گروه بنگاه‌ها: برای اولین بار در کشور پایلوت ارزیابی کاتالیست‏های آلومینا و تیتانیای فرآیند کلاوس توسط محققان پژوهشکده کاتالیست و نانوفن‏آوری پژوهشگاه صنعت نفت راه اندازی شد. به گفته سپهر صدیقی، مسوول پروژه پژوهشکده کاتالیست و نانو فناوری پژوهشگاه صنعت نفت، گاز استحصالی از صنایع نفت، گاز و پتروشیمی دارای مقدار قابل توجهی گاز سولفید هیدروژن است که به دلیل خورندگی تجهیزات خطوط انتقال و تخریب کاتالیست فرآیندهای پایین دستی، باید جداسازی شود.

وی افزود: گاز سولفید هیدروژن جدا شده از این منابع به‏دلیل سمی و اسیدی بودن، آلاینده بسیار مخرب محیط زیست بوده و امکان دفع مستقیم آن در محیط وجود ندارد؛ از این رو یکی از فرآیندهای مورد استفاده در حذف سولفید هیدروژن و دیگر ترکیبات گوگردی که منجر به تولید گوگرد می‌شود، فرآیند کلاوس است.

سپهر صدیقی گفت: طرح مشترکی مابین پژوهشگاه صنعت نفت و پژوهش و فن‌آوری شرکت ملی گاز ایران مصوب شده که هدف اصلی آن بومی‌سازی تکنولوژی کلاوس است.

مسوول پروژه پژوهشگاه صنعت نفت با تاکید بر اینکه کاتالیست، ماده اصلی مصرفی در رآکتورهای این فرآیند است اضافه کرد: ساخت و ارزیابی کاتالیست‌های آلومینا و تیتانیای فرآیند کلاوس بر عهده پژوهشکده کاتالیست و نانو فن‌آوری پژوهشگاه صنعت نفت، قرار داده شده است.

صدیقی توضیح داد: کاتالیست‌های اصلی و پرمصرف فرآیند کلاوس، آلومینای فعال و تیتانیا هستند که فعالیت بالایی را برای تبدیل H۲S و SO۲ به گوگرد و هیدرولیز ترکیبات گوگردی کربنی شامل COS و CS۲ از خود نشان می‌دهند.

وی در ادامه افزود: مشابه تمامی کاتالیست‌های ساخته شده، پس از تایید خواص فیزیکی از جمله سطح، دانسیته و قطر حفرات کاتالیست، فعالیت کاتالیست نیز باید در شرایطی نزدیک به شرایط عملیاتی و با استفاده از روش‌های استاندارد مورد ارزیابی قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه پژوهشکده کاتالیست و نانوفن‌آوری پژوهشگاه صنعت نفت با داشتن انواع سیستم پایلوتی منحصر به فرد، تنها مرجع معتبر شناسایی و ارزیابی کاتالیست‌های مورد استفاده در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی در داخل کشور است گفت: تعیین کارآیی کاتالیست‌های تجاری (خارجی) و بررسی عملکرد کاتالیست‌های ساخته شده کلاوس در داخل، همواره در اولویت برنامه‌های این پژوهشکده بوده است؛ بنابراین به منظور پیشبرد طرح راهبردی فوق، اولین پایلوت ارزیابی کاتالیست‏های آلومینا و تیتانیای فرآیند کلاوس در پژوهشکده کاتالیست و نانوفن‌آوری در پژوهشگاه صنعت نفت، طراحی، ساخت و راه‌اندازی شد.

صدیقی افزود: در این پایلوت می‌توان تمامی کاتالیست‏های آلومینا و تیتانیای مورد استفاده فرآیند کلاوس در صنایع نفت و گاز را مورد ارزیابی قرار داده و فعالیت آنها را با دقت بالا بررسی کرد.

وی در تشریح ویژگی‌های پایلوت ساخته شده در پژوهشگاه گفت: از ویژگی‌های این پایلوت، ساخت خوراک گازی با درصدهای متفاوت از H۲O، H۲S، CS۲ و SO۲، بارگذاری مقدار ۵ تا ۳۰ سی سی کاتالیست، مجهز بودن به سیستم آنالیز گاز به صورت بر خط (on-line) برای خوراک و محصول، سیستم کنترل پروفایل دمای داخلی و خارجی بستر کاتالیستی، سیستم جدا ساز آب و گوگرد به‌طور جداگانه با کنترل دما، جداسازی کامل آب از محصول برای آنالیز گاز خشک و رعایت کلیه نکات ایمنی مطابق با استانداردهای بین‌المللی است.