در گفت‌وگو با معاون ایمیدرو مطرح شد
بهره‌وری؛ مزیت رقابتی معادن
گروه صنعت و معدن - با توجه به اینکه یک سوم رشد تولید ناخالص داخلی در برنامه پنجم توسعه باید از محل بهره‌وری باشد، بهبود شاخص‌های بهره‌وری همانند سایر مولفه‌ها و فرآیندها از الزامات کار هر سازمان و شرکتی است. ایمیدرو نیز با توجه به جایگاه خود در بخش معدن و صنایع معدنی در تلاش است که با فرهنگ‌سازی بهره‌وری، توان رقابتی شرکت‌ها را افزایش دهد. ایجاد یک نظام ارزیابی عملکرد شرکت‌ها بر مبنای مدل بهره‌وری، تدوین پروژه‌های بهبود با رویکرد برطرف کردن نقاط ضعف و بهبود نقاط قوت برای انجام پروژه‌ها و فراهم آوردن تمهیدات لازم جهت تسهیل و تسریع در اجرای پروژه‌های بهبود، از جمله اقدامات این سازمان است. نخستین همایش جایزه بهره‌وری معادن و صنایع معدنی در حالی مهر امسال برگزار می‌شود که در رابطه با جایگاه بهره‌وری در حوزه معادن و صنایع معدنی گفت‌و‌گویی با «غلامرضا نقره»، معاون توسعه منابع انسانی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) انجام داده‌ایم که می‌خوانید:
***
ضرورت توجه به موضوع بهره‌وری در سازمان و شرکت‌ها چیست؟
بهره‌وری با معنای به‌کارگیری و ترکیب موثر منابع موجود در سازمان، مزیت رقابتی ایجاد می‌کند. از آنجا که بهبود بهره‌وری به عنوان بهترین و موثرترین روش دستیابی به رشد با توجه به کمبود منابع تولید و افزایش رقابت مطرح است، بهبود اثربخش بهره‌وری همانند سایر مولفه‌ها و فرآیندها از الزامات کار سازمان و شرکت‌ها است. بهره‌وری لازمه رشد و پیشرفت سازمان بوده و به نهادینه شدن امر بهبود در نظام‌های مختلف سازمانی منجر خواهد شد.
تاکنون سازمان توسعه و نوسازی معادن چه اقداماتی در خصوص ارتقای بهره‌وری انجام داده است؟
اجرای پروژه جامع اندازه‌گیری و مدیریت بهره‌وری و تعالی سازمانی شرکت‌های زیرمجموعه سازمان به منظور اندازه گیری و بهبود بهره‌وری در شرکت‌ها، ایجاد یک ساختار مناسب بر اساس کار گروهی در جهت اجرای پروژه‌های بهره‌وری با حضور کلیه افراد موثر بر بهره‌وری در سطح سازمان و شرکت‌ها، ایجاد یک نظام ارزیابی عملکرد شرکت‌ها بر مبنای مدل بهره‌وری ایمیدرو، تدوین پروژه‌های بهبود با رویکرد برطرف کردن نقاط ضعف و بهبود نقاط قوت به نحوی که با انجام این پروژه‌ها، بهبود در نتایج اندازه‌گیری شاخص فرآیندها مشاهده شود، فراهم آوردن تمهیدات لازم جهت تسهیل و تسریع در اجرای پروژه‌های بهبود و مصوب کردن آنها در شرکت‌ها از جمله اقداماتی است که تاکنون در سازمان انجام شده است.
با توجه به گستردگی حوزه اثرگذاری و اثرپذیری بهره‌وری، چه راهکاری در بخش معدن و صنایع معدنی به منظور هدایت شرکت‌ها به سوی این مقوله اندیشیده شده است؟
بهره‌وری مقوله‌ای فراگیر است که موضوعات متعددی زمینه‌ساز آن است و زیرساخت‌ها، الزامات و حوزه‌های مختلف مدیریتی، حقوقی و قانونی، فناوری، انسانی و سرمایه‌ای در آن تاثیرگذار است. بر این اساس یک رویکرد راهبردی و راهبری مدیریتی به منظور یکپارچه‌سازی کنترل و پایش فعالیت‌هایی که به نوعی به ارتقای بهره‌وری مربوط شده و منجر می‌شوند، ایجاد شده است. این رویکرد تحت عنوان مدل بهره‌وری ایمیدرو با بهره‌برداری از مفاهیم مدل تعالی سازمانی، همچنین توجه به کلیه عوامل موثر در ارتقای بهره‌وری تدوین شده است و جهت اجرا و ارزیابی شرکت‌ها، ابلاغ شده است. این مدل از ۸ بخش تشکیل شده است که این بخش‌ها مبنای ارزیابی شرکت‌ها قرار می‌گیرند. بخش‌های پرسشنامه همانند مدل EFQM به دو دسته تقسیم می‌شوند: ۱) توانمندسازها که ۴ بخش اول این مدل است و عواملی هستند که شرکت را برای ارتقای بهره‌وری و بهبود شاخص‌های بهره‌وری توانمند می‌سازند. ۲) نتایج که ۴ بخش دیگر این مدل است و عبارت است از نتایجی که شرکت‌ها در حوزه‌های مختلف مرتبط با بهره‌وری به آنها دست پیدا می‌کنند.
