فوتبال ایران در اغما

گروه ورزش: فوتبال اوضاع بحرانی دارد. بی‌توجهی به خط قرمزهای فیفا و بی‌اعتنایی به «بایدها و نبایدهای» آن، کار را به جایی رسانده که هر لحظه بیم آن می‌رود فوتبال ایران با تهدیدهای جدی روبرو شود. تاکنون دو مرحله تعویق انتخابات فدراسیون فوتبال و نامشخص بودن زمان قطعی برگزاری آن جدی‌ترین دغدغه‌ای است که این روزها فوتبال ایران را درسطح ملی و بین‌المللی با چالش‌های بسیاری روبه‌رو کرده که به نظر نمی‌رسد با مقاومت‌ها و پافشاری‌های موجود عبور از بحران کنونی به سادگی امکان پذیر باشد و بتوان راه‌حل‌های سریع و اجرایی برای آن یافت.

نزدیک به یکسال از تشکیل کمیته انتقالی می‌گذرد و جلسات یکشنبه و چهارشنبه اعضای این کمیته برای خروج فوتبال ایران از این وضعیت بحرانی و بلاتکلیفی همچنان ادامه دارد و کمیته‌ای که بنا بود ظرف مدت ۴ ماه نسبت به تدوین اساسنامه و برگزاری مجمع عمومی اقدام کند، با گذشت نزدیک به ۱۲ ماه همچنان در مدار بسته حرکت می‌کند و هیچگونه پیشرفتی در روند برگزاری انتخابات دیده نمی‌شود.

انگشت گذاشتن فیفا و AFC روی برخی از مفاد اساسنامه این روزها اصلی‌ترین مخالفتی است که مانع از برگزاری انتخابات فدراسیون فوتبال است که علیرغم سفر تمامی اعضای کمیته انتقالی به مقر AFC و شنیدن اظهارات صریح نمایندگان فیفا هیچگونه تغییری را در رویه گذشته کمیته انتقالی باعث نشده و به نظر می‌رسد برخی مقاومت‌های داخلی همچنان مانعی جدی بر سر برگزاری انتخابات است.

در این میان شکاف میان اعضای کمیته انتقالی و مخالفت‌های صریح نسبت به تصمیمات و تاکیدات اعضای منتخب فیفا، عملا پیشرفت کار کمیته انتقالی را متوقف کرده و جلسات هفتگی این کمیته به طرح موضوعاتی تکراری و بی‌نتیجه تبدیل شده که حتی افکار عمومی نیز از این تکرار آزاردهنده به ستوه آمده و از اینکه اعضای این کمیته حقایق پشت پرده و موانع موجود بر سر راه انتخابات را بازگو نمی‌کنند به ستوه آمده‌اند.

با وجود اینکه اعضای کمیته انتقالی از بیان اینکه چرا انتخابات فدراسیون فوتبال تاکنون دوبار به تعویق افتاده و ناتوانی این کمیته از برپایی یک انتخابات معمولی برای فوتبال ایران طفره می‌روند، اما واقعیت این است که فیفا تحت هیچ شرایطی حاضر به پذیرش کاندیداتوری رییس سازمان تربیت بدنی در انتخابات فوتبال نیست و این امر را دخالت صریح دولت و مانعی جدی بر سر راه استقلال فدراسیون فوتبال می‌داند.

فیفا تاکید دارد افرادی که سیاست‌گذار دولت هستند نمی‌توانند در اداره فدراسیون فوتبال نقش داشته باشند و این وابستگی همواره تهدیدی برای استقلال فدراسیون است موضوعی که فیفا به شدت نسبت به آن حساسیت دارد و این امر را مغایر سیاست‌های اساسی خود در قبال کشورهای عضو می‌داند. در نشست اخیر کمیته انتقالی با اعضای AFC و فیفا این موضوع به صراحت مطرح و راه حل آن نیز کناره‌گیری علی‌آبادی از انتخابات فدراسیون فوتبال و یا حضور وی در انتخابات با مسوولیتی غیر از ریاست سازمان تربیت بدنی عنوان شد.

دو موضوعی که به نظر نمی‌رسد سازمان تربیت بدنی در موقعیت کنونی حاضر به پذیرش آن شود و وقفه‌ای که تاکنون در برگزار نشدن انتخابات رخ داده درست از همین ناحیه است.

