ورزش و فوتبال با این استدلال که فوتبال ایران یکی از قطب‌های آسیاست و هیچ‌گاه به خاطر «دخالت دولت در فوتبال» محروم نمی‌شود، به هشدارهای فیفا بی‌توجهی کردند تا بالاخره کمیته اضطراری فیفا پنجشنبه حکم تعلیق فوتبال ایران را رسما اعلام کند. این کمیته که اعضای آن رییس فیفا و یک نماینده از هر ۶ کنفدراسیون مختلف هستند، به‌دلیل آنچه که «دخالت دولت در امور فوتبال» خواند، فوتبال ایران را تا مدت نامشخصی از حضور در میادین بین‌المللی تعلیق کرد. طبق ماده ۱۷ اساسنامه فیفا، دولت‌ها حق دخالت در امور فوتبال کشور خود را ندارند و فدراسیون‌های فوتبال باید مستقل عمل کنند. دلیل تعلیق فوتبال ایران هم برکناری محمد دادکان توسط محمد علی‌آبادی، رییس سازمان تربیت بدنی و معاون رییس‌جمهور است. البته اساسنامه فدراسیون فوتبال هم که به دولت اجازه دخالت در امور فوتبال را می‌دهد نقش زیادی در تعلیق ایران داشته. کمیته اضطراری فدراسیون جهانی فوتبال برای خارج شدن ایران از این محرومیت ۳ موضوع را مطرح کرده که مسوولان فدراسیون و سازمان تربیت بدنی باید آنها را انجام دهند تا فوتبال ایران از تعلیق خارج شود. اولین موضوع «تشکیل کمیته ساماندهی فدراسیون فوتبال است» که اعضای آن «نفرات مستقل و مورد اعتماد فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا» هستند. این نفرات را فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا تعیین می‌کنند. دومین موضوع هم «اصلاح اساسنامه فدراسیون فوتبال» است که باید در اساسنامه جدید، حق دخالت دولت در فوتبال گرفته شود. اما سومین موضوع مطرح شده توسط فیفا «برگزاری انتخابات جدید ریاست فدراسیون فوتبال تحت نظر فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا پس از تایید نهایی اساسنامه جدید» است. محمد بن همام، رییس کنفدراسیون فوتبال آسیا و عضو کمیته اضطراری فیفا در این رابطه می‌گوید: «امیدواریم متولیان فوتبال ایران شرایط مطرح شده را بپذیرند که این مساله نه تنها برای بهبود وضعیت فوتبال، بلکه برای حضور تیم‌های فوتبال ایران در مسابقات مهم آسیایی اهمیت دارد.» به غیر از علی کفاشیان، دبیرکل کمیته ملی المپیک که گفته «فیفا حق دخالت در برنامه‌های داخلی فوتبال ایران را ندارد» هنوز هیچ کدام از مسوولان ورزش ایران نسبت به این موضوع واکنش نشان نداده‌اند. گفته می‌شود قرار است به‌زودی جلسه‌ای بین مسوولان سازمان تربیت بدنی و فدراسیون فوتبال برگزار شود تا آنها نظر خود را به طور رسمی اعلام کنند.

البته به احتمال زیاد مسوولان ورزشی ایران در اولین اقدام خود از فیفا شکایت می‌کنند. آنها می‌توانند به استناد مواد ۵۹ و ۶۰ اساسنامه فیفا از رفتار مسوولان فیفا به دادگاه CAS شکایت کنند. هوشنگ نصیرزاده، کارشناس امور حقوقی فوتبال می‌گوید: «۹۵درصد فوتبال ایران از اعتبارات دولتی تامین می‌شود. بنابراین فوتبال ما دولتی است و این حق برای مسوولان ورزش محفوظ است که به رای فیفا اعتراض کنند. اصلا مشخص نیست چرا فیفا بین ۳۵ کشور آسیایی که فدراسیون‌های غیردموکراتیک و تابع دخالت‌های دولت را دارند فقط برای تغییر اساسنامه فوتبال ایران بیانیه صادر می‌کند.»

نقش دادکان در تعلیق

به عقیده این کارشناس امور حقوقی فوتبال، استعفای کتبی محمد دادکان حاوی نکاتی بوده که فیفا را برای تعلیق فوتبال ایران تحریک کرده است. نصیرزاده به ایلنا می‌گوید: «استعفای علنی دادکان در رسانه‌ها به صورت دو پهلو بیان شد. حتی گفته می‌شود او در استعفای مکتوب خود به موضوع برکناری هم اشاره کرده. برخی که با شیوه کار فیفا آشنا هستند معتقدند اشاره به موضوع برکناری یکی از تلاش‌های نابخردانه‌ای بوده که برای توجه فیفا به تعلیق ایران صورت گرفته است. بیانیه فیفا به ماده ۱۷ اساسنامه این فدراسیون اشاره می‌کند و در انتهای آن نیز تقاضای بازگشت رییس قبلی را دارد که نشان می‌دهد فیفا مطالبی برخلاف آنچه در نزد افکار عمومی ما در مورد استعفا وجود دارد، دریافت کرده است. برخی از افراد برای منافع فردی خود این کار‌ها را کرده‌اند.»

البته دادکان در مصاحبه‌ای که با ایرانیوز داشته ادعا کرده به مسوولان سازمان تربیت‌بدنی اجازه داده متن استعفایش را آن طور که دوست دارند به فیفا بفرستند. او در این مصاحبه مثل ماه‌های گذشته خودش را کاملا بی‌تقصیر می‌داند و سعی می‌کند همه‌چیز را به مسوولان سازمان تربیت‌بدنی ربط بدهد، به همان‌هایی که ماه‌ها است با آنها جنگ رسانه‌ای می‌کند. او می‌گوید: «در تمام این مدت مسوولان سازمان تربیت بدنی به مردم آدرس اشتباه می‌دادند. ما این روز‌ها را هشدار می‌دادیم، اما آنها هر انگ و تهمتی که خواستند به ما زدند. همیشه می‌گفتیم دلیل تعلیق فوتبال ایران حضور غیرفوتبالی‌ها است، اما می‌گفتند این‌طور نیست و اگر دادکان استعفا بدهد همه مشکلات حل می‌شود.»

امید‌ها به دوحه نمی‌روند

با تعلیق فوتبال ایران، تمام تیم‌هایی که قرار بوده در مسابقات بین‌المللی شرکت کنند از حضور در این مسابقات محروم شده‌اند. اولین تیم‌ هم تیم‌ملی امید است که قرار بود فردا به دوحه برود تا در مسابقات آسیایی دوحه شرکت کند، اما تیم رنه سیموئز از شرکت در این مسابقات محروم شده. آندریاس هرن، سخنگوی فیفا در این رابطه می‌گوید: «فوتبال ایران از تمام فعالیت‌های بین‌المللی به حالت تعلیق درآمده. پس از این موضوع شامل حال تیم امید هم می‌شود. آنها نمی‌توانند در این رقابت‌ها به میدان بروند. فدراسیون ایران نتوانست خواسته فیفا را تامین کند و حالا از تمام فعالیت‌های بین‌المللی محروم است.» البته محمد دادکان امیدوار است مشکل حضور تیم امید در بازی‌های آسیایی حل شود. او می‌گوید: «با داوود احمدی‌نژاد، برادر رییس‌جمهور که رییس بازرسی نهاد ریاست‌جمهوری است صحبت کردم. پیشنهاد داد فعلا بهتر است پهلوان، دبیرکل سابق فدراسیون فوتبال به فدراسیون برگردد تا زمینه حضور تیم امید در بازی‌های آسیایی را فراهم کند. البته رییس سازمان تربیت‌بدنی باید با این پیشنهاد موافقت کند.»

اما با وجود حرف‌های دادکان، احتمال اینکه فدراسیون بتواند تیم‌ملی را به دوحه بفرستد تقریبا صفر درصد است. اولین بازی امیدها در دوحه هشتم آذر است که در این مدت کوتاه مسوولان فدراسیون نمی‌توانند هر ۳خواسته فیفا را انجام دهند. فقط برای برگزاری مجمع و انتخابات فدراسیون فوتبال حداقل ۲هفته زمان لازم است. از همین حالا می‌شود پیش‌بینی کرد که امیدها نمی‌توانند در بازی‌های آسیایی دوحه شرکت کنند.

حالا هم که امیدها از شرکت در این مسابقات محروم شدند، مسوولان کمیته ملی المپیک حسرت این را می‌خورند که یک مدال را از دست داده‌اند.

علی کفاشیان دبیر کل کمیته ملی المپیک می‌گوید: «با حذف امیدها از این مسابقات، یک مدال طلا را از دست دادیم.» قرار بود سیموئز، سرمربی تیم امید دیروز لیست نهایی امیدها را اعلام کند اما با اعلام خبر تعلیق فوتبال ایران سیموئز هم لیست خود را اعلام نکرد.

تعلیق ایران سیاسی نیست

پس از اعلام خبر تعلیق فوتبال ایران، بسیاری از مسوولان ورزشی و غیرورزشی ایران به این فکر افتادند که فیفا برای تعلیق ایران اهداف سیاسی داشته.

جواد آرین‌منش، عضو فراکسیون ورزش مجلس می‌گوید: «اگر فیفا اهداف سیاسی را پیگیری می‌کند نباید شرایط را بپذیریم، حتی اگر محروم شویم.»

حتی گوینده تلویزیون دولتی سوریه هم پس از اعلام خبر محرومیت فوتبال ایران گفت: «در اوج فشارهای سیاسی به دلیل برنامه‌های هسته‌ای، خبر محرومیت ایران می‌تواند یک برخورد سیاسی دیگر با این کشور محسوب شود.»

اما این اظهارنظرها در حالی است که هدف واقعی از چنین برخوردی مستقل کردن فدراسیون‌های کشورهای عضو فیفا است. فیفا با این هدف که فدراسیون‌ها بتوانند مستقل عمل کنند و زیر فشار دولت‌ها تن به تغییرات ندهند، بند ۱۷ اساسنامه خود را تنظیم کرده. محسن صفایی فراهانی، رییس سابق فدراسیون فوتبال می‌گوید: «باید با این تعلیق به صورت منطقی برخورد کرد. تعلیق فوتبال ایران کاملا قابل پیش‌بینی بود. البته این بحث اصلا سیاسی نیست و نباید از آن تعبیر سیاسی کرد. بن همام بارها به فدراسیون ایران فرصت داده بود تا اساسنامه‌اش را اصلاح کند اما این کار را نکردیم. فیفا معتقد است کشورها با وجود داشتن قوانین داخلی باید به برخی از موارد اساسی و چارچوب‌های مورد نظر فیفا احترام بگذارند. این فقط برای ایران نیست و همه کشورها باید آن را رعایت کنند. معتقدم به جای سیاسی کردن موضوع بهتر است با هماهنگی AFC و فیفا هرچه سریع‌تر انتخابات فدراسیون فوتبال برگزار شود و تغییرات مدنظر نیز در اساسنامه لحاظ گردد تا فوتبال از سردرگمی خارج شود».