ماجرای ساخت سد تاریخی در ایران
«سیمره» به روز آبگیری رسید
گروه انرژی- وقتی که در یکی از روزهای آخر پاییز ۱۳۷۲، کلنگ یکی از بزرگترین پروژههای سدسازی در استان ایلام بر زمین خورد، کسی باور نمیکرد که این سد ۱۸ سال بعد تازه به روز آبگیری برسد. اکنون طی ۱۸سال گذشته روزی حدود ۸ میلیون و ششصد هزار تومان هزینه شده تا این سد که قرار بود طی زمان کمتری احداث و علاوه بر تامین برق، ایجاد اشتغال، درآمدهای جانبی نظیر آبزیپروری و توریسم را افزایش دهد، تازه به مرحله آبگیری برسد. حالا در یک روز بهاری سال ۹۰ یعنی در همین چند روز آینده، این طرح هجده ساله تازه به ابتدای راه رسیده است. مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران در حالی از آبگیری این سد خبر داد که پیش از این چندین بار به رغم تعیین زمان آبگیری، وعدهها محقق نشده بود. پروژه سد و نیروگاه سیمره در آذر ماه سال ۱۳۷۲ با مطالعات طرح مقدماتی با مشارکت دو شرکت «مهاب قدس» و «الکتروکانسالت» کلید خورد. این در حالی بود که مطالعات مرحله شناخت طرح سرشاخههای کرخه به سال ۱۳۶۹ باز میگردد. دو سال بعد شرکت «الکتروکانسالت» از این پروژه کنارهگیری کرد تا شرکت «مهاب قدس» خود به تنهایی اولین مرحله را در سال ۱۳۷۵ به اتمام برساند. این کار آن روزها کار بزرگی بود. یک سال بعد(۱۳۷۶) این پروژه با اجرای حفاری وارد فاز عملیاتی شد. گذشت و گذشت تا با صرف هزینه هنگفت در سال ۱۳۸۲ نیز کار حفاری بخشی از نیروگاه و احداث راه دسترسی از سازه آبگیر تا محل نیروگاه آغاز شد. در این سالها، بخشهای مختلف سد «سیمره» از سوی شرکتهای گوناگون انجام شد و داستان ادامه پیدا کرد تا اینکه در سال۱۳۸۵حفاری پی سد ختم به خیر شد.
سه سال دیگر هم سپری شد. گردش ایام سد سیمره به سال ۱۳۸۸ رسید. در این سال، مدیران اجرایی طرح سد و نیروگاه سیمره از آبگیری سد سیمره در روز اسفند ماه آن سال خبر دادند؛ وعدهای که در عمل محقق نشد و ماجرای سد سیمره به یکی از طولانیترین دورههای احداث در ایران مبدل شد. حال در روزهای ۹۰؛ یعنی در شروع ادغام بزرگ (نفت در نیرو)، مقامات مسوول از آبگیری سد ۱۸۰ متری سیمره در روزهای آتی خبر میدهند. بهرهبرداری که تازه آغاز راه است و برخی از مشکلات احتمالی سد بعد از آبگیری خود را نشان میدهد. براساس آمارهایی که از سوی مسوولان اعلام شده است، از ابتدای روزی که کلنگ احداث سد به زمین خورده است، حدود ۵۷۰ میلیارد تومان (بدون احتساب تورم، تغییر نرخ ارز، هزینه فرصت و...) به طور اسمی برای ساخت سد سیمره هزینه شده است. یعنی طی ۱۸ سال (هر سال ۱۰ متر) برای هر ۱۰ متر حدود ۳۲ میلیارد تومان هزینه شده است یا متری سه میلیاردو ۲۰۰میلیونتومان. سد سیمره یکی از سدهای دوقوسی کشور است. ساخت سدهای دو قوسی به دلیل دشواری در ساخت، نیازمند صرف زمان بیشتری است. عمل ساخت سد دو قوسی سیمره حدود ۱۸ سال طول کشیده و سدسازان ایرانی تصمیم دارند در ساخت سد دوقوسی بعدی؛ یعنی سد «بختیاری» رکود تاریخی ساخت دو قوسی معروف را به نصف رسانده و در ۱۰ سال این سد را به فرجام برسانند.کارشناسان معتقدند:
«ارزیابی و برآوردهای غیر کارشناسی، کمبود منابع ارزی و ریالی، تاخیر در ورود تجهیزات، ضعف در مدیریت پروژههای ایرانی و برنامهریزی، افزایش نرخ تورم و ارز از جمله دلایل عمده طولانی شدن یا غیراقتصادی بودن پروژههای سدسازی کشور است.»براساس گفته مسوولان، کشور در ساخت سد به خود کفایی رسیده؛ امادر بهرهگیری از منابع کمیاب مالی، هنوز راه طولانی در پیش است. ماجرای سد سیمره به اینجا ختم نمیشود. آبگیری کامل این سد ۱۸۰ متری با مخزنی به حجم دو میلیون و ۴۷۳ هزار مترمکعب، از روز آبگیری دو سال طول میانجامد تا رکود ۲۰ سال را بزند! نیروگاه این سد هم با سه واحد ۱۶۰ مگاواتی، ظرفیت تولید سالانه ۸۵۰ گیگاوات ساعت برق را داراست که برق سیمره یا برق سر شاخههای «کرخه» دو سال و اندی بعد تازه وارد شبکه شود تا لامپی را روشن کند.
در آستانه آبگیری سد سیمره، یک مقام مسوول در ساخت سد ۲۰ ساله سیمره میگوید:« حدود ۳۰۰ میلیارد تومان دیگر برای تکمیل سد نیاز داریم.»
ارسال نظر