پای چینی‌ها به طرح‌های فولادی باز شد

گروه صنعت و معدن - پای چینی‌ها به هفت طرح فولادی هم باز شد. ادعای مسوولان مبنی بر اینکه بخش خصوصی از سرمایه کافی برای حضور در طرح‌های فولادی برخوردار نیست ظاهرا دلیل اصلی است که موجب شد تا پای چینی‌ها به طرح‌های فولادی باز شود، ادعای یاد شده البته مورد پذیرش بخش خصوصی نیست؛ چراکه به گفته فعالان این بخش، خصوصی‌ها در صورت لزوم توانایی ورود به طرح‌های فولادی را دارند، اما به بازی گرفته نمی‌شوند. واگذاری هشت طرح بزرگ فولادی به بخش خصوصی را می‌توان یکی از چالش‌های بزرگ سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران دانست، چالشی که از دوران تصدی گری «خدامراد احمدی» رییس سابق این سازمان آغاز و پس از آن نیز ادامه‌دار شد و ظاهرا برای حل این مشکل این روزها پای مجلس نیز به میان آمده و موجب شد تا وزارت صنعت،معدن و تجارت برای حل این مشکل به چینی‌ها متوسل شود. به طوری که وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز از طی شدن مراحل نهایی قرارداد تامین مالی هفت طرح فولادی توسط چینی‌ها خبر داده و در این خصوص می‌گوید: قرارداد مذکور برای تامین منابع مالی طرح‌های مذکور منعقد شده است.بر اساس وعده‌های مدیریت قبلی، هفت طرح باقیمانده باید در آذر ماه سال گذشته به بخش خصوصی واگذار می‌شد، اما وعده داده شده در دوران مدیریت قبلی اجرایی نشد و در دوران سرپرستی «جعفری» نیز تاخیر در ارائه گزارش ارزش‌گذاری کانون کارشناسان موجب شد تا واگذاری طرح‌های فولادی به مدیریت جدید منتقل شود. وجیه‌الله جعفری نیز در دوران سرپرستی خود از احتمال واگذاری هفت طرح مذکور تا پایان تیرماه خبر داده بود، وعده‌ای که اجرای آن به رییس جدید ایمیدرو رسید، اما «فریدون احمدی» نیز نتوانست به وعده داده شده جامه عمل بپوشاند. مسوولان سابق ایمیدرو تاخیر در ارزش‌گذاری هفت طرح فولادی را یکی از عمده دلایل تاخیر در واگذاری طرح‌های جامانده دانسته و در این خصوص می‌گویند: سال گذشته درخواست ارزش‌گذاری به کانون کارشناسان ارائه و مقرر شد، طی مدت شش ماه پس از ارزش‌گذاری به ما برگردانده شود، اما بروز برخی مشکلات و افزایش کار کانون کارشناسان طی این مدت موجب شد تا ارزش‌گذاری هفت طرح فولادی باقیمانده دچار تاخیر شود و کانون کارشناسی ناچار به ارزیابی مجدد ارزش طرح‌های باقی مانده شود. علاوه بر این، دو نکته در این فرآیند وجود دارد، اول اینکه ارزش‌گذاری اولیه جامعیت نداشت و برخی موارد در آن لحاظ نشده بود که این امر موجب شد تا گزارش ارائه شده با انتقاداتی مواجه شود. به همین دلیل مدیریت ایمیدرو درخواست کرد که گزارش مذکور بار دیگر بررسی شود تا پس از واگذاری برای خریدار و فروشنده مشکل به وجود نیاید. دلیل دیگر این بوده که کانون کارشناسان نتوانسته در موعد مقرر ارزش شرکت‌های فولادی را به منظور واگذاری بررسی و اعلام کند.

قرار داد تامین مالی در مرحله نهایی

مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به نتایج سفر هیات چینی به ایران از طی شدن مراحل نهایی قرارداد تامین منابع مالی هفت طرح فولادی توسط چینی‌ها خبر داد و گفت: در این زمینه باید یک قرارداد تجاری با آنها می‌بستیم که یک سند کم داشتیم و هم‌اکنون در حال نهایی کردن قرارداد هستیم.

او در پاسخ به این سوال که آیا قرار است چینی‌ها خط اعتباری برای هفت طرح فولادی باز کنند، گفت:‌ خط اعتباری باز نمی‌کنند، بلکه براساس یک قرارداد تجاری با آنها همکاری می‌کنیم.وزیر صنعت، معدن و تجارت به «ایسنا» گفت: هیات چینی به ایران سفر کرد و در این سفر مذاکراتی درباره طرح‌های فولادی داشتیم.وی از ارائه توضیحات بیشتر درباره جزئیات مذاکرات ایران و چین خودداری کرده و گفت که رییس سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران به زودی خبرهای خوشی را درباره طرح‌های فولادی استانی اعلام خواهد کرد.خبر اعلام شده از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت در حالی است که رییس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) در نخستین جلسه هم‌اندیشی با مدیران بخش خصوصی فولاد کشور که در آخرین روز هفته گذشته برگزار شد اعلام کرده بود برنامه‌های این صنعت با مشارکت بخش خصوصی اجرایی خواهد شد.از سوی دیگر فریدون احمدی از عدم تمایل به بنگاه‌داری از سوی ایمیدور خبر داد و گفت: سهام باقیمانده در ایمیدرو نیز واگذار خواهد شد.

بخش خصوصی متقاضی است

اظهارات مطرح شده مبنی بر اینکه بخش خصوصی از توانایی لازم برای حضور در طرح‌های فولادی برخوردار نیست در حالی است که عباس وطن پرور رییس اتحادیه کارخانجات تولید‌کننده لوله و پروفیل ایران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به اینکه بخش خصوصی توانایی حضور در طرح‌های فولادی دارد، می‌گوید: اتحادیه لوله و پروفیل مدت‌ها است برای بهینه‌سازی خطوط فولادی و خرید کارخانه‌ها اعلام آمادگی کرده، اما متاسفانه مخالفت‌هایی در بدنه وزارتخانه وجود دارد که اجازه شفاف‌سازی در این خصوص داده نمی‌شود.به گفته وطن پرور، بخش فولاد چون سال‌ها است در انحصار دولت است قوانین حاکم بر این صنعت از شفافیت لازم برخوردار نیست به همین دلیل بخش خصوصی نتوانسته در این بخش ورود پیدا کند.رییس اتحادیه کارخانجات تولیدکننده لوله و پروفیل ایران معتقد است حضور چینی‌ها در طرح‌های فولادی در شرایط کنونی نمی‌تواند کمکی به این بخش کند و تنها اتلاف زمان را به همراه خواهد داشت.به گفته وی، شرکت‌های چینی به تعهداتی که در ایران دارند پایبند نبوده و تاکنون هیچ یک از طرح‌ها را براساس زمان‌بندی پیش نبرده به همین دلیل حضور آنها در این بخش نیز منطقی نیست.

درخواست بخش خصوصی تنها برای یک طرح

ازسوی دیگر برنامه وزارتخانه برای نهایی کردن قرارداد تامین مالی هفت طرح فولادی با چینی‌ها در حالی است که پیش از این نایب رییس انجمن فولاد از برنامه‌ریزی بخش خصوصی برای تشکیل کنسرسیومی برای اجرای حداقل یکی از این طرح‌ها خبر داده بود. حال با ورود یک هیات چینی به ایران و مذاکره درباره طرح‌های فولادی، حمیدرضا طاهری زاده، نایب رییس انجمن فولاد در مورد حضور بخش خصوصی برای اجرای این هفت طرح می‌گوید: در جریان مذاکره چینی‌ها با وزارتخانه برای اجرای هفت طرح فولادی نیستم؛ اما در حال مذاکره با انجمن‌ها و اتحادیه‌های بخش خصوصی در این رابطه هستیم تا حداقل بتوانیم یکی از این هفت طرح را اجرا کنیم.وی در پاسخ به این سوال که آیا کنسرسیوم بخش خصوصی برای اجرای طرح‌های فولادی تشکیل شده است، گفت: هنوز این کنسرسیوم تشکیل نشده است و فعلا در مرحله مذاکره است. طاهری‌زاده پیش از این، در رابطه با دلیل عدم حضور بخش خصوصی در طرح‌های فولادی گفته بود: به دلیل سرمایه‌گذاری بسیار بالایی که اجرای هفت طرح فولاد استانی نیاز دارد، تاکنون بخش خصوصی موفق به حضور در اجرای این طرح‌ها نشده، اما در حال حاضر با توجه به اختلاف نرخ ارز ایجاد شده در کشور، خرید این طرح‌ها تقریبا توجیه‌پذیر شده است. از سوی دیگر، به دلیل نبود امنیت کافی برای سرمایه‌گذاران و قوانین متغیر بانکی تاکنون بخش خصوصی تمایلی به خرید طرح‌های فولادی نداشته است. به گفته برخی کارشناسان، برای اجرای هر یک از طرح‌های فولاد استانی حدود ۴۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده که بخش خصوصی باید حدود ۱۵۰ میلیارد تومان آن را یکجا به دولت بپردازد و بقیه این مبلغ را به صورت تسهیلات پرداخت کند.