مبارزه با دوپینگ فوتبالیست‌ها بر عهده ستاد مبارزه با دوپینگ است

خبرگزاری مهر - گروه ورزش: با تایید «فیفا» و «وادا» وظیفه گرفتن آزمایش دوپینگ از بازیکنان فوتبال بر عهده ستادمبارزه با دوپینگ است و کمیته ضددوپینگ فدراسیون فوتبال نمی تواند نقشی در این زمینه داشته باشد.

مبارزه با پدیده شوم دوپینگ تابع قوانین و سلسله مواردی است که مهم‌ترین مشخصه آن یکپارچه کردن و هماهنگ‌سازی مقررات مبارزه با دوپینگ میان ورزشکاران رشته‌های مختلف تمام کشورها در جامعه جهانی ورزش است. فلسفه تشکیل آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ (وادا) به عنون متولی مبارزه جهانی با دوپینگ نیز همین مساله است. پیش از تشکیل وادا تمام فدراسیون‌های داخلی و بین‌المللی رشته‌های مختلف در راستای سالم‌سازی و کنترل دوپینگ در میان ورزشکاران خود به طور مستقل از یکدیگر عمل می‌کردند تا اینکه اقدام فدراسیون جهانی دوومیدانی مبنی‌بر تهیه فهرستی از داروهای ممنوعه و معرفی آن به گروه‌های زیر مجموعه خود جرقه‌های هماهنگی در اجرای مبارزه با دوپینگ را به وجود آورد. پس از آن در سال ۲۰۰۲ آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ (وادا) در دهکده جهانی ورزش رسمیت پیدا کرد تا درعصری که سیاه و سفید، عرب و عجم، شرق و غرب و ... هیچ فرقی با هم ندارند تمام رشته‌های ورزشی در راستای کنترل دوپینگ تحت پوشش این آژانس قرار بگیرند و از این راه احترام به حقوق تمام ورزشکاران اعمال شده و در برخورد قانونی با ورزشکاران متخلف اقدامات لازم صورت پذیرد.

پس از تشکیل وادا نمایندگان بیش از ۶۰۰ سازمان از سراسر جهان شامل نمایندگان دولت‌های ۱۹۲ کشور جهان، تمام فدراسیون‌های ملی و نیز کمیته ملی المپیک کشورها (NOC) با امضای «کد وادا» موافقت خود را با یکسان‌سازی در مبارزه با دوپینگ اعلام کردند. ایران نیز جزو اولین کشورهای آسیایی بود که توسط محسن مهرعلیزاده (رییس وقت سازمان تربیت بدنی) کد وادا را امضا کرد.

در این بین امضای با قید و شرط فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) کارشکنی‌هایی را برای مدیریت وادا ایجاد کرد چرا که مسوولان فیفا با توجه به قراردادهای بالای بازیکنان فوتبال، محرومیت ۲‌سال به بالا را برای ورزشکاران متخلف قبول نداشتند. از همین جا مقدمه اختلافات وادا و فیفا شکل گرفت.

یکی از بارزترین تاثیرات این اختلاف در جریان رقابت‌های جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان خود را نشان داد. در آن زمان فیفا به عنوان برگزارکننده اصلی رقابت‌ها به دلیل امضا نکردن کد وادا اجازه نظارت مستقیم و مستقل بر بازی‌ها را پیدا نکرد و مجبور شد با همکاری مستقیم دولت میزبان (آلمان) که کدا وادا را امضا کرده بود مسابقات را اداره کند. اختلاف‌نظر میان وادا و فیفا در ورزش ایران نیزتاثیر خاص خود را به جا گذاشت و باعث شد در آن زمان بنا به درخواست کتبی مهدی قدمی (معاون وقت سازمان تربیت‌بدنی) ستاد ملی مبارزه با دوپینگ کشورمان کمیته ضد دوپینگ فدراسیون فوتبال را در فعالیت‌های مربوط به نمونه‌گیری و کنترل دوپینگ تفویض اختیار کند. البته محمد دادکان که در آن زمان ریاست فدراسیون فوتبال را بر عهده داشت ملزم به همکاری و هماهنگی فی مابین با ستاد شد. طوری که در پایان سال ۸۴ پهلوان (دبیر وقت فدراسیون فوتبال) گزارش مکتوبی از نمونه‌گیری‌های نتایج به دست آمده از آزمایش بازیکنان فوتبال را در اختیار ستاد گذاشت (این گزارش هم اکنون در ستاد ملی مبارزه با دوپینگ موجود است).

شاید همین تاثیرات بود که باعث شد آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ (وادا) برای شکایت علیه فیفا به CAS (بالاترین نهاد حقوقی در ورزش جهان) اقدام کند. در این رابطه و پس از کشمکش‌های فراوان در آوریل ۲۰۰۶ CAS رای به پیروزی وادا داد و فیفا را ملزم کرد تا قوانین وادا را بدون هیچ قید و شرطی بپذیرد. درمقابل مسوولان فیفا هم در یک واکنش بجا و منطقی با جسارت و جرات کامل این رای را پذیرفته و با امضای کد وادا همکاری همه جانبه خود را با وادا آغاز کردند.

