دکتر مریم کارگرراضی

سومین کنفرانس بین‌المللی نانوسنسورها با کاربردهای صنعتی در تاریخ ۳-۲ دسامبر ۲۰۱۰ در اتریش در محل تکنیکال گیت شهر وین برگزار شد. در حاشیه برگزاری کنفرانس، نمایشگاه تخصصی از فناوری‌های نانو حسگر با حضور شرکت‌های معتبر برپا گردید. اولین کنفرانس نانوسنسورها در سال ۲۰۰۷ و دومین در سال ۲۰۰۸ برگزار شد. این کنفرانس‌ها زیرمجموعه‌ای از همایش‌های بین‌المللی نانو است که از سوی «انجمن بین‌المللی علوم نانو»، امسال موضوعیت تکنولوژی نیمه‌رسانا و حسگر را داشت. سومین مرحله برگزاری آن به «انستیتو تکنولوژی اتریش» (AIT) و «مرکز تکونکس» محول شد. دانشمندان شرکت‌کننده در این سمینار علمی از کشورهای سوئد، آلمان، آمریکا، فرانسه، انگلیس، تایلند، پرتغال، سنگاپور، هلند، سوئیس، اسپانیا، صربستان و ایران و...با تخصص‌های شیمی، مهندسی شیمی، مهندسی مواد، فیزیک حالت جامد ، الکترونیک، زیست‌‌شناسی، بیوفیزیک، انرژی، نانوتکنولوژی، ریاضی، محیط زیست، فیزیک اپتیک حضور داشتند ونتایج پروژه‌های مطرح شده در این کنفرانس غالبا دستاورد کارگروهی از تخصص‌های فوق بوده است.

این کنفرانس با محورهایی از جمله کاربردهای محیط زیستی و زیست پزشکی نانو حسگرها، سیستم‌های عاملی پوشش یافته به کاررفته درنانوسنسورها، سیستم‌های سه بعدی در نانوسنسورهاوسیستم‌های هتروژن و نانوحسگرها برگزار شد.

آینده فناوری نانو سنسورها و نیمه‌رساناها به سوی ابزارهای تجمعی و چندمنظوره است که مقیاس آن در محدوده نانو، میکرو و ماکرو است که ابزارهایی در مقیاس نانو با پوشش‌های مواد متنوعی ارائه می‌شود. افزون براین ،در مقیاس میکرو در سطح وسیع تر قابل تعمیم و استفاده بوده و در عرضه چند عاملی در مقیاس ماکرو، برهم کنش با دنیای واقعی را امکان‌پذیر می‌سازد.

سیستم‌های تجمعی هتروژن (HI) در واقع فرمولی است که بین مواد مختلف و خواص آنها در بر هم کنش با سیستم بدن انسان و محیط‌های بیولوژیکی همانند پل واسطه‌ای عمل می‌کند. ویژگی سیستم‌های تجمعی در واقع به‌گونه‌ای است که تفاوت‌های عاملی موجود در محیط را از سنسورها کسب کرده و به وسیله سیگنال‌های پردازش یافته به مجموعه سیگنال‌های انرژی یا فتونیک تبدیل می‌کند.

تقابل سیستم‌های تجمعی هتروژن HI، اجزای ابزارها را براساس تولید فناوری رقابت پذیر ساخته و کلید HI در واقع تلفیقی کارشناسانه از حسگرهای میکروالکترونیک و حسگرهای عملیاتی چند منظوره است.

در این کنفرانس از بین مجموعه مقالات رسیده ۵۸ مقاله به صورت سخنرانی و پوستر ارائه شد که مقالات ارائه شده با موضوعات عام از سوی سخنران و موضوعات تخصصی‌تر به صورت پوستر مطرح شد. به هر یک از ارائه‌دهندگان پوستر، جایگاهی جهت پرسش و پاسخ و بحث برای حضار در زمان‌های مشخصی اختصاص داده شد.

بیشتر موضوعات مطرح شده در جهت رسیدن به جایگاه صنعتی و کاربردی مباحث پایه مواد و بهره‌گیری از خواص آنها در بر هم کنش با محیط‌های مختلف زیستی و آلی و معدنی مورد مباحثه قرار گرفت و حضور پژوهشگران از انستیتوهای پیشرو در این زمینه که سخنرانی‌های کلیدی را به عهده داشتند، جزئیات تحقیقات کنونی و رویکرد کاربردی آتی را مشخص می‌نمود.

بیشترین سرمایه‌گذاری جهانی در خصوص نانوسنسورها از سوی آلمان و اتریش انجام شده در این میان کشور عربستان سعودی با تشکیل کارگروه‌های تحقیقاتی مجموعه‌ای از محققین از سراسر جهان را در این راستا حمایت مالی می‌کند.از جمله عناوین مقالات مطرح در کنفرانس عبارتند از: نانوسیم‌ها و توانایی آنها در فاز سیلیکونی تکنولوژی‌های نانو و (HI) برای حسگرهای شیمیایی، سنسورهای نوری با ساختار آلی برای LED‌ها و دیودهای نوری، سنسورهای ‍C‍۳C-Si‍ نانو الکترومکانیکی با فرکانس بالا، سنسورهای تشخیص سرطان، بیوسنسورهای با پایه نانوذرات فلزی با عملکرد الکتروشیمیایی، سنسورها و بیوسنسورهای نانو لوله‌ای چند لایه‌ای، نانوسیم‌های ایندیم- ارسنید، نانو سیستم‌ها با کاربردهای بیوپزشکی، کارآیی سیم‌های ابررسانا در تشخیص نانو ذرات خنثی، کاربرد میکروسکوپ الکترونی و ریزموج جاروبی در اندازه‌گیری‌های نانو مقیاس، استفاده از نانوسنسورهای کریستال کوارتز اصلاح شده با لکتین در تشخیص باکتری، بررسی خواص مغناطیسی و الکتریکی مواد نانو، مدل‌سازی سنسورهای گازی برای نانوسیم اکسید قلع، ساخت و تعیین خواص نانوسیم‌هایااکسید مس در سنسورهای گازی، کاربرد سنسورهای نانوسیم در تشخیص H۲S,SO۲ ، ساخت نانو میله‌ها برای بیوسنسورهای نوری، نانو غشا با ساختار معدنی است. آلمان و اتریش با بیشترین تعداد مقاله، پوستر و شرکت‌کننده در مقام اول قرار داشتند.

افزون بر این، «تهیه نانوکامپوزیت نیکل تیتانات - خاک رس و بررسی خواص فتوکاتالیزوری آن»، عنوان مقاله‌ای بود که از ایران به پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و نراق در این کنفرانس ارائه شد.

دانشکده شیمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال