فرید قدیری- اگر صنعت و تولید صنعتی را مجموعه‌ای از حلقه‌های یک زنجیر در نظر بگیریم، حلقه واسط که کلیه حلقه‌ها از طریق آن به هم متصل می‌شوند و زنجیر را تشکیل می‌دهند کدام است؟ شاید اغلب صنعتگران به‌غلط تصور کنند هر کدام از عوامل سرمایه، نیروی کار، تکنولوژی و دانش فنی می‌توانند به خودی خود حلقه واسط باشند. اما تجربه کشورهای پیشرفته صنعتی نشان می‌دهد حلقه واسط در صنعت، بازار صادراتی است. کشورهای صنعتی با آگاهی از این مطلب سهم قابل توجهی از بودجه سالانه را صرف بازاریابی خارجی می‌کنند.

روز گذشته یک گروه صنعتی سازنده ماشین‌آلات از کشور سوئیس میزبان جمع زیادی از صنعتگران کشورمان در تهران بود. مدیران این گروه جملگی به ایران آمده بودند تا امکانات و قابلیت‌های مختلف شرکت متبوعشان را به صنعتگران ایرانی معرفی کنند.

از سفیر سوئیس که در این همایش حضور داشت پرسیدم ارزش مبادلات تجاری بین دو کشور در چه وضعیتی است؟

سفیر پاسخ داد: ارزش صادرات سوئیس به ایران دو برابر ارزش صادرات کالاهای ایرانی به کشورش است.

سفیر چنین گفت: صادرات از سوئیس بیشتر سرمایه‌ای است اما از ایران اغلب فرش و پسته صادر می‌شود.

حقیقت تلخی که باید روزی با آن روبه‌رو شد این است که صادرات صنعتی در ایران بر اساس بازاریابی علمی نیست.

بازاریابی هوشمندانه، سفر به کشورهای خارجی و شناسایی پتانسیل جهانی از جمله ضعف‌هایی است که صادرات در بخش صنعت با آن دست به گریبان است.

معاون اقتصادی وزیر صنایع و معادن هم از این حقیقت تلخ آگاه است.

شاطرزاده می‌گوید: مشکلی که در صادرات با آن مواجهیم ورود چشم بسته بعضی صادرکنندگان به بازارهای هدف و ناآشنا بودن آنها با فنون مذاکره و بازاریابی است چرا که صادرکنندگان سنتی کشور با روش‌های علمی ورود به بازار آشنا نیستند.

معاون وزیر صنایع معتقد است: برخی شرکت‌ها حتی بدون ارائه نمونه تولید خود به بازار داخل اقدام به صادرات می‌کنند که از سوی دولت باید کنترل و نظارتی بر روی کیفیت صادرات انجام شود.

به نظر می‌رسد بنگاه‌های صنعتی باید بیش از آنچه که بر روی تولید تمرکز می‌کنند به فکر صادرات و بازار جهانی باشند. برای تحقق این منظور دولت نیز باید زمینه ورود کالاهای ایرانی به بازار بین‌المللی را فراهم کند.

کمک مالی به شرکت‌ها برای تبلیغات و برگزاری همایش و نمایشگاه در کشورهای خارجی می‌تواند بخشی از کمک دولت به توسعه صادرات صنعتی باشد.

صادرات برای گسترش بازار کالا، حلقه واسط مجموعه عوامل تولیدی است که بنگاه‌های صنعتی صادرات‌گرا به خوبی قدر و ارزش این حلقه را شناخته‌اند.