نتایج یک نظرسنجی در مورد چالش‌های صنعت ملی گاز نشان می‌دهد
صنعت گاز برنامه کلان ندارد
گروه صنعت و معدن- گاز طبیعی تقریبا ۲۵درصد از حجم سبد مصرف انرژی جهان را تشکیل می‌دهد که این سهم به صورت چشمگیری در حال افزایش است. کشور ما ایران قریب به ۱۸درصد ذخایر گازی جهان را در اختیار دارد و صاحب یکی از بزرگ‌ترین صنایع فرآورش و استحصال گاز طبیعی دنیا است.
بنابراین حجم عظیم ذخایر گازی و ظرفیت‌های بالقوه کشور در این حوزه چشم‌انداز توسعه مطلوبی را پیش روی صنعت گاز قرار می‌دهد.
اما تحقق این چشم‌انداز محتاج فراهم‌آوری زیرساخت‌های نرم‌افزاری شامل محیط سازمانی، نیروی انسانی و برنامه‌ریزی آگاهانه است.
شبکه تحلیلگران تکنولوژی ایران برای بررسی روند برنامه‌ریزی توسعه صنعت گاز کشور، زیرساخت‌های نرم‌افزاری این صنعت و جمع‌آوری نظرات صاحبنظران درباره شرایط کلان صنعت گاز، اقدام به برگزاری نظرسنجی کرد.
در این نظرسنجی دیدگاه‌ها، انتقادات و پیشنهادات جمعی از برجسته‌ترین کارشناسان صنعت گاز کشور جمع‌آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
جمع‌بندی این نظرسنجی نشان می‌دهد به‌رغم فعالیت‌ها و تلاش‌های انجام شده زیرساخت‌های نرم‌افزاری توسعه صنعت گاز کشور با اشکالات اساسی روبه‌رو است.زیرساخت‌هایی که این نظرسنجی وضعیت آنها را نشان می‌دهد عبارتند از: نیروی انسانی، استراتژی و برنامه‌ریزی، مدیریت و اطلاع‌رسانی.
تقریبا همه کارشناسانی که در این پژوهش مورد سوال قرار گرفته‌اند سطح نیروی انسانی صنعت گاز را متوسط و ضعیف ارزیابی کرده‌اند.
از آن‌جهت که نیروی انسانی محور توسعه است، کاستی تخصصی را می‌توان علت‌‌العلل همه مشکلات سازمانی این صنعت دانست.
این ضعف، در مرحله نخست خود را در حوزه‌های مدیریت و برنامه‌ریزی نشان می‌دهد. مدیران و کارشناسانی که فاقد توان علمی و بصیرت لازم برای برنامه‌ریزی و اداره زیرمجموعه‌های خود هستند نمی‌توانند فرآیندهای نرم‌افزاری و امور سازمانی را در راستای ماموریت آن قرار دهند.
یکی از علل اساسی این توسعه نیافتگی علمی و تخصصی، ناهماهنگی میان آموزش‌های آکادمیک و صنعتی با نیازهای صنعت است.
۵ /۴۶ درصد از پاسخ‌دهندگان این آموزش‌ها را ضعیف و ۵۰درصد متوسط ارزیابی کرده‌اند. به نوشته یکی از این کارشناسان «در این بخش نیز مانند اکثر صنایع ارتباط مستمر و تعریف شده‌ای بین صنعت و دانشگاه وجود ندارد، لذا باید مطابق نیازهای خود و نه الگوهای تدریس کشورهای توسعه یافته، اقدام به تربیت نیروی انسانی متخصص کنیم.»
مرکز تحقیقات استراتژیک که اقدام به چاپ گزارش شبکه تحلیلگران تکنولوژی در مورد صنعت گاز کرده در ادامه نوشته است:
یکی از مشکلات نرم‌افزاری صنعت گاز فقدان استراتژی با برنامه کلانی است که مجموعه حرکت این صنعت را هماهنگ کند.۹۵درصد پاسخ‌دهندگان ناهماهنگی در مجموعه صنعت گاز را تایید کرده‌اند. ۴۰درصد، آن را ناشی از مشکلات اجرایی دانسته و ۵۵درصد هم فقدان یک برنامه کلان یا استراتژی ملی را که برنامه‌های بخش‌های مصرف، تزریق، صادرات و تولید را به صورت هماهنگی تنظیم کند عامل این مساله دانسته‌اند. ۶۲درصد صاحب نظرانی که در این طرح مورد سوال قرار گرفته‌اند گفته‌اند سیاست مشخص و هدف‌مندی در این زمینه وجود ندارد و این حوزه با مشکلاتی از قبیل موارد زیر روبه‌رو است:
الف - عدم حمایت لازم از فعالیت‌های تحقیقاتی
ب - اولویت خرید تکنولوژی بر انتقال و بومی‌سازی
برخی از پاسخ‌دهندگان هم خط‌مشی کلی حرکت صنعت گاز را فاقد خلاقیت دانسته‌اند. با وجود این مسائل و مشکلات پاسخ‌دهندگان برنامه‌های توسعه پارس جنوبی، تاثیر آن را در انتقال تکنولوژی مثبت ارزیابی کرده و آن را ستوده‌اند.
آنها برنامه‌های انجام شده را در زمینه اشتغال، فعال کردن بخش خصوصی، تقویت شرکت‌های پیمانکاری ایرانی، رشد صنایع داخلی و ایجاد اعتماد به نفس برای شرکت‌های داخلی خصوصا سازندگان تجهیزات و ایجاد درآمد ملی را تا حد قابل قبولی موفق دانسته‌اند. «نقش چشمگیر» استراتژی یا برنامه کلان در توسعه صنعت گاز مورد تایید اکثر صاحبنظران است و تدوین آن اولویت خاصی در برنامه‌های توسعه این صنعت دارد.
پژوهش شبکه تحلیلگران تکنولوژی ایران به روشنی نشان می‌دهد زیرساخت‌های نرم‌افزاری توسعه صنعت گاز در ایران با مشکلات اساسی روبه‌رو است. این نرم‌افزارها شامل برنامه‌ریزی، استفاده درست از متخصصان و ساز و کارهای ثبت و پردازش و نشر اطلاعات است.
یکی از این زیرساخت‌ها که تحقیق فوق انگشت تاکید بر آن دارد برنامه کلان یا استراتژی توسعه صنعت گاز است که الگوی بهینه استفاده از گاز طبیعی در سبد مصرف انرژی و صادرات کشور را تعیین می کند و راه درست قراردادن گاز در جهت توسعه ملی را نشان می دهد. پاسخ‌های رسیده فقدان این برنامه کلان و ضرورت توجه به تدوین آن را به مسوولان و سیاست‌گذاران گوشزد کرده است. نحوه تدوین این استراتژی و تلاش برای هماهنگ ساختن قسمت‌های مختلف مربوطه در جهت این برنامه باید هر چه سریع‌تر مورد تدبیر قرار گیرد.
از طرف دیگر این نظرسنجی لزوم توجه به توسعه انسانی و اصلاح فرآیند اطلاع‌رسانی را نشان می‌دهد. ایجاد مراکز تحقیقاتی، تقویت رشته‌های دانشگاهی در حوزه‌های مسائل صنعتی، اقتصادی و حقوقی این صنعت و چاپ نشریات علمی می‌تواند به تحقق این امر کمک کند.
ارسال نظر