اما طبق نص صریح و شفاف بند ۳- ۱۵ آیین‌نامه وادا که در مورد مدیریت نتایج، دادرسی و اعمال محرومیت‌ها ارائه شده، عدم گزارش به نادوی ایران خلاف قانون است: «در برخی موارد مراحل مربوط به ستاد ملی مبارزه با دوپینگ که انجام نمونه‌گیری را برعهده داشته است توسط سازمان دیگری دنبال می‌شود، به عنوان مثال فدراسیون ملی، ورزشکار. ولی در این قبیل موارد وظیفه اطمینان از مطابقت قوانین سازمان دوم با مقررات آیین‌نامه بر عهده ستاد ملی مبارزه با دوپینگ است.»

سخنگوی ستاد ملی مبارزه با دوپینگ در این زمینه به یک نکته مهم اشاره می‌کند: «اگر نتیجه نمونه‌گیری در فوتبال مثبت اعلام شود یا نتیجه‌ای شاکی خصوصی داشته باشد فدراسیون فوتبال نمی تواند هیچ عکس‌العملی داشته باشد زیرا این کار خلاف مقررات است.»

با این وضعیت اقدام فدراسیون فوتبال برای اعلام نتایج، محرومیت‌ها و مدیریت نتایج منع قانونی دارد بنابراین این فدراسیون از انجام نمونه‌گیری هم محروم می‌شود زیرا نهاد نمونه‌گیری‌کننده مسوول نتایج هم است.بند ۱۵ آیین‌نامه وادا با نثری واضح و مشخص به این نکته اشاره کرده است: «وظیفه مدیریت نتایج و دادرسی بر عهده سازمانی است که انجام نمونه‌گیری را برعهده داشته است.»

کرم‌ا... علیمرادی دبیرکل ستاد ملی مبارزه با دوپینگ به استناد به بندی از آیین‌نامه وادا ادامه فعالیت کمیته ضد دوپینگ فدراسیون فوتبال را غیرقانونی می‌داند: «در یک زمان بنا به شرایط خاصی که وجود داشت فدراسیون فوتبال را در امر کنترل دوپینگ تفویض اختیار کردیم و اینک می‌خواهیم بر اساس اختیارات قانونی که داریم این اختیار را از آنها پس بگیریم. فدراسیون فوتبال رییس خود را شناخته و باید از قانون وادا تبعیت کند.»

البته محمدرضا شریف رییس کمیته ضد دوپینگ فدراسیون فوتبال بدون توجه به این قوانین عملکرد کمیته تحت‌ریاست خود را قانونی می‌داند. وی معتقد است ستاد ملی مبارزه با دوپینگ صلاحیت رسیدگی و کنترل دوپینگ فوتبال را ندارد و تنها، شورایی که زیر نظر مستقیم سازمان تربیت بدنی باشد را به عنوان مرجع قابل قبول برای مدیریت برکنترل دوپینگ در فوتبال قبول دارد.در این رابطه جان شوماخر، مدیر رسانه‌ای فیفا در این خصوص گفت: « فیفا، فقط نمونه‌گیری‌هایی را قبول دارد که از آزمایشگاه‌های وادا به این نهاد ارسال شود. تنها مرجع نمونه‌گیری از ورزشکاران، ستادهای مبارزه با دوپینگ هستند و از جانب فیفا به رسمیت شناخته می‌شوند.»

این در حالی است که فردریک دانزه، مدیر ارتباطات وادا این موضوع را تایید می‌کند: کمیته ضد دوپینگ فدراسیون فوتبال و ستاد ملی مبارزه با دوپینگ متاثر از قوانین وادا هستند. با این حال کار نمونه‌گیری این دو نهاد درنهایت باید با هماهنگی ستاد صورت پذیرد. وادا از اینکه در کشورها چه می‌گذرد، اطلاعی ندارد با این حال فدراسیون‌ها باید با ستاد هماهنگ باشند.

شریف ستاد ملی مبارزه با دوپینگ را یک نهاد وابسته به فدراسیون پزشکی - ورزشی دانسته و این موضوع را یکی دیگر از ایرادهای وارده بر فعالیت این ستاد معرفی کرده است. در حالی که تنها اشتراک این دو نهاد حضور کرم‌ا... علیمرادی رییس فدراسیون پزشکی- ورزشی به عنوان دبیرکل در ستاد ملی مبارزه با دوپینگ است وگرنه آنها در تمام فعالیت‌ها مجزا از هم عمل می‌کنند؛ چرا که طبق قانون، ستاد نمی‌تواند تحت پوشش هیچ ارگان و نهاد دیگری باشد و از طرفی کیومرث هاشمی به عنوان نماینده سازمان تربیت بدنی اجازه فعالیت غیرقانونی را در ستاد ملی مبارزه با دوپینگ نمی‌دهد.