گروه نفت و پتروشیمی: روز گذشته وزیر نفت میزبان دو میهمان مهم بود یکی از آسیای شرقی و دیگری از اروپا. بیژن زنگنه در ابتدا دیداری با هیات اقتصادی کره‌جنوبی به سرپرستی ایل هو یو، وزیر زیرساخت و حمل‌و‌نقل این کشور داشت. دومین میهمان وزیر نفت فیلیپ هاموند، وزیر امور خارجه انگلیس بود. در هر دو دیدار بر گسترش روابط با ایران به خصوص در حوزه انرژی تاکید شد.

زنگنه بعد از دیدار با هیات کره‌ای اعلام کرد که بعد از رفع تحریم‌ها صادرات نفت خام به این مشتری قدیمی ایران افزایش می‌یابد. هو یو نیز تاکید کرد در پسا‌تحریم ایران مجددا یکی از قطب‌های مهم انرژی جهان خواهد شد.

افزایش صادرات به کره‌جنوبی در پسا‌تحریم

دومین هیات اقتصادی آسیایی نیز از راه رسید و طبق روال دیگر هیات‌هایی که تا کنون عازم تهران شده‌اند مذاکره با وزیر نفت یکی از مهم ترین محورهای سفر آنها بود. در این دیدار به گسترش روابط بین دو کشور به خصوص در حوزه انرژی تاکید شد؛ وزیر نفت همچنین از مذاکره برای افزایش صادرات نفت خام به کره‌جنوبی خبر داد و بر این اساس ایران گامی دیگر جهت افزایش فروش نفت در پسا‌تحریم برداشت.

کره‌جنوبی از مشتریان قدیمی نفت ایران است. این کشور که به گفته وزیر نفت پیش از تحریم‌ها روزانه بیش از ۱۸۰ هزار بشکه از ایران نفت خریداری می‎‌کرده با افزایش تحریم‌ها واردات خود را کاهش داده و در حال حاضر روزانه حدود ۱۰۰ هزار بشکه از ایران نفت وارد می‌کند. به گزارش «شانا»، بیژن زنگنه، روز گذشته پس از دیدار با ایل هو یو، وزیر زیرساخت و حمل و نقل کره‌جنوبی در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه ایران و کره‌جنوبی در زمینه‌های مختلفی می‌توانند با یکدیگر همکاری داشته باشند، اعلام کرد: کره‌جنوبی موافقت خود را برای افزایش خرید نفت از ایران اعلام کرده است، اما تصمیمات اصلی بعد از لغو رسمی تحریم‌ها گرفته می‌شود.

وزیر نفت با بیان اینکه بخش‌های مختلف خصوصی و دولتی ایران و کره‌جنوبی می‌توانند در زمینه‌های مختلف مثل برداشت نفت خام، سرمایه‌گذاری در بخش ال‌ان‌جی و سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های پتروشیمی همکاری گسترده‌ای داشته باشند، تاکید کرد: ایران امروز با ایران قبل از تحریم‌ها چه از نظر زیر بناها و چه از نظر توانمندی و ظرفیت نیروی انسانی تفاوت زیادی کرده است و شرکت‌های خارجی باید برای حضور مجدد در ایران به این موضوع توجه کنند. زنگنه به سابقه همکاری ایران و کره‌جنوبی و آشنایی شرکت‌های دو کشور با یکدیگر اشاره کرد و درباره همکاری‌های بیمه‌ای دو کشور نیز گفت: دراین دیدار از آنها خواسته شد بیمه‌های دولتی کره‌جنوبی، فاینانس پروژه‌های ایرانی را پوشش دهند.

وی با تاکید بر اینکه ایران درحال حاضر چک سفید به کسی نمی‌دهد، درباره حضور کره‌جنوبی در بخش بالادستی نفت در ازای در اختیار گرفتن بازار ال‌ان‌جی این کشور گفت: شرکت‌های کره‌جنوبی در بخش بالادستی نفت شرکت‌های صاحبنامی نیستند، اما ایران علاقه‌مند به حضور کره‌جنوبی در بازار ال‌ان‌جی این کشور است. ایران با هر کشوری که پیشنهاد بهتری برای انجام فعالیت داشته باشد همکاری می‌کند.

وزیر زیرساخت و حمل ‌و نقل کره‌جنوبی نیز از تمایل دولت این کشور برای بازگرداندن سطح روابط و همکاری‌های تهران و سئول به پیش از تحریم‌ها و رساندن آن به سطحی مطلوب خبر داد. وی تاکید کرد: بعد از پایان عملی تحریم‌ها، ایران مجددا به یکی از قطب های مهم در صنعت انرژی منطقه و جهان بدل می‌شود بنابراین، شرکت‌های کره‌ای علاقه زیادی به حضور در این قطب انرژی جهان دارند. هو یو با اشاره به گفت‌وگوها درباره روابط دو جانبه تهران - سئول و چگونگی توسعه همکاری‌ها در آینده گفت: فکر می‌کنم به‌زودی شرکت‌ها و کارشناسان بخش‌های مختلف می‌توانند درباره زمینه‌های همکاری دو‌جانبه وارد بحث و مذاکره شوند.

وی افزود: ایران و کره‌جنوبی درباره روابط دوجانبه در حوزه پتروشیمی و بخش‌های عمرانی صنعت نفت بحث و گفت‌وگو کردند. ما تلاش می‌کنیم روابط خوبی را که در گذشته داشتیم و تا حدودی در سال‌های اخیر به دلیل تحریم‌ها محدود شد، دوباره به شرایط مطلوب بازگردانیم. وزیر زیرساخت و حمل‌‌ونقل کره‌جنوبی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه اراده سیاسی کره‌جنوبی برای رساندن سطح روابط به پیش از تحریم‌ها و افزایش همکاری‌های دوطرف چه اندازه است و چه مقدار برای این هدف تلاش می‌کند، گفت: سفر ما به ایران با همین هدف طراحی شده است و عملیاتی شدن آن به زمان نیاز دارد.

در این بین معاون مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران نیز با اشاره به علاقه‌مندی شرکت‌های کره‌ای برای حضور در صنعت پتروشیمی ایران، گفت: پیش از تشدید تحریم‌ها این شرکت‌ها در بخش‌های مهندسی و تامین تجهیزات و کالا در این صنعت فعالیت قابل قبولی داشته‌اند. پیوندی گفت: در مذاکرات با شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران کره‌ای به آنها پیشنهاد شد، با همکاری و استفاده از توانمندی شرکت‌های ایرانی می‌توانند تجهیزات مورد نیاز صنعت پتروشیمی ایران و کشورهای منطقه خاورمیانه را تامین کنند.

در هیات ٣٠ نفره کره‌جنوبی علاوه بر وزیر زیرساخت و حمل و نقل این کشور نمایندگانی از شرکت مهندسی و ساختمان هیوندایی، شرکت توسعه هیوندایی، شرکت دوو و چند شرکت فعال در حوزه‌های صنعتی و ساختمانی حضور داشتند.

بازار آسیا؛ محور افزایش صادرات در پسا‌تحریم

با افزایش تحریم‌ها از سال ۲۰۱۱ صادرات نفت ایران رو به کاهش گذاشت. از سویی کشورهای اروپایی تحت تاثیر تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا واردات خود را از ایران قطع کردند و از سوی دیگر کشورهای آسیایی نیز تحت فشار غرب میزان خرید خود را از ایران کاهش دادند در واقع غرب به کشورهای آسیایی اجازه داد خرید نفت از ایران را به شکل محدود و کنترل شده ادامه دهند. در واقع بعد از تحریم‌ها چهار کشور آسیایی چین، ژاپن، هند و کره جنوبی مهم‌ترین مشتریان نفتی ایران شدند که عمده نفت صادراتی ایران را خریداری می‌کردند.

در پی افزایش یافتن تحریم‌ها صادرات نفت ایران که پیش از تحریم‌ها به حدود ۵/ ۲ میلیون بشکه در روز می‌رسید در سال ۲۰۱۲ در برخی از ماه‌ها به کمتر از ۷۰۰ هزار بشکه در روز رسید. البته بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم و افزایش امیدها به مذاکرات هسته‌ای نفت ایران با اقبال بیشتری در بازار آسیا روبه رو شد و میزان صادرات کشورمان قدری افزایش یافت، اما بر‌اساس توافق موقت ژنو کشورهای وارد‌کننده نفت از ایران به خرید نفت حدود یک میلیون بشکه در روز محدود شدند.

حال با به توافق رسیدن ایران و غرب بر سر مساله هسته‌ای کشورمان بیش از هر زمان دیگری به لغو تحریم‌ها نزدیک شده‎‌ایم. ایران اعلام کرده است که در نظر دارد تا ۶ ماه بعد از تحریم‌ها صادرات نفت کشور را به میزان قبل از تحریم‌ها برساند. در این بین درحالی که برخی منابع در توان ایران برای افزایش تولید نفت تردید دارند به نظر می‌رسد مهم‌ترین‌ مانع بر سر افزایش صادرات و تولید نفت ایران مشکل بازاریابی است. یعنی مادامی که ایران نتواند برای نفت خود مشتری پیدا کند نمی‌تواند تولید خود را افزایش دهد.

حال با به توافق رسیدن ایران و غرب بر سر مساله‌ هسته‌ای کشورمان مذاکرات فشرده‌ای با کشورهای غربی و شرقی آغاز شده است که علاوه بر مذاکره بر سر بازگشت سرمایه‌گذاران خارجی به ایران یکی از محورهای مهم این گفت‌وگوها مذاکره برای افزایش صادرات نفت بوده است.

در حال حاضر ایران با هیات‌‌های اقتصادی از آلمان، ایتالیا، فرانسه، ژاپن و کره مذاکره کرده است که همگی از مشتریان سابق یا کنونی نفت ایران بوده‌اند. روز گذشته دیداری نیز با وزیر امور خارجه انگلستان انجام شد که یکی از همراهان وی مدیرعامل شرکت انگلیسی شل، یکی از غول‌های بزرگ نفتی است که سابقه حضور در پروژه‌های نفتی ایران را نیز داشته است.

حاشیه‌های پررنگ‌تر از متن نشست

در حاشیه نشست وزیر نفت با وزیر امور خارجه انگلیس، حرف‌هایی گفته شد که شاید از متن دیدارها مهم‌تر بود. زنگنه درخصوص افت قیمت‌ نفت و واکنش ایران به آن گفت: ایران با برگزاری نشست اضطراری اوپک موافق است و مخالفتی با آن ندارد و اگر این جلسه برگزار شود، بر بازار نفت‌ تاثیر‌گذار خواهد بود اما نشست اضطراری باید با اجماع اعضای اوپک برگزار شود و در صورت اجماع برای این نشست، یعنی اینکه تمام اعضا تصمیم دارند که به نتیجه‌ای برسند. بعید می‌دانم بعضی از کشورها که در پس ذهنشان اهداف سیاسی برای کاهش قیمت‌ها دارند، به سادگی با این کار موافقت کنند.زنگنه اظهار کرد: وضع بازار نفت به گونه‌ای است که باید تولید نفت مدیریت شود و اوپک باید به میزان سهم خود در این جریان ایفای نقش کند، به ویژه کسانی که در سال‌های گذشته مقادیر زیادی نفت تولید کردند و درآمدهای سرشاری از این بابت به‌دست آوردند. زنگنه افزود: فضای سیاسی درون اوپک و به‌خصوص کشورهای حاشیه خلیج‌فارس فضای ناآرامی است و هنوز فضای مناسبی برای مذاکره در اوپک وجود ندارد.

وی درباره اینکه آیا در این شرایط افزایش تولید نفت ایران منطقی است، اظهار کرد: ما به هر قیمتی تولید نفتمان را افزایش می‌دهیم و راهی جز این نداریم؛ این سیاست وزارت نفت نیست و سیاست دولت است. وزیر نفت تصریح کرد: اگر افزایش تولید نفت ایران به موقع انجام نشود، ما برای همیشه سهم‌مان را در بازار از دست خواهیم داد و برای هر ١٠ هزار بشکه باید خواهش کنیم.زنگنه همچنین در ارتباط با تمدید استفاده از بنزین ٧٠٠ تومانی، گفت: وزارت نفت پیشنهاد داده است تا آخر آبان‌ماه مردم اجازه استفاده از بنزین ٧٠٠ تومانی را داشته باشند. وی افزود: اگرچه تاکنون حجم زیادی از بنزین ٧٠٠ تومانی مصرف شده است، اما توصیه می‌کنیم مردم در مصرف آن عجله نکنند زیرا تا پایان آبان برای استفاده از آن فرصت خواهند داشت.