«هزاردستان» علی حاتمی بعد از ۲۲ سال دوباره روی آنتن می‌رود
ماندگارترین تصویر تاریخ
فرهنگ و هنر- سریال به یادماندنی «هزاردستان» پس از سال‌ها یک بار دیگر به نمایش در می آید تا باز هم به نوستالژی نسل جدید بدل شود.سریال درخشان علی حاتمی حرف های زیادی برای گفتن دارد.حرف هایی که شاید حالا پس از سال‌ها از زمان پخشش بیشتر به چشم بیاید. مجموعه تلویزیونی «هزاردستان» به کارگردانی زنده‌یاد علی حاتمی از امروز چهارشنبه پنجم آبان ماه از شبکه یک پخش می‌شود. این سریال روایت زندگی رضا خوشنویس که شخصیتی تخیلی مبتنی بر شخصیتی تاریخی به نام کریم دواتگر است و نظریه توطئه‌ای مبنی بر دست داشتن شخصیتی به نام خان مظفر در وقایع پشت پرده سیاسی و اجتماعی ایران در دوران قاجار و پهلوی می‌پردازد. در «هزاردستان» جمشید مشایخی، عزت‌الله انتظامی، داود رشیدی، علی نصیریان، محمدعلی کشاورز، زهرا حاتمی، شهلا میربختیار، جعفر والی، پرویز پورحسینی، محمد مطیع، جمشید لایق، اسماعیل مهرابی، زنده یاد رقیه چهره آزاد، مینو ابریشمی و ... بازی کردند. زنده یاد علی حاتمی به هنگام پخش مجموعه «هزاردستان» درباره چگونگی شکل‌گیری مجموعه‌اش گفته بود: بعد از «سلطان صاحبقران» قرار شد مجموعه دیگری را برای تلویزیون بسازم که البته آن مجموعه «جاده ابریشم» نبود، بلکه مجموعه‌ای به نام «انحصار تنباکو» بود. من هم حدود شش تا هفت ماه روی این مساله تحقیق کردم. بعد از یک‌سال متنی تهیه شد و به صورت طرح به سازمان تلویزیون و رادیو آن زمان ارائه دادم.
وی ادامه داد: با طرح «انحصار تنباکو» مخالفت شد و گفتند شما مجموعه دیگری برای ما بسازید. بعد از این اتفاق؛ یعنی پس از «سلطان صاحبقران» سر من هم شلوغ شده بود؛ زیرا همه تهیه‌کنندگان دوست داشتند من برای آنها کار کنم و از سوی دیگر رفت و آمدهایم زیاد شده بود و فرصت تحقیقات نداشتم. فقط در فاصله تحقیقات «سوته دلان» این فرصت دست داد. در واقع من بعد از «مثنوی معنوی» و «سلطان صاحبقران» به طور کلی مجموعه سازی می‌کردم و امیدوار هم بودم به این هدفم برسم. هدفم این بود تا مجموعه بسازم و به ترتیب آنها را کامل‌تر کنم. این کارگردان در ادامه گفت‌وگوهایش خاطرنشان ساخت: در نتیجه در کار اول شش قسمت، در کار دوم ۱۳ قسمت و در کار سوم هم که گام بلندتری بود، قرار بود ۲۶ قسمت مجموعه بسازم. در نتیجه من باید روی قصه کار می‌کردم و وقت کافی هم می‌داشتم تا بتوانم یک چنین قصه‌ای طولانی را بنویسم. من در «هزاردستان» تجربیاتم را در زمان «سلطان صاحبقران» را جمع کرده و یک مجموعه تاریخی ساختم؛ اما در این مجموعه قصد داشتم از چند چهره تاریخی استفاده کنم و بقیه را از چهره‌های ذهنی خودم استفاده کنم و این تلفیقی بود از قصه و واقعیت. یعنی تاریخ و افرادی که زاده و ساخته ذهن نویسنده بود، به وجود بیاورم یا احیانا چند تا شخصیت تاریخی را هم در هم ادغام کنم و شخصیت تازه‌ای را از تلفیق اینها به دست بیاورم.
ماندگارترین تاثیر «هزاردستان» در تاریخ سینمای ایران، ساخته شدن شهرک سینمایی غزالی است. شهرکی که به گفته خود علی حاتمی، زمان شروعش جوان بوده و وقتی تمام شده پیرمردی از شهرک بیرون آمده است. در این شهرک محله‌های اصلی و قدیمی تهران با زیربنای هفت هزار متر مربع ساخته شده و ۳۰ هزار متر مربع به خیابان لاله‌زار و میدان توپخانه اختصاص یافته است؛ آن هم به گونه‌ای که نمای بیرونی ساختمان‌ها قابل جابه‌جا شدن باشد و بتوان هر عمارت را به بنایی دیگر تبدیل کرد. فیلمنامه «هزاردستان» بیش از هشت تا ۱۰ بار بازنویسی شده و بعد از وقفه‌ای دو ساله ویرایش چهارم علی حاتمی مورد قبول واقع شد. همه اینها به زعم خود حاتمی باعث شد که فرم لایه لایه و هزار و یک شبی کار از بین برود و در این بین ماجرای عشق رضا خوشنویس به دختر استادش به کلی از بین رفت. «هزاردستان» در زمره نخستین سریال‌هایی است که شایعه تغییر قسمت آخرش بین مردم دهان به دهان گشت.
ارسال نظر