پرواضح است که فدراسیون فوتبال به عنوان یک فدراسیون استراتژیک در ورزش کشور از اهمیت و حساسیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است و سازمان هرگز حاضر نخواهد شد فدراسیونی با طیف عظیمی از مخاطبان و تاثیرگذار بر افکار عمومی را از دست بدهد . فدراسیونی که حتی بعضا کارنامه دوره چهارساله رییس سازمان نیز با آن سنجیده می‌شود و کاملا طبیعی است طیف سازمان به هر خواسته‌ای در خصوص انتخابات تن در نخواهد داد.

از سوی دیگر به نظر می‌رسد کمیته انتقالی نیز با وجود پیگیری‌ها و تاکیدی که بر برگزاری انتخابات دارد، تسلیم شرایط موجود شده و نمی‌تواند یکجانبه تصمیمات خود را به اجرا درآورد. در این میان خطر دخالت مستقیم فیفا در انتخابات فدراسیون فوتبال نیز بسیار جدی است و از طرفی تیم ملی در آستانه بازی‌های مقدماتی جام جهانی هنوز فهرست نفرات و کادر فنی خود را به فیفا اعلام نکرده و این می‌تواند تبعات ناخوشایندی حتی به قیمت محرومیت از بازی‌های مقدماتی برای فوتبال ایران به همراه داشته باشد.

فوتبال ایران در بحرانی‌ترین دوران تاریخ خود در مدار بسته‌ای قرار گرفته که بیش از همه خود باعث بروز آن بودیم و امروز هم که ناگزیر به پذیرش خواست نهادهای بین‌المللی فوتبال هستیم، برخی احساس مسوولیت نکردن‌ها و خودمحوری‌ها اجازه نمی‌دهد فوتبال در فضایی دموکراتیک تنفس کند. اینکه آینده این فوتبال به کجا می‌انجامد و پرطرفدارترین ورزش کشورچه سرنوشتی خواهد یافت پرسشی است که نمی‌توان پاسخ روشنی برای آن یافت اما می‌توان با قاطعیت در این باره گفت که فوتبال برای ادامه حیات خود باید درچارچوب قانون حرکت کند و تخطی از قانون تحت هیچ شرایطی پذیرفته نیست.

فیفا بر دولتی نبودن نامزدهای فدراسیون فوتبال تاکید داشته و دارد و از ابتدا نیز این موضع خود را صراحتا اعلام کرده و طبیعی است که اجازه نخواهد داد تا انتخابات خارج از این چارچوب تعیین شده برگزار شود.

اینکه سیاست‌گذاران ورزش کشور نمی‌خواهند چنین اصل روشن و واضحی را بپذیرند موضوعی است که شاید به تازه بودن اجرای دموکراسی درفوتبال ایران بازمی گردد چرا که سال‌ها است «انتصابات» به جای «انتخابات» آزاد در فوتبال ما حکمفرما بوده و هرگونه انتخابی خارج از دیدگاه‌ها و نظرات گروه حاکم بر«فدراسیون استراتژیک فوتبال» خارج از روال طبیعی تلقی می‌شود.

اینکه فشارها و قوای قهری نهادهای بین‌المللی فوتبال تا چه اندازه بتواند نگرش دموکراتیک را بر فوتبال ما حاکم کند موضوعی است که گذشت زمان آن را مشخص خواهد کرد ولی آنچه مسلم است کرسی فدراسیون فوتبال فعالیت سیاسی نیست و تاکید فیفا بر برپایی مجمع عمومی و حضور تمامی نمایندگان نهادهای مرتبط با فوتبال در آن دلیل محکمی بر نزدیک شدن انتخاب نهایی به تصمیم جمعی و کار گروهی است.

امروز فوتبال مدیری می‌خواهد که با رای آزاد و براساس شایستگی و توان مدیریتی برگزیده شود و فیفا نشان داده که در مقابل هرگونه دخالتی و تخطی از قانون سختگیرانه می‌ایستد و در این شرایط انتظار این است تا برخی نامزدها به خاطر فوتبال، احترام به افکار عمومی ، فضا را برای انتخاباتی آزاد و به دور از هرگونه شائبه باز بگذارند. این ساده‌ترین راه‌حل پایان مناقشات فوتبال و زمینه‌ای برای رسیدن به انتخاب اصلح است.