جهت حرکت نظام‌مند و نهادینه کردن فعالیت‌های ارتقای بهره‌وری چه ساختار اجرایی را پیش‌بینی کرده اید؟
در این راستا سازمان ساختار مطلوبی را در سطح شرکت‌ها ایجاد کرده است. در زیرمجموعه این معاونت کارگروه بهره‌وری و تعالی سازمانی از سال ۱۳۸۴ به منظور راهبری و هماهنگی فعالیت‌های مرتبط با بهره‌وری در شرکت‌ها تشکیل شده است که در کارگروه مذکور دبیران کمیته‌های بهره‌وری و تعالی شرکت‌های زیرمجموعه عضو هستند. کمیته‌های بهره‌وری و تعالی سازمانی شرکت‌ها به صورت مداوم در شرکت‌های زیرمجموعه برای انجام امور بهره‌وری تشکیل می‌شود، همچنین کارگروه‌های تخصصی نیز زیرمجموعه کارگروه بهره‌وری هستند که این کارگروه‌ها به منظور انجام امور کارشناسی تشکیل و اعضای آن از سوی اعضای کارگروه بهره‌وری و تعالی سازمانی تعیین می‌شود. تعداد ۵۰ نفر از کارکنان شرکت‌های زیرمجموعه نیز بعد از گذراندن دوره‌های آموزشی تحت عنوان ارزیاب با سازمان همکاری می‌کنند. ضمن اینکه تعدادی از خبرگان بهره‌وری کشور نیز در کمیته داوران جایزه بهره‌وری ایمیدرو بر فرآیند ارزیابی نظارت دارند.
ارزیابی شرکت‌ها با استفاده از مدل بهره‌وری ایمیدرو، چگونه انجام می‌شود؟
مدل بهره‌وری ایمیدرو برای خود ارزیابی شرکت‌ها در نظر گرفته شده و پس از اینکه پرسشنامه‌ها از سوی شرکت‌ها با همکاری همیاران در نظر گرفته شده برای آنها تکمیل شد ارزیابان رسمی بهره‌وری و تعالی سازمانی نسبت به امتیازدهی شرکت‌ها با توجه به پرسشنامه تکمیل شده اقدام می‌کنند و همچنین راهکارهای پیشنهادی را برای ارتقای بهره‌وری در اختیار شرکت قرار می‌دهند. برای مقایسه شاخص‌های شرکت‌ها با نمونه‌های موفق نیز برنامه بهینه‌کاوی به منظور تدوین شاخص‌های تخصصی هر صنعت و شناسایی نمونه‌های موفق داخلی و خارجی از سوی کارگروه تخصصی الگوبرداری در نظر گرفته شده است.
به مبحث فرهنگ‌سازی در زمینه بهره‌وری در سطح شرکت‌های تابعه اشاره کردید، سازمان چه اقداماتی در این زمینه انجام داده است؟
سازمان برای فرهنگ سازی بهره‌وری تاکنون در حدود ۱۳۰۰۰ نفر ساعت آموزش در قالب بیش از ۵۰ کارگاه و دوره آموزشی در سطح شرکت‌های زیرمجموعه برگزار کرده است. همچنین مدل بومی شده بهره‌وری از سوی کارشناسان و متخصصان سازمان و شرکت‌های تابعه با برگزاری کمیته تخصصی در طول شش ماه طراحی شده و بیش از ۵۰ شرکت در فرآیند ارزیابی بهره‌وری شرکت کرده‌اند.
از سوی دیگر، سازمان با برگزاری اولین همایش جایزه بهره‌وری معادن و صنایع معدنی ایران در ۱۸ مهر ماه، از شرکت‌های بهره‌ور تقدیر به عمل آورد که این همایش از این پس هر سال برگزار خواهد شد.
ارسال نظر