اسطوره‌ای که پس از ۴۳ سال هنوز مقبره‌ای در خور شان‌اش ندارد
تختی؛ جهان پهلوانی مهجور
حمید رجبی- «هیچ چیز نمی‌تواند مرا خوشحال کند؛ پول، مدال طلا، عشق و حتی عشق... نسبت به این مردمی که به فرودگاه آمده‌اند، احساس شرمندگی می‌کنم. راستی چقدر محبت بدهکارم!؟ من چرا باید کشتی بگیرم؟ چرا باید همراه تیم مسافرت کنم، تا سبب این همه مراجعت باشم؟ اگر پاسخ به این پرسش را می‌دانستم، من هم می‌توانستم ادعا کنم چون دیگران هستم ... . وقتی کسی نداند چه عاملی سبب خوشحالی‌اش خواهد شد، بی‌تردید نخواهد توانست بگوید چرا کشتی می‌گیرد و چرا همراه تیم مسافرت می‌کند.» این آخرین گفتار جهان پهلوان غلامرضا تختی بود در هنگام عزیمت به آخرین سفر خود، در میان خیل عظیم مردمی که برای بدرقه او و همراهانش آمده بودند.
چهل و سه سال از مرگ مردی می‌گذرد که در تمام این سال‌ها ورزش ایران تنها روز ۱۷ دی‌ماه به یادش می‌افتد و با وجود همه وعده و وعیدهایی که داده شده است هنوز «جهان پهلوان غلامرضا تختی» در غربتی تاسف‌برانگیز در ابن بابویه در حسرت جایگاه و مقبره‌ای شایسته نامش است. روز جمعه چهل‌وسومین سالگرد درگذشت جهان‌پهلوان تختی در ابن‌بابویه برگزار خواهد شد، مردی که «از او مردمی مایه‌ای تازه یافت و رستم پس از قرن‌ها زنده شد.» تختی در پنجم شهریور سال ۱۳۰۹ در محله خانی‌آباد تهران به دنیا آمد، رجب خان پدر تختی غیر از او دو پسر و دو دختر داشت که همه آنها بزرگتر از رضا بودند. تختی از ۲۰سالگی کشتی را در باشگاه پولاد زیرنظر حبیب‌اله بلور آغاز کرد. در رقابت‌های قهرمانی کشور سال‌های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۸در وزن‌های ۶-۷-۸ هشت بار قهرمان و سه بار پهلوان ایران شد. غلامرضا تنها ۹سال به تحصیل پرداخت. وی خود می‌گوید: «مدت ۹سال در دبستان و دبیرستان منوچهری که در همان خانی آباد قرار داشت، درس خواندم، ولی تنها خاطره‌ای که از دوران تحصیل به یاد دارم، این است که هیچ وقت شاگرد اول نشدم، اما زندگی در میان مردم و برای مردم درس‌هایی به من آموخت که فکر می‌کنم هرگز نمی‌توانستم در معتبرترین دانشگاه‌ها کسب کنم. زندگی همچنین به من آموخت که مردم را دوست بدارم و تا آنجا که در حد توانایی من است به آنان کمک کنم. حال، این کمک از چه طریقی و از چه راهی باشد، مهم نیست. هر کس به قدر توانایی‌اش ...» تختی در اولین حضور خود در تیم ملی در رقابت‌های جهانی ۱۹۵۱ هلسینکی دروزن ۷۹ کیلوگرم صاحب مدال نقره شد و در اولین حضور خود در بازی‌های المپیک در رقابت‌های ۱۹۵۲ هلسینکی با شکست مقابل کوریدزه از شوروی به مقام دوم رسید. افتخارات پهلوان بزرگ کشتی ایران در رقابت‌های جهانی ۱۹۵۹ و ۱۹۶۱ و ۱۹۶۲ تهران، یوکوهاما و تولید و با کسب دو مدال طلا و یک مدال نقره ادامه یافت. تختی در رقابت‌های المپیک ۱۹۵۶و۱۹۶۰ ملبورن و رم نیز صاحب یک مدال طلا و یک مدال نقره شد. تختی در بازی‌های آسیایی ۱۹۵۸ توکیو صاحب مدال طلا شد و آخرین بار در رقابت‌های جهانی ۱۹۶۶ تولیدو دوبنده تیم ملی را به تن کرد. غلامرضا تختی اولین کشتی‌گیر ایرانی است که موفق شد در سه وزن صاحب مدال شود. او پر افتخارترین کشتی‌گیر تاریخ کشتی ایران است. وایکینگ پالم سوئدی، عادل آتان ترک، بوریس کولایف روس، پیتر بیلر آمریکایی، دیتریش آلمانی، ویزیستیوک روس، عصمت آتلی ترک، حسن کنگور ترک، الکساندر مدوید بلاروس و احمد آئیک ترک مهم‌ترین رقیبان تختی در ۱۴ سال حضورش در عرصه بین‌المللی بودند. تختی در لیست بهترین‌های قرن فیلا در جایگاه سیزدهم قرار دارد و در رقابت‌های جهانی۲۰۰۷ باکو نیز از او به عنوان یکی از مشاهیر کشتی دنیا تجلیل شد.
تختی هنوز برای ما شناخته نشده است
تختی هنوز برای ما شناخته نشده، آری، ما مردم عادت کرده‌ایم هر سال و سالی یکبار چند ساعتی فکرمان، ذهن مان را به او مشغول کنیم و تعدادی هم وقت شان را در حد چند ساعت برای او در سال گشت نبودنش گذرانده و به کنار مزار او بروند به احساسات پاک خود پاسخ داده و دیگر.... جهان پهلوان علاوه بر قهرمانی، به لحاظ منش و رفتار انسانی و سجایای اخلاقی پسندیده و جوانمردی و نوع دوستی شهره خاص و عام بوده است. او زندگی خود را وقف مردم کرده بود. شادروان تختی در ورزش باستانی و کشتی پهلوانی نیز دارای تبحر و مهارت بود، چنان که سه بار پهلوان ایران شد و هر بار کشتی‌گیران نامداری را مغلوب کرد.
وی درجایی گفته بود فکر اینکه روزی قهرمان کشور یا احتمالا قهرمان جهان شوم، خجالتم می‌داد. اصلا من در این مورد کمتر فکر می‌کردم چون جرات آن را نداشتم فکر کنم و پس از آن نتیجه بگیرم که فکر بچگانه‌ای بود و نباید با یاد آن دلخوش بود.
تختی خطاب به جوانان
برای آن دسته از جوانانی که از کوچکترین شکست یاس و ناامیدی در رگ و ریشه خود جایگزین می‌سازند موضوعی را در میان می‌گذارم... در برابر مصائب زندگی استقامت کنید و از وسوسه‌های بی‌جا و خانمان برانداز دور باشید. بیایید این افکاری که در خود جمع کرده‌اید مثل یاس و ناامیدی و ترس از شکست را دور بریزید، فقط تلاش کنید تا مفید به حال خویش و جامعه خود باشید. من اگر در کار خودم استقامت نشان نمی‌دادم بدون تردید امروز نمی‌توانستم به مقام قهرمانی برسم. تنها در عالم ورزش چنین قانونی حاکم نیست، در همه امور زندگانی چنین است.
وی چهار ماه پس از بازگشت از آخرین سفر خود (تولید و -۱۹۶۶) در آبان ماه سال ۱۳۴۵ زندگی مشترک خود را با همسرش آغاز کرد که حاصل آن تولد بابک در سال ۱۳۴۶ بود و سرانجام پس از گذشت چهار ماه از تولد فرزندش خبر درگذشت جهان پهلوان همه را در اندوهی عظیم و بهتی شگفت انگیز فرو برد.
ارسال نظر