ریسک تحقق درآمدهای نفتی  بودجه 95
گروه نفت و پتروشیمی: به گفته محمد‌رضا پورابراهیمی، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه سال 95 بر اساس نفت 40 دلاری و همچنین میزان صادرات نفت 2 میلیون و 250 هزار بشکه‌ای تصویب شده است. درخصوص تحقق‌پذیری درآمدهای نفتی گفت‌وگویی با غلامحسین حسنتاش، کارشناس ارشد نفتی کشورمان انجام داده‌ایم که در ادامه آمده است.

آن‌طور که در خبرها آمده است دولت قیمت نفت در بودجه 95 را 40 دلار تعیین کرده است. نظر شما درخصوص این رقم چیست؟ آیا این قیمت را واقع‌بینانه می‌دانید؟

خیر، من رقم ۴۰ دلار را واقع‌بینانه نمی‌دانم. شرایط بازار نشان می‌دهد که بسیار بعید است این رقم قابل تحقق باشد، ممکن است در بهار قیمت‌ها مجددا کاهش یابد چون هم اضافه عرضه وجود دارد و هم حجم ذخیره‌سازی‌ها خیلی بالاست.


برآورد شما از بهای نفت در سال آینده چیست؟

من فکر می‌کنم بین 28 تا 37 دلار با متوسط حدود 32 دلار برای نفت برنت باشد که برای ما 2 تا 3 دلار هم کمتر می‌شود.


چه عواملی بر بازار نفت در سال پیش‌رو تاثیرگذار است؟

عرضه بر تقاضا کماکان غلبه خواهد داشت که موجب تزلزل بازار می‌شود و عرضه و تقاضا مهمترین عوامل تاثیرگذار هستند، برخی تحولات ژئوپلیتیک یا حوادث طبیعی می‌تواند وضعیت عرضه یا تقاضا را تغییر دهد که برای من قابل پیش‌بینی نیست و روی عوامل نامعلوم نمی‌توان برنامه‌ریزی کرد.


دولت مقدار نفت صادراتی در بودجه را دو میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه اعلام کرده است، به اعتقاد شما آیا این مقدار تحقق می‌یابد؟

ما حدود 8/ 1 تا 9/ 1 میلیون بشکه مصرف داخلی داریم. بنابراین اگر نفت صادراتی 25/ 2 میلیون بشکه در نظر گرفته شده باشد این به معنی رسیدن تولید به بیش از 4 میلیون بشکه در روز است که به نظر من برای نفت‌خام قابل تحقق نیست. ولی اگر با احتساب میعانات گازی حاصله از میادین گازی در نظر گرفته شده باشد، قابل تحقق است.


چه موانعی پیش روی کشور برای رسیدن به این مقدار صادرات وجود دارد؟

در مورد نفت‌خام ما به دلیل دوران تحریم و مشکلات سرمایه‌گذاری و تامین تجهیزات، در میادین نفتی و در تاسیسات بهره‌برداری مشکلاتی داریم که تولید را محدود می‌کند و در عین حال در شرایط اشباع بازار، بازاریابی و احیای سهم ایران در بازار جهانی نیز قدری دشوار است.


در برنامه ششم توسعه میزان سرمایه‌گذاری لازم در صنعت نفت سالانه حدود ۳۶ میلیارد دلار تعیین شده است. آیا از محل فروش نفت می‌توان این حجم سرمایه را تامین کرد؟ به اعتقاد شما دولت از چه طریقی می‌تواند سرمایه لازم برای توسعه صنعت نفت و گاز کشور را جذب کند؟

به فرض تحقق قیمت 40 دلاری نفت و صادرات 25/ 2 میلیون بشکه نفت‌خام و میعانات‌گازی، درآمد کشور از این ناحیه کمتر از 33 میلیارد دلار خواهد بود. بنابراین سهم 5/ 14 درصدی شرکت نفت از درآمد صادراتی نفت حدود 8/ 4 میلیارد دلار خواهد شد که بخش قابل توجهی از آن باید صرف حفظ ظرفیت، نگهداری، تعمیرات و بازسازی شود. در این صورت برای توسعه هیچ راهی غیر از جذب سرمایه خارجی باقی نمی‌ماند و البته باید توجه کرد که برای صنعت نفتی که درآمد صادراتی آن کمتر از 33 میلیارد دلار است، جذب 36 میلیارد دلار سرمایه سالانه بسیار دشوار به‌نظر می‌رسد.


در شرایطی که درآمدهای نفتی کاهش یافته است، چه باید کرد؟

ساختار بازارهای انرژی و نفت‌و‌گاز تحولات عمده‌ای کرده است. با ورود منابع نامتعارف مزیت خاورمیانه و کشور ما در منابع نفت و گاز از بین رفته و بازار نفت بسیار رقابتی‌تر شده، حتی اوپک نقش تنظیم‌گری خود را از دست داده و این نقش را منابع نامتعارف به عهده گرفته‌اند. بنابراین باید هرچه زودتر برای رهایی از وابستگی به درآمد منابع هیدروکربنی، چاره‌اندیشی جدی